استعدادها پشت خط دوبله نمی‌مانند

صدای ماندگار و خاطره‌انگیز این دوبلور پیشکسوت روی چهره بازیگران بزرگی همچون رابرت دنیرو، تام هنکس، استیو مک‌کوئین، تام کروز، ادی مورفی، جانی دپ، جورج کلونی و دنزل واشینگتن به خوبی نشسته و به خاطره جمعی هنردوستان بسیاری تبدیل شده‌است.

والی‌زاده هرچند از دهه‌های قبل دستی هم بر آتش بازیگری داشته‌است، به جای بسیاری از بازیگران ایرانی از جمله رضا رویگری، امین تارخ، محمد صالح علا و... در فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی نیز صحبت کرده‌است.

صدای جوان والی‌زاده این فرصت را به او داده تا در بیش از شش دهه فعالیت، دوبله بسیاری از شخصیت‌های جوان آثار ماندگار و شاخص نمایشی را برعهده داشته‌باشد. صدای او بر روی شخصیت لوک‌خوش‌شانس باعث شده کودکان متعلق به چند نسل مختلف با صدای او خاطراتی خوش و دل‌انگیز داشته‌باشند. با این هنرمند گفت‌وگویی داشتیم که در ادامه می‌خوانید.

منوچهر والی زاده، پیشکسوت دنیای دوبله درباره فعالیت‌ این روزهای خود به «جام‌جم» می‌گوید: به آن صورت کار خاصی انجام نمی‌دهم. اگر کاری برای دوبله باشد که دوستان خبر می‌دهند و انجام وظیفه می‌کنم. گاهی هم سازمان صداوسیما برای صحبت در یکی دو فیلم از ما دعوت به‌عمل می‌آورد که آن را هم انجام می‌دهیم.

دوبله ایران؛ همیشه موفق

والی‌زاده در واکنش به این پرسش که وضعیت حال حاضر دوبله ایران را در قیاس با گذشته چگونه می‌بینید، بیان می‌کند: دوبله ایران همیشه قوی و موفق بوده و هست. در هر حال، نسل قدیم دوبله رفته و نسل جدید جای آنها را گرفته که امیدوارم آنها هم در کارشان موفق باشند. ما هم به عنوان کسانی که سال‌های زیادی در عرصه دوبله فعال بوده‌ایم در کنار جوانان هستیم و تجربیات خود را در اختیار آنها قرار می‌دهیم. در هر صورت، نسل جدیدی در دوبله ظهور کرده و فرم کار عوض شده‌است. برای مثال، در گذشته به شکل دسته‌جمعی می‌نشستیم و کارها را دوبله می‌کردیم اما در حال حاضر یک نفر به تنهایی به جای بازیگر صحبت می‌کند و کار دوبله به شکل انفرادی انجام می‌شود. در هر صورت، فرم کار عوض شده‌است.

وی به جوانانی که علاقه دارند در عرصه دوبله فعالیت کنند، توصیه می‌کند: خیلی‌ها دوست دارند کار دوبله انجام دهند که در درجه اول باید صدا و بیان خوبی داشته‌باشند. به نظرم جوانان علاقه‌مند به کار دوبله بهتر است از طریق فراخوان‌هایی که سازمان صداوسیما می‌دهد، وارد این کار شوند. البته هستند استادانی که تدریس می‌کنند و تجربیات فراوان خود را در اختیار جوانان قرار می‌دهند. به نظرم حضور در این کلاس‌ها نیز می‌تواند در موفق بودن کسانی که در ابتدای راه دوبله هستند، موثر باشد.

والی‌زاده که در طول سال‌های فعالیتش به جای هنرپیشه‌های بزرگ صحبت کرده‌است، تصریح می‌کند: جای آرتیست‌های مختلفی صحبت کرده‌ام اما در میان آنها تام هنکس، تام کروز و ویل اسمیت را خیلی دوست دارم و معمولا در همه فیلم‌های این بازیگران که در ایران دوبله شده، صحبت کرده‌ام. تعداد فیلم‌هایی که در آنها کار دوبله را انجام داده‌ام آن‌قدر زیاد است که شاید حضور ذهن نداشته‌باشم همه فیلم‌های شاخص را نام ببرم.

هنوز هم به بازیگری علاقه‌مندم

منوچهر والی‌زاده علاوه بر هنر دوبله در زمینه بازیگری نیز کارنامه به نسبت پربار و قابل اعتنایی دارد و در بسیاری از فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی به ایفای نقش پرداخته‌است.

او که در سال‌های گذشته در عرصه بازیگری کم کار شده‌است درباره این علت کم‌کاری توضیح می‌دهد: اتفاقا بازیگری را دوست دارم و هر وقت موقعیت پیش بیاید و پیشنهاد خوبی بشود که احساس کنم می‌توانم از پس نقش برآیم، حتما جلوی دوربین می‌روم و سعی می‌کنم آن موقعیت را از دست ندهم. این دوبلور و بازیگر پیشکسوت تاکید می‌کند: اصولا کار هنری من با تئاتر آغاز شده‌است و همیشه روی صحنه هم فعالیت داشته‌ام. بازیگری برایم مقوله‌ای بسیار جدی‌ بوده و هنوز به این هنر علاقه خاصی دارم. البته این روزها در تئاتر به عنوان بازیگر فعال نیستم اما نمایش‌های زیادی را می‌بینم و خودم را از هنر تئاتر دور‌نمی‌دانم. والی‌زاده در واکنش به این پرسش که میان بازیگری و دوبلوری کدام را ترجیح می‌دهد، عنوان می‌کند: هر دو را به یک اندازه دوست دارم و نمی‌توانم تفاوت خاصی بین آنها قائل شوم. هر کدام از این رشته‌ها جذابیت‌های خودش را دارد و می‌تواند مخاطبان زیادی را به خود جذب کند.

استاد هنر دوبله ایران درباره گویندگی به جای شخصیت‌های سریال‌های تلویزیونی نیز می‌گوید: از آنجا که در گذشته معمولا صدابرداری در سر صحنه انجام نمی‌شد، من جای بسیاری از شخصیت‌های سریال‌های تلویزیونی صحبت کرده‌ام. کاراکترهایی که نقش‌شان را بازیگرانی مثل امین تارخ، رضا رویگری و سایر هنرپیشه‌ها بازی می‌کردند.

برخی منتقدان اعتقاد دارند که دوبله ایران از روزهای اوج خود فاصله گرفته و روندی نزولی را در سال‌های اخیر طی کرده‌است. والی‌زاده در واکنش به طرح این موضوع تصریح می‌کند: به هر حال، یک تغییر نسل صورت گرفته و نسل جدیدی وارد عرصه دوبله شده‌اند. طبیعی است تا این جوانان راه بیفتند و بتوانند موقعیت خود را پیدا کنند، نزدیک به ۱۰ سال زمان ببرد. باید صبر کرد و به آنها فرصت داد. خود ما هم وقتی وارد کار دوبله شدیم با نسل قبلی تفاوت داشتیم و زمان برد تا به اینجا رسیدیم و توانستیم آثار ماندگاری را در این عرصه به یادگار بگذاریم.

این دوبلور پیشکسوت درباره دشوار بودن ورود جوانان به این عرصه نیز یادآور می‌شود: اینها شایعاتی بیش نیست. نمی‌توان مانع ورود کسی به یک کار هنری شد. اگر واقعا کسی ذوق و استعداد داشته‌باشد و پشتکار و ممارست به‌خرج بدهد، قطعا در کار دوبله موفق خواهدشد. به هیچ عنوان عرصه دوبله روی کسی بسته نیست و همه می‌توانند شانس خود را در آن بیازمایند. قطعا اگر جوانی باشد که از بیان و صدای مناسب بهره‌مند باشد، پشت خط نمی‌ماند و می‌تواند به دوبلوری موفق تبدیل شود.

با عشق وارد این عرصه شدم

والی‌زاده با تاکید بر این‌که از جوانی به دوبله علاقه داشته است، می‌گوید: از همان ابتدا با عشق وارد این کار شدم و با همه مشکلاتی که طی این سال‌ها با آن مواجه بوده‌ام، اصلا از فعالیت و حضورم در دوبله پشیمان نیستم. اگر باز هم به گذشته برگردم و جوان شوم، به طور حتم دوباره کار دوبله خواهم‌کرد، چرا که عاشق این هنر هستم.