تحقق درمان رایگان با «پزشک خانواده»

این موضوعی است که غلامحسین اسماعیلی، رئیس دفتر ریاست جمهوری از آن خبر و درباره آن اینگونه توضیح داد: « برای اجرای پزشک خانواده و نظام ارجاع فعالیت‌های خوبی شروع کرده‌ایم و قرار است امسال تا پایان سال این طرح در روستاها و شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر نظام ارجاع و پزشک خانواده و خدمات بستری در بیمارستان‌های دولتی صددرصد رایگان شده است. »

از زمان اعلام این طرح اما کارشناسان زیادی در خصوص آن اظهار نظر کرده‌اند و برخی اجرای آن را نقطه مثبتی در عملکرد دولت می‌دانند و برخی نیز بر این باورند که زیرساخت‌های مناسب برای اجرای این طرح وجود ندارد!

براساس طرح اولیه‌ای که برای رایگان‌ شدن درمان در نظر گرفته شده ، قرار است این طرح برای کسانی رایگان باشد که در شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر ساکن هستند و از طریق نظام ارجاع و برنامه پزشکی خانواده به بیمارستان‌های دولتی ارجاع می‌شوند. به این معنا که بیمارانی که از سطح یک یعنی از طریق پزشک خانواده به سطح ۲ و ۳ ارجاع می‌شوند، بابت درمان فرانشیز پرداخت نمی‌کنند و هزینه درمان آنها رایگان خواهد بود.

طرحی چالش‌برانگیز و بدون زیر‌ساخت!

رایگان‌ شدن درمان موضوعی است که سعید کریمی، معاون درمان وزارت بهداشت نیز به آن واکنش نشان داده و توضیح می‌دهد: « این طرح در صورتی قابلیت اجرا دارد که برنامه پزشک خانواده به طور کامل در سراسر کشور اجرایی شود. آن وقت است که اگر بیمار از طریق نظام ارجاع به بیمارستان معرفی شود بابت دریافت خدمات درمانی هزینه‌ای پرداخت نخواهد کرد.»

این در حالی است که همایون سامه‌یح، نماینده مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار جام‌جم می‌گوید: «واقعیت این است که در حال حاضر با توجه به بودجه اعلام‌شده از سوی دولت برای وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و همچنین اجرای طرح دارویار که هرینه‌های زیادی را برای دولت ایجاد کرده است اجرای این طرح بعید به نظر می‌رسد زیرا آنچه معلوم است این که دولت نمی‌تواند این هزینه‌ها را پرداخت کند.»

او توضیح می‌دهد: «اگر در لایحه بودجه بند مربوط به اجرای برنامه پزشکی خانواده که ۴۶ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان برای آن در نظر گرفته شده و طرح ارجاع در دل آن جای داده شده است به تصویب کمیسیون تلفیق برسد و در صحن مجلس شورای اسلامی تصویب شده و شورای نگهبان آن را تصویب و اجرا کند ، دولت موظف می‌شود برنامه پزشکی خانواده را در شهرهای بالای ۲۰هزار نفر جمعیت اجرا کند که از آن پس فرانشیز درمان بیماران در این شهرها رایگان می‌شود.»

از نگاه این نماینده مجلس، بر اساس قانون کسانی می‌توانند از خدمات رایگان درمان استفاده کنند که از طریق نظام ارجاع و پزشک خانواده به بیمارستان معرفی شوند. این در حالی است که بسیاری از کارشناسان همین بودجه را نیز برای اجرای طرح پزشک خانواده کافی نمی‌دانند و بر این باورند که اگر این بودجه به ۶۲ هزار میلیارد نرسد قابلیت اجرا ندارد.

در کنار این، برخی کارشناسان مانند حسین فرشیدی معاون بهداشت وزارت بهداشت نیز بر این موضوع تاکید دارد که با اجرای کامل برنامه پزشکی خانواده، شاهد یک انقلاب جدید در حوزه سلامت کشور خواهیم بود که قاعدتا تحقق این مهم به اعتبارت کافی نیاز دارد.

اجرا می‌شود با اما و اگر

محمدرضا نورانی، استاد دانشگاه بقیه‌ا... و رئیس پارک فناوری نورای دانشگاه بقیه‌ا... در گفت‌وگو با جام‌جم بر این موضوع تاکید دارد که اجرای این طرح نیاز به حمایت دارد و در صورتی قابلیت اجرا پیدا می‌کند که همه دست به دست هم دهند و در اجرای آن تلاش کنند.

او توضیح می‌دهد:«سال‌ها قبل نیز مشابه این طرح تحت عنوان حمایت‌‌های بیمه‌ای اجرا می‌شد به این معنا که بیماران روی تخت بیمارستان بیمه می‌شدند و قرار بر این بود که بیماران هزینه‌ای پرداخت نکنند اما مشکلاتی بر سر راه این ماجرا ایجاد شد و آنقدر هزینه‌های اجرای آن زیاد شد که اجرای آن عملا متوقف گردید.»

نورانی با تاکید بر این که در حال حاضر زیرساخت‌ها فراهم است اما باید منابع درآمدی برای اجرای این برنامه مهیا شود، توضیح می‌دهد: «اجرای این ماجرا هزینه‌های وحشتناکی را به دولت تحمیل می‌کند و برای جلوگیری از بروز مشکلات باید منابع مطمئنی برای آن در نظر گرفته شودکه در میانه راه این طرح با مشکل روبه‌رو نشود.»

او با اشاره به حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه سلامت می‌گوید: « حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیانی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، می‌توانند هزینه‌های تحمیلی را بسیار کم کنند زیرا وقتی تولید بخش زیادی از محصولات در حوزه پزشکی در داخل انجام شود ، بار زیادی از دوش دولت از بخش واردات برداشته می‌شود و این می‌تواند در این بخش کمک‌کننده باشد. »

نورانی بحث فرهنگسازی در حوزه سلامت را یکی از مهم‌ترین راه‌های تحقق این ماجرا دانسته و توضیح می‌دهد که برای تحقق این امر کاری که باید صورت بگیرد این است که همه سازمان‌ها و ارگان‌ها در این جهت حرکت کنند و کار تیمی انجام شود .

به گفته وی، ما در بخش دارو به موفقیت‌های بزرگی دست پیدا کردیم و در حال حاضر بیش از ۹۰ درصد داروها را خودمان تولید می‌کنیم و اگر باز هم حرکت درست انجام شود در سایر حوزه‌ها نیز به موفقیت‌های بزرگی دست پیدا خواهیم کرد .

او به این موضوع تاکید می‌کند که اگر بخش‌های مختلف تقویت نشوند و این انتظار را داشته باشیم که بدون دخالت سایر سازمان‌ها و ارگان‌ها این ماجرا عملیاتی شود باید بگویم به نتیجه نخواهیم رسید.

با وجود اظهارنظرهای مختلفی که دراین خصوص انجام شده است به نظر می‌رسد که اجرای این طرح نیاز به تامل و ایجاد زیرساخت‌های بیشتری دارد زیرا در غیر این صورت این طرح با وجود همه برنامه‌ریزی‌ها یا به مرحله اجرا نمی‌رسد یا این که در میانه راه از حرکت بازمی‌ماند.