وام‌های نمایشی برای خانه‌دار نشدن

گفتنی است که بازپرداخت این وام به روش ساده است و خبری از روش پلکانی نیست.بررسی‌ها نشان می‌دهد که برای دریافت این وام، متقاضی ابتدا باید ۳۴۸۰ برگه اوراق حق‌تقدم مسکن خریداری کند. این به این معناست که متقاضی برای دریافت این وام باید موجودی ۳۹۱میلیون تومانی داشته باشد. همچنین براساس گزارش مرکز آمار ایران از تحولات بازار مسکن، متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران به حدود ۷۸ میلیون تومان در شهریور امسال رسیده که بر همین اساس فقط شرایط خرید مسکن ۲۵مترمربعی را در مناطق ۲۲ گانه، فراهم خواهد آورد.همچنین محاسبه اقساط و سود وام جدید مسکن نشان می‌دهد، متقاضی در پایان دوره بازپرداخت اقساط با احتساب هزینه مربوط به خرید اوراق حق‌تقدم که در زمان حاضر حدود ۴۰۰ میلیون تومان است حدود ۹میلیارد تومان بابت وام جدید خرید مسکن پرداخت می‌کند.اما اواخر هفته گذشته بانک مسکن اعلام کرد: در راستای اجرای قانون «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت»، سقف تسهیلات خرید و تعمیر مسکن از محل اوراق ممتاز به‌ازای هر فرزند زیر ۲۰ سال و حداکثر تا ۴ فرزند افزایش یافته است. بر همین اساس به‌ازای یک فرزند زیر ۲۰ سال ۲۵ درصد، دو فرزند زیر ۲۰ سال ۵۰ درصد، سه فرزند زیر ۲۰ سال ۷۵ درصد و ۴ فرزند زیر ۲۰ سال ۱۰۰درصد به سقف تسهیلات خرید و تعمیر مسکن اضافه می‌شود. دوره بازپرداخت تسهیلات موضوع این دستورالعمل در تقسیط به‌روش ساده، به‌ازای هر فرزند زیر ۲۰ سال، به‌میزان دو سال (در مجموع برای ۵ فرزند و حداکثر تا سقف ۱۰سال) قابل افزایش است.به‌عنوان مثال خانواده‌ دارای ۴ فرزند زیر ۲۰ سال به شرط تولد پدر و فرزندان در تهران درحالت انفرادی می‌تواند علاوه بر ۴۰۰ میلیون تومان تسهیلات خرید مسکن به‌ازای هر فرزند ۱۰۰ میلیون دیگر و در مجموع تا سقف ۸۰۰ میلیون تومان برای خرید مسکن و برای تعمیر مسکن علاوه بر ۱۶۰ میلیون تومان، به‌ازای هر فرزند ۴۰ میلیون تومان و به‌عبارتی تا ۳۲۰میلیون تومان در قالب تسهیلات جعاله از محل اوراق ممتاز بانک مسکن استفاده کند.سقف تسهیلات قابل استفاده زوجین در شهر تهران از محل اوراق ممتاز برای خرید مسکن یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان و جعاله مسکن ۳۲۰ میلیون تومان است‌که جمعا یک میلیارد و ۹۲۰ میلیون تومان می‌شود. این مبلغ بر زوجین تهرانی با دارا بودن ۴ فرزند پرداخت می‌شود. بررسی این موضوع نشان می‌دهد هرچند مبلغ تسهیلات مسکن افزایش پیدا کرده و با تکیه بر قانون جوانی جمعیت نیز دچار تغییراتی شده است اما در عمل هیچ منفعت و سودی برای متقاضیان مسکن در کشور ندارد. افزایش بی‌رویه قیمت مسکن در کلانشهرهایی همچون تهران و شرایط بازپرداخت این وام، مهر تاییدی بر این ادعا می‌زند. بر همین اساس نیز می‌توان مدعی بود که تسهیلات ارائه شده تنها جنبه نمایشی داشته و قرار نیست دوایی برای خانه‌دار شدن اقشار متوسط و رو به پایین جامعه باشد.
     
میزان اقساط
در شبکه اجتماعی و رسانه‌ها هجمه زیادی به وام مسکن وارد شد که اساس آن بالا بودن میزان اقساط بود. در برخی رسانه‌ها رقم بازپرداخت تسهیلات مسکن ۳۷‌میلیون تومان ذکر شده بود که معاون امور اعتباری بانک مسکن در واکنش به خبر «قسط ۳۷ میلیون تومانی وام ۱.۹میلیاردی خرید مسکن» با بیان این‌که سقف قسط این وام ۳۵ میلیون تومان است نه ۳۷ میلیون گفته بود: در روش پلکانی، مبلغ بازپرداخت اقساط ۱۵ تا ۲۰ میلیون تومان است.مسأله غیرقابل‌انکاری که در مورد وام خرید و جعاله مسکن با استفاده از اوراق تسه وجود دارد، این است که اساسا این تسهیلات برای اقشار متوسط رو به بالا طراحی شده که هم بنیه مالی تأمین بخش بزرگ‌تر ارزش معامله را دارند و هم از پس بازپرداخت اقساط وام برمی‌آیند. اقشار متوسط رو به پایین که میانگین کل درآمد ماهانه آنها هم به مبلغ قسط این تسهیلات نمی‌رسد، اصلا قدرت استفاده از چنین تسهیلاتی را برای خرید مسکن ندارند.مسأله‌ای که از منظر بازار می‌توان در مورد تسهیلات جعاله و خرید مسکن دو میلیارد تومانی تهرانی‌ها می‌توان مطرح کرد این است که نرخ سود مؤثر این تسهیلات با احتساب خرید حدود ۳۸۰ میلیون تومان اوراق تسه، به‌مراتب بالاتر از ۲۳ درصد است.