در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران هم همین اتفاق افتاد و زنان پس از فرونشستن آتش جنگ، دست به کار شدند تا حماسه‌ها را به کلمه و جمله تبدیل کنند. در شماره قبل، به تعدادی از پیشکسوتان ادبیات پایداری در میان مردان پرداختیم و این هفته، نوبت به بانوان رسید. البته می‌دانیم جای خیلی‌ها در این فهرست خالی است.
۱- نام: سیده اعظم حسینی
مهم‌ترین اثر: دا
یکی از فراگیرترین کتاب‌ها در حوزه دفاع‌مقدس «دا» نوشته سیده اعظم حسینی بر اساس خاطرات سیده زهرا حسینی است. در این اثر، فضاسازی به واسطه جزئیات و ظرایف، سمت و سویی کاملا داستانی یافته و اشیا، بوها، صداها، رنگ‌ها، خواب‌ها و هر چیز معمولی که دور و برمان است، کارکردی معنادار را در روایت می‌یابد. به همین دلیل ما را به درمان آن موقعیت هولناکی می‌کشد که هرگز آن را تجربه نکرده‌ایم ولی پس از خواندن کتاب، دیگر نمی‌توانیم آن را فراموش کنیم.
۲- نام: معصومه سپهری
مهم‌ترین اثر: لشکرخوبان
معصومه سپهری، متولد زمستان ۱۳۵۳ در شهر تبریز است. در دانشگاه‌های تبریز و علامه طباطبایی تهران در رشته فلسفه تحصیل کرده است. از نوجوانی اهل مطالعه و نوشتن بوده و به صورت اتفاقی به وادی ادبیات جنگ و پیاده‌کردن نوارهای مصاحبه رزمندگان وارد شده است. سال ۷۴ نگارش خاطرات مهدی‌قلی رضایی به وی پیشنهاد شد که آن را پذیرفت و ساکن سرزمین ادبیات شد. سال ۷۷ با یکی از جانبازان بی‌ادعای جنگ، دکتر ایوب نصیر‌اوغلی پیمان زندگی بست.
۳- نام: معصومه رامهرمزی
مهم‌ترین اثر: یکشنبه آخر
معصومه رامهرمزی، یکی از امدادگران دوران دفاع‌مقدس است که از سال۱۳۵۹ و در ۱۴سالگی به‌عنوان امدادگر، از پشتیبانی هلال احمر جنوب به جبهه‌های حق علیه باطل اعزام شد. رامهرمزی که درطول جنگ به صورت متفرقه موفق به اخذ دیپلم شده بود، یک سال بعد از اتمام‌جنگ در رشته معارف‌والهیات اسلامی به‌تحصیل پرداخت و سپس مدرک کارشناسی‌ارشد رشته علوم‌قرآن‌وحدیث را دریافت کرد. وی دودهه است که به تدریس ونویسندگی کتاب و مقاله مشغول است.
۴- نام: بهناز ضرابی‌زاده
مهم‌ترین اثر: دختر شینا
بهناز ضرابی‌زاده سال۱۳۴۷ در همدان به دنیا آمد. او فعالیت ادبی را با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آغاز کرد و به عنوان کارشناس بخش آفرینش‌های ادبی مشغول به کار شد. از آغاز فعالیتش تاکنون آثار داستانی زیادی از او منتشر شده است. بسیاری از داستانهای او در جشنواره‌های مختلف، برگزیده و برنده جایزه اعلام شده‌اند.
۵- نام: حبیبه جعفریان
مهم‌ترین اثر: روزهای بی‌آینه
جعفریان سال۱۳۵۲ در مشهد متولد شد ولی به شهر کرج کوچ کرد. تحصیلاتش را تا مقطع کارشناسی الهیات (گرایش تاریخ و تمدن ملل اسلامی) ادامه داده است. او کار تالیف را با کتاب «چنده لا تا جنگ است» آغاز کرد. جعفریان به مدت دو سال معاون پژوهش دانشگاه علوم انتظامی بوده و با روزنامه‌های قدس و خراسان، دوهفته‌نامه کمان (دفتر ادبیات و هنر)، موسسه روایت فتح (بخش تحقیق)، بسیج جامعه پزشکی و ماهنامه سوره همکاری داشته. او در مسابقات استانی و دانشجویی صاحب جوایزی شده است.
۶- نام: راضیه تجار
مهم‌ترین اثر: پرنده پریدنی است
راضیه تجار، رمان‌نویس و داستان‌نویسی است که مسئولت‌های ادبی‌هنری نیز به‌عهده دارد. او علاقه زیادی به نوشتن دارد و منشأ این علاقه به نوجوانی برمی‌گردد. بیشتر با داستانهای کوتاهش نزد منتقدان و اهل قلم شناخته شده است، اما همواره در دو بخش رمان و داستان کوتاه قلم می‌زند و بیش از ۲۵اثر را در کارنامه ادبی خود ثبت کرده است. تجار که آثاری فرمال و ماندگار دارد از زنان داستان‌نویسان ادبیات دفاع‌مقدس است و در داستان‌هایش با نثری شاعرانه و احساسی به نقش زنان در مسائل مربوط به جبهه و جنگ می‌پردازد.
۷- نام: منیژه آرمین
مهم‌ترین اثر: سرود اروندرود
منیژه آرمین داستان‌نویس، پژوهشگر، سفالگر، پیکرساز، مجسمه‌ساز، روان‌شناسی و دبیر علمی جشنواره داستان انقلاب و نهمین جایزه ادبی جلال آل احمد است. او در زمستان۱۳۲۴ در تهران و خانواده‌ای مذهبی به دنیا آمد و از چهارسالگی همراه والدینش به مجالس مثنوی‌خوانی می‌رفت. او دوره تربیت معلم را یک‌ساله گذراند و به استخدام آموزش و پرورش در آمد و همزمان در رشته روان‌شناسی دانشگاه تهران ثبت نام کرد. اوهمچنین کارشناس‌ارشد مشاوره تحصیلی از دانشگاه تربیت معلم، کارشناس روان‌شناسی از دانشکده ادبیات دانشگاه تهران و کارشناس رشته مجسمه‌سازی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است.
۸- نام: مریم عرفانیان
مهم‌ترین اثر: راهی برای رفتن
مریم عرفانیان، متولد۱۳۵۹ است وکارشناسی علوم‌ارتباطات(گرایش روزنامه‌نگاری) دارد. از اوحدود۶۰کتاب با موضوعات دفاع‌مقدس و جبهه مقاومت به چاپ رسیده که کتاب «عطر پیراهن تو»(خاطرات سیده دعا زلزلی، همسر شهید مدافع حرم سید علی زنجانی) جدیدترین آنهاست. او ضمن همکاری با بنیاد شهید و امور ایثارگران در جریان خاطرات خانواده معظم شهدا قرار گرفت و مصمم شد تا این خاطرات را بنویسد و وارد عرصه ادبیات شد.
۹- نام: زهره یزدان‌پناه قره‌تپه
مهم‌ترین اثر: نشانی روی آب و رد کبوترها
زهره یزدان‌پناه، متولد ۱۳۴۲ درتهران است. وی کارشناس تاریخ و کارشناس ارشد تاریخ فرهنگ و تمدن ملل اسلامی، نویسنده، منتقد و پژوهشگر است. ازجمله سوابق کاری اوست: بیش از دو دهه فعالیت در آموزش و پرورش، حوزه و دانشگاه و کارشناسی درمراکز مختلف علمی پژوهشی، فرهنگی ادبی، سینمایی و مطبوعات، عضو انجمن قلم ایران، دبیر فرهنگی و دبیر تحریریه مجله سروش نوجوان، عضو شورای هنری ادبی دفتر امور زنان بنیاد حفظ آثار، عضو شورای تخصصی و کارشناسی نشر کتاب بنیاد شهید و سردبیر فصلنامه اصحاب قلم است.
۱۰- نام: فاطمه دوستکامی
مهم‌ترین اثر: صباح
کتاب صباح که خاطرات صباح وطن‌خواه، روایت‌گر زندگی یکی از چهره‌های مطرح‌شده در کتاب سرشناس «دا» است که به دفعات زیادی از او در این اثر یاد شده است. این کتاب را می‌توان مهم‌ترین اثر دوستکامی دانست. وی پس از آشنایی‌اش با وطن‌خواه به واسطه سیده‌اعظم حسینی که نویسنده کتاب «دا» است توانست خاطرات این شخصیت ویژه را گردآوری کرده و در مدت ۱۰سال به رشته تحریر درآورد. صباح وطن‌خواه از زنان امدادگر فعال در شهرهای آبادان و خرمشهر بود که در مقاومت مردمی خرمشهر در مقابل اشغال، نقش‌آفرینی ویژه‌ای داشته است.
