این موضوع توسط همه مقامات اجرایی کشور پیگیری شد تا اینکه در سال ۹۸ رکورد کدبورسی شکست. اما ماه عسل بورس به پایان رسید و در تابستان سال ۹۹ روند نزولی را طی کرد. حالا در اوایل امسال نیز نوسانات روبه رشد و روبه نزول را شاهد بودیم که برخی بر این باور بودند بازار بورس قرار است تجربه سال ۹۹ را طی کند اما صعود شاخص کل بورس در بهار ۱۴۰۲ و خبر رشدهای نجومی برخی گروههای بورسی حتی آنهایی که پرتفوی خود را رها کرده بودند را وسوسه کرد تا دوباره سرمایهگذاری در بورس را از سر بگیرند. مثبت و منفیهای متوالی خاطره تلخ ۹۹ را در ذهنها زنده کرد و صف فروش یک نماد به صورت دستهجمعی تشکیل میشد. البته امروز هم بازار سرمایه اندکی نزولی بود و با رنگ قرمز به کار خود پایان داد اما کارشناسان معتقدند وضعیت بازار سرمایه نسبت به گذشته از فراز و فرودهای شارپی فاصله گرفته و منطقی شده است. گفتوگو با کارشناسان را در ادامه میخوانید.
بازگشت به پیشاکرونا
امیرحسین نادری / مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری صدر تامین
وضعیت تولید صنعت کانیهای فلزی و غیرفلزی به شرایط قبل از کرونا بازگشته و این اتفاق بسیار مثبتی برای شرکتهای تولیدی است که ریسکهایی که به سبب پاندمی کرونا متوجه شرکتهای تولیدی بود، مرتفع شده است. این موضوع باعث خواهد شد روند رو به رشد و معقولی را در بازار سرمایه شاهد باشیم و از نوسانات کاذب و همچنین خریدوفروشهای هیجانی فاصله بگیریم.
اقدامات جبران بازار
علی احمدزادهاصل / مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری اهتمام ایرانیان
بازار سرمایه اکنون حباب ندارد و بررسی بازارهای مالی نشان میدهد به لحاظ قیمتی از سایر بازارهای موازی عقب مانده است. سازمان بورس چندی پیش سه مصوبه واریز ۵۰۰ همت به حساب صندوق تثبیت، افزایش ضریب اعتباری کارگزاریها از ۵۰ به ۶۰ درصد قیمت پایانی و افزایش زمان اصلاح پرتفوی صندوقهای درآمد ثابت از سه به پنج ماه را شاهد بودیم که این موضوع تاثیر مثبتی بر بازار داشت. توصیه میشود سهامداران از رفتارهای هیجانی بپرهیزند و اگر اطلاعات کافی ندارند از صندوقهای سرمایهگذاری بهره ببرند.
نابرابری ارزش ارز
عظیم ثابت / کارشناس ارشد بازار سرمایه
ارزش دلاری سهمها اکنون قابل مقایسه با سال ۱۳۹۹ نیست، براساس بررسیهای صورت گرفته در حال حاضر ارزش روز برخی شرکتها از ارزش ذاتی سهمهایشان پایینتر است. اکنون P/E فوروارد بازار در محدوده قابلقبولی قرار دارد و حبابی برخلاف سایر بازارهای موازی در بازار سرمایه دیده نمیشود به همین دلیل سهامداران از هرگونه اقدام هیجانی بپرهیزند. در فصل مجامع به سبب تقسیم سود توسط شرکتها عموما استقبال سهامداران در راستای خرید سهام افزایش مییابد و همین امر میتواند ارزندگی سهمها را دو چندان کند.
انتظار روزهای خوب
علی فراقی / کارشناس بازار سرمایه
به نظر میرسد به احتمال زیاد، بازار روز آینده را بسیار مساعدتر نسبت به روز اول هفته پشت سر بگذارد و در قدم اول نمادهای بزرگتر بازار به سمت تعادل رفته و کمکم شاهد این اتفاق در نمادهای کوچکتر باشیم که در صورت حفظ این روند بازار میتواند با تعادل به کار خود پایان دهد و نقطه شروع حرکت این هفته بازار به سمت مثبت باشد. در پایان هم میتوان انتظار بازدهی بهتر در روز آتی روی برخی تک سهمهای بازار را داشت و نمیتوان صنعت خاصی را برای بهترین بودن از لحاظ بازدهی قیمتی مدنظر قرار داد.
تعیین تکلیف دلار
سیدامیر اعتمادی / کارشناس بازار سرمایه
سال ۹۹ یکی از استثنائات تاریخ بورس است و مقایسه بورس امروز با آن سال توجیهی ندارد؛ چراکه در محرکهای کلیدی بازار یعنی تورم انتظاری و نرخ دلار، تحرکاتی تهدید کننده برای بورس وجود ندارد و در کنار آن ارزندگی بازار براساس نسبتهای p/e و p/s، چشمانداز مثبت گزارشهای مالی شرکتها در ماههای آینده میتواند سرمایهگذاران را به سرمایهگذاری در بورس ترغیب کند. در گروههای بزرگ بازار اما تهدید چند نرخی دلار وجود دارد.
حقوقیها خریدار میشوند
ابراهیم سماوی / کارشناس بازار سرمایه
قیمت نسبت به ارزش ذاتی سنجیده میشود. یکی از روشهای اندازهگیری ذاتی نسبت قیمت به سود یا همان پیبرای است. ما اگر اوج بازار سال ۹۹ را نگاه کنیم متوجه خواهیم شد پی برای تیتیام بازار در محدوده ۳۸ و ۳۹ بود. در حالی که در شرایط فعلی، پی برای بازار عدد یک رقمی است و نزدیک به میانگین پیبرای تاریخی است. با توجه به اینکه قیمتها مطلوب است و خیلی از سمتهای حقوقیها در حال خرید هستند، نشان میدهد بازار خیلی جای ترس و نگرانی ندارد.
سرمایهگذاری بلند مدت
علی طباطبایی/ کارشناس بازار سرمایه
اصلاح بازار سرمایه، یک اصلاح کوتاهمدت است. چراکه پولهای هوشمند پس از کسب سود از بازارها، به بازار بعدی منتقل میشوند و پولی که وارد بازار بورس شده بود، هنوز به سودی نرسیده است. پولهای خارج شده از بازار سرمایه هنوز سود کافی را بهدست نیاوردهاند بنابراین احتمال اینکه این پولها از بازار سرمایه خارج شوند، چندان قوی نیست. نوسان اخیر بازار سرمایه یک افت کوتاهمدت برای بازار است و باز هم رشد بورس را خواهیم دید. البته سرمایهگذاران باید بدانند رشد بازار، شتاب چندانی ندارد.
معدنیها پیشتاز هستند
مرتضی اکبری/ مدیرعامل شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات
گروه فلزات اساسی و معدنیها به لحاظ بنیادی از وضعیتی مناسب برخوردارند. روند سودآوری این دو گروه در چند سال گذشته موجب جلب اعتماد سرمایهگذاران به سهمهای معدنی و فلزی شده و قطعا سرمایهگذاران بلندمدت این سهمها، در سالهای گذشته بازدهی مناسبی کسب کردهاند. در چند روز گذشته با وجود منفی شدن بسیاری از سهمهای بازار، سهام دو گروه فلزات و معادن، صف فروش سنگین نداشته و این نشان میدهد این سهمها در بدترین روزهای بازار هم روند خود را به خوبی حفظ کردهاند.
بورس تضمین ندارد
مسلم صالحی /عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شواری اسلامی
بالاخره پس از دوسال، بازار سرمایه به سطح مناسب خود رسیده است. برخی سهامهای خردی که در ضرر بودند، در روند سوددهی قرار گرفتهاند. هیچ وقت هیچ حاکمیتی سوددهی فعالیت در بازار بورس را تضمین نمیکند. حضور مردم در بازار سرمایه نباید از سر هیجانزدگی و احساسی باشد تا تجربه دورههای گذشته تکرار شود. فرهنگسازی و آموزشدهی در بازار سرمایه یک اصل است. اگر افراد با تحلیل درست وارد بازار سرمایه شوند، علاوه بر سود، اگر در مواقعی احتمالی نیز زیاندهی هم داشتهباشند، درصد زیان کم خواهدبود.
اصلاح مثبت بورس
علی بخشنده/ کارشناس بازار سرمایه
شاخص کل بازار سهام از اسفند ماه سال گذشته رشد شارپی خود را شروع کرد و بازده بسیار خوبی را نیز برجای گذاشت. با این بازدهی فزاینده، اتفاقا اصلاح شاخص کل را باید به فال نیک گرفت، زیرا این اصلاح، حاکی از ادامه رشد متعادل بازار سهام دارد. عملکرد مثبت شرکتهای بورسی در پایان سال ۱۴۰۱ و آغاز ۱۴۰۲، فصل مجامع و تقسیم سود شرکتهای بورسی، ارزندگی بازار سهام، جاماندن بازار سرمایه از سایر بازارها در سال گذشته، میتوان خوشبین بود که سال ۱۴۰۲ سال خوبی برای بازار سهام خواهد بود. تنها بازاری که از رشد قیمتی جامانده، بازار سهام است.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد