غده کنترل‌کننده

تیروئید یکی از غده‌های مهم بدن است که وظیفه کنترل متابولیسم‌ها را بر عهده دارد؛ متابولیسمی که مواد غذایی واردشده به بدن را به انرژی تبدیل می‌کند و بدن برای عملکردی صحیح، نیازی ضروری به این انرژی دارد. اما کنترل این متابولیسم به‌وسیله تیروئید صورت می‌گیرد؛ برای همین است که هرگونه اختلالی در فعالیت آن، می‌تواند بدن را با دردسرهایی جدی روبه‌رو کند. یعنی اگر تیروئیدعملکرد صحیحی داشته باشدوبین هورمون‌هاتعادل‌برقرارباشد، متابولیسم بدن شما به‌درستی کارمی‌کند.به‌طورکلی اختلال‌های تیروئیدی در دو دسته کم‌کاری تیروئید و پرکاری تیروئید تقسیم می‌شوند که ممکن است براثر عوامل مختلفی در افراد به وجود بیاید که یکی از آن عوامل، ارثی‌بودن این بیماری‌است.در بیماری پرکاری تیروئید، تولید تیروئید بیش از اندازه در بدن رخ می‌دهد و به‌دلیل تولید مقدار زیادی از این هورمون، بدن مجبور است که به‌سرعت انرژی حاصل از متابولیسم را مصرف کند. برای همین است که افراد مبتلا به بیماری پرکاری تیروئید، غالبا احساس خستگی دارند، ضربان قلب‌شان بالاست، کاهش وزن پیدا می‌کنند و اعصاب عمدتا ضعیفی دارند.طبیعتا تولید تیروئید به مقداری کمتر از حد مورد نیاز بدن توسط هورمون آن باعث ایجاد بیماری کم‌کاری تیروئید می‌شود. افرادی که دچار کم‌کاری تیروئید هستند نسبت به هوای سرد کم‌تحمل هستند و دچار افزایش‌وزن می‌شوند و لازم است که با روش‌های درمانی، عملکرد تیروئیدشان را به حد نرمال برسانند.
   
من دچار اختلال تیروئید هستم؟
اگر به شکلی غیرطبیعی و پس از خوابیدن‌های کافی، همچنان و به‌طور مدام احساس خستگی و ضعف دارید، بهتر است احتمال کم‌کاری تیروئید را بدهید. غالب‌شدن احساس ناراحتی به‌دلیل کمبود هورمون سروتونین (هورمون شادی)، داشتن احساس سرما و لرز، کم‌شدن تمرکز وبه‌هم‌خوردن حافظه،خشکی پوست واحساس خارش، یبوست،تغییر طعم‌ها وبوی غذا و...ازاصلی‌ترین نشانه‌های کم‌کاری تیروئید‌است.ازطرف دیگر،افزایش اشتها می‌تواند جزو نشانه‌ها و علائم پرکاری تیروئید باشد، چراکه ترشح زیاد هورمون تیروئید باعث می‌شودشماهمواره احساس گرسنگی کنیدامادرعین‌حال دچارکاهش وزن شوید.اگر بی‌خواب شده‌اید،اگر ضربان قلب‌تان آن‌قدر افزایش پیدا کرده که خودتان هم آن رااحساس می‌کنید واگرتعریق و احساس گرما دربدن‌تان بالا رفته است،بهتر است احتمال پرکاری تیروئیدتان رابدهید:«وقتی سرعت واکنش‌های سوخت‌وسازی بالابرود،ضربان قلب تندتر می‌شود.همچنین ممکن است دچار اضطراب واسترس شوید.»این رادکتر فاطمه افتخاریان می‌گویدکه معتقد است تیروئید پرکار بر تمام بخش‌های بدن تأثیر می‌گذارد و باید توسط متخصص غدد درمان‌شود.اما آنچه که لازم است بدانید این است که فشارخون بالا یکی از نشانه‌های مشترک بین هردو بیماری کم‌کاری یا پرکاری تیروئید است که لازم است پیگیری و درمان‌شود. 
   
چکاپ مداوم
سالم و بیمار ندارد؛ همه افراد در هر سن، جنس، شرایط و موقعیتی که هستند، لازم است به‌صورت منظم چکاپ انجام دهند تا از اختلالات بزرگ و کوچکی که درگیرش هستند ولی از آن اطلاعی ندارند آگاه شوند.موضوعی که درباره بیماری تیروئید هم صدق می‌کند و همه افراد سالم هم باید برای چک‌کردن میزان تیروئید خودشان، آزمایش‌های مرتبی را انجام دهند تا از سلامت و عملکرد این غده مطمئن شوند: «برای تشخیص مشکلات تیروئیدی می‌توان از آزمایش تیروئید استفاده کرد.در این نوع از آزمایش، میزان هورمون‌های غده‌ تیروئید و هورمون‌های تنظیم‌کننده‌‌ عملکرد تیروئید در خون سنجیده می‌شود.» موضوعی که دکتر افتخاریان هم آن را تایید می‌کند. در این میان افرادی که مبتلا به بیماری دیابت هستند، بیشتر از دیگران باید مراقب بیماری تیروئید باشند، چراکه این افراد بیشتر از هرکسی در معرض این بیماری قرار دارند. 

درمان تیروئید
تیروئید روال طبیعی خودش را طی می‌کند که ناگهان ممکن است در بازه‌ای از زمان،دچار کم‌کاری یا پرکاری شود؛ اتفاقی که بروز علائمی مانند خستگی، تعریق، مشکلات خواب و...دربدن شما را درپی دارد که بهتر است آنها را جدی بگیرید؛ جدی‌گرفتن به این معنا که به پزشک متخصص مراجعه کنید تاباهورمون‌درمانی و تجویز برخی داروها، عملکرد نادرست تیروئید را اصلاح کنند. درواقع اصلاح عملکرد تیروئید، چیزی نیست که شما بتوانید خوددرمانی کنید یا با اصلاح سبک زندگی‌تان، آن را به عملکرد نرمال برگردانید. پس ازهمان ابتدا همه‌چیز را به پزشک بسپارید تاعلاوه بردرمان‌های دارویی،برنامه درمانی مناسبی برای الگو قراردادن آن در سبک زندگی و با توجه به ویژگی‌های شخصی‌تان، پیش پای‌تان بگذارد.