رهبر معظم انقلاب در دیدار اعضای ستاد بزرگداشت سالگرد سردار قاسم سلیمانی در ۲۶ آذر ۹۹ فرمودند: «رفع تحریم دست دشمن است و خنثیکردن تحریم دست ما است؛ دشمن باید رفع تحریم کند اما خودمان میتوانیم این تحریم دشمن را خنثی کنیم. پس این مقدم است، این درست است؛ بیشتر دنبال این باشیم.» ایشان همچنین افزودند: «البته نمیگوییم دنبال رفع تحریم نباشیم، چراکه اگر بتوان تحریم را رفع کرد، حتی یک ساعت هم نباید تأخیر کنیم، اگرچه اکنون چهار سال است که تأخیر شده و از سال ۹۵ که بنا بود همه تحریمها یکباره برداشته شود، تا امروز نهتنها تحریمها برداشته نشد، بلکه زیادتر هم شد. اگر بتوان با روش درست، عاقلانه، ایرانی ــ اسلامی و عزتمندانه تحریمها را برطرف کرد باید این کار را انجام داد اما تمرکز عمده باید بر خنثیسازی تحریمها باشد که ابتکار آن به دست شما است.»
آنطور که رهبرمعظم انقلاب اسلامی تاکید داشتند که در کنار رفع تحریمها باید خنثیسازی تحریم نیز پیگیری شود، برخی مشاوران نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری در رسانهملی عنوان میکنند که راهحل مشکلات کشور از آمریکا میگذرد و از سوی دیگر خنثیسازی تحریم در داخل را نتیجه تغییر سیاست غرب میدانند.
خنثیسازی تحریم
حضور ایران در شانگهای و بریکس و سازمانهای جهانی دیگر باعث شد تجارت نهتنها با کشورهای مختلف افزایش یابد، بلکه در زمینه نقل و انتقال پول نیز از ارزهای غیر دلاری استفاده شود. کارنامه دولت سیزدهم در خنثیسازی تحریمها نشان میدهد فروش نفت افزایش یافته است و پول آن نیز در اختیار کشور قرار میگیرد. نکته قابل توجه اینجا بود که مشاور سیاست خارجی یکی از نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری مدعی شد در دولت سیزدهم هزار تحریم به تحریمهای قبلی افزوده شده و با این شرایط متوسط رشد اقتصادی کشور ۴.۲درصد بوده است. این مشاور روز سهشنبه نمودار سقوط اقتصاد کشور همزمان با تحریم در دولت گذشته را نشان داد تا به مردم بگوید «رشد اقتصادی با وجود تحریم شدنی نیست» اما بانک مرکزی گزارش رشد اقتصادی سال ۱۴۰۲ را منتشر کرد که نشان میدهد اقتصاد ایران در سال گذشته با رشد ۴.۵درصدی، بالاترین رکورد هفت سال اخیر را ثبت کرده است.
گزارش جدید بانک مرکزی همچنین نشان میدهد اقتصاد کشور در تمام زیربخشها شامل کشاورزی، نفت و گاز، صنایع و معادن و همچنین خدمات، رشد مثبت را تجربه کرده است. رشد ۱۴.۷درصدی بخش نفت آنهم با وجود تداوم تحریمهای نفتی، نکته دیگر گزارش بانک مرکزی بود.طبق این گزارش، نرخ رشد تشکیل سرمایه در سال گذشته به ۷.۲درصد رسیده که بالاترین نرخ از ابتدای دهه ۹۰ تا امروز است. تمام این ارقام حاکی از روند رو به رشد اقتصاد کشور است. بااینحال نمایش ظریف در میزگرد سیاسی شبکه سه، معنای دیگری به گزارش اخیر بانک مرکزی داد؛ روزی که او با افتخار نمودار سقوط اقتصاد کشور همزمان با تحریم در دولت گذشته را نشان میدهد تا به مردم بگوید: «رشد اقتصادی با وجود تحریم، شدنی نیست!»
تولید ناخالص داخلی
در این گزارش قید شد که عملکرد تولید ناخالص داخلی کشور درسال۱۴۰۲«با احتساب نفت» و «بدون احتساب نفت» به قیمتهای ثابت سال ۱۳۹۵ به ترتیب به ۱۵۸۳۸.۴و۱۴۳۷۸.۹هزارمیلیارد ریال رسید که نسبت به سال قبل از آن به ترتیب با افزایش ۴.۵ و ۳.۶درصدی همراه شد.گزارش اخیر بانک مرکزی از رکوردشکنی رشد اقتصادی کشور در ۱۴۰۲، ادعای روز گذشته همراهان یکی از نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری که سالهای ۹۲ تا ۱۴۰۰ را سالهای نرخ رشد اقتصادی مطرح و از برجام حمایت کرد نقض نمود. بررسی رشد اقتصادی در سالهای ۹۲ تا ۹۹ نشان میدهد فقط در سالهای ۹۵ و۹۶ رشد اقتصادی متوالی مثبت رخداد که آن هم باثبات نبود، از رشد ۸.۷درصد در سال ۹۵ به رشد ۲.۲درصد در ۹۶ میرسیم و سالهای ۹۷ و ۹۸ رشد اقتصادی منفی ۳ درصد و منفی ۲.۹درصد رقم میخورد.
حذف آمار ۳ سال گذشته
روز سهشنبه مشاور سیاست خارجی یکی از نامزدهای ریاست جمهوری، نمودارهایی در رسانهملی در معرض دید عموم قرار داد و با استناد به آنها ادعا کرد همواره در مقاطع زمانی مختلف هرگاه ایران تحریم شد، رشد اقتصادی کشور سقوط کرد و با خروج ترامپ از برجام و تحریمهای جدید، شاهد کاهش نرخ رشد اقتصادی در کشور بودیم. وقتی به نمودارهای نشان داده شده باز میگردیم مشخص میشود عمدا یا در بهترین حالت سهوا عملکرد دولت رئیس جمهور شهید از این نمودارها حذف شده و نمودار یاد شده صرفا تا سال ۲۰۲۰ یعنی ۱۳۹۹را نشان میدهد. ناگفته نماند که هیچ یک از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری موافق تحریم نیست زیرا ادامه این روند به طور مستقیم بر معیشت مردم تأثیر گذار بوده و هست. نکته حائز اهمیت این است که مسئولان دولت یازدهم و دوازدهم در پی اعمال تحریمها نتوانستند راهی برای خروج از این بنبست پیدا کنند که به همین دلیل وضعیت اقتصاد کشور به مذاکرات گره خورد و به اصطلاح کارشناسان، اقتصاد کشور شرطی شد.ازاین رومقام معظم رهبری بارها در سخنانشان دهه ۹۰ را به عنوان یک دهه سیاه در اقتصاد ایران معرفی کردهاند زیرا عمده شاخصهای اقتصادی در این دهه روند نزولی به خود گرفته بود.در همین سه سال گذشته شاهد وقوع حوادث مختلفی بودیم که هرکدام میتوانست به جهش چند برابری نرخ دلار در کشور منجر شود؛ از جمله اغتشاشات سال ۱۴۰۱ و عملیات نظامی وعده صادق اما مشاهده شد حتی در این وضعیت نیز قیمت ارز ثبات نسبی خود را حفظ کرد و حتی شاهد رشد صد درصدی نرخ دلار هم نبودیم؛ در صورتی که سال ۹۷ و در حالی که دلار در کانال ۳۰۰۰ تومان بود فقط با خروج آمریکا از برجام به یکباره روند صعودی گرفت و در مدت دو سال چیزی نزدیک به ۱۰ برابر رشد کرد.