پاتوق عاشقان کتاب

منصوره کردی، مدیر گروه تاریخ و اندیشه
 کتاب فرهنگ، برنامه‌ای است که از شنبه تا چهارشنبه با موضوعات متنوع ساعت ۲۰ تا ۲۱ از رادیو فرهنگ روی موج اف.‌ام ردیف ۱۰۶ مگاهرتز پخش می‌شود. این برنامه موضوعات مختلف را با هدف ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی مد‌نظر قرار می‌دهد و دنبال می‌کند. این برنامه موضوعات مختلفی از‌جمله تاریخ، نقد نهادهای فرهنگی، نقد ناشران و نویسندگان و... را پوشش می‌دهد. مشاور محتوایی و عوامل برنامه‌ساز همه با هم موضوع برنامه را بررسی می‌کنیم. بنده به‌عنوان ناظر، بر انتخاب موضوعات نظارت می‌کنم و در کنار دوستان هستم و می‌کوشم به آنها کمک کنم. بیشتر در بحث محتوا کمک‌رسان هستم و همه با هم سعی می‌کنیم محتوای مناسب و مطلوبی را تقدیم مخاطبان کنیم، مثلا اگربحث موضوع تاریخ تحلیل باشد؛ در اتاق فکر به این نتیجه خواهیم رسید که درباره چه موضوعی باشد که برای مردم مفید واقع شود یا این‌که با چه شیوه‌ای در اختیار مخاطبان قرار دهیم که مخاطبان بتوانند از موضوعات مختلف بهره‌مند شوند. گاهی هم پیش آمده است که موضوعاتی پیشنهاد داده شده است اما مورد قبول واقع نشده است. ما در هر برنامه‌ای برای مخاطبان پرسش مطرح می‌کنیم تا ضمن مشارکت مخاطبان، یک مسابقه برگزار شود.گاهی هم در طراحی پرسش‌هایی که برای مخاطبان طرح می‌شود، با تیم برنامه‌ساز همفکری می‌کنیم که این پرسش ممکن برای مخاطب جنبه اطلاع‌رسانی نداشته باشد.بهتراست که پرسش راتغییردهیم ودرباره موضوعات همفکری بیشتری داشته باشیم که در نهایت آنچه که روی آنتن می‌رود،برای مخاطب برنامه ما مفید واقع شود؛ اعم از بزرگسالان، کودکان و نوجوانان همه رادربرمی‌گیرد.برای همه عزیزان آرزوی موفقیت دارم و امیدوارم کشور و سرزمین کتابخوان داشته باشیم و همه رغبت بیشتری به کتاب پیدا کنند،حتی اگرقیمت کتاب گران بود اما باید بدانیم کتاب باعث بالا رفتن آگاهی ما می‌شود. 

 فاطمه محمدیان‌فر، تهیه‌کننده
هرروز یک گروه برنامه‌ساز با یک موضوع مشخص برنامه راتولید وپخش می‌کند.شنبه‌ها برنامه با موضوع کتاب و کتابخوانی تاریخی پخش می‌شود. یکشنبه‌ها نقد موضوعی را از نهادها، ناشران، نویسنده‌ها، مترجمان و هر آنچه که به کتاب و کتابخوانی مرتبط می‌شود، نقد سازنده می‌کنیم. برای این‌که بتوانیم کاستی‌ها را پوشش دهیم، نقاط مثبت و کارهایی که انجام شده در این حوزه را بازتاب می‌دهیم که باعث دلگرمی و تقویت روحیه کسانی است که در حوزه کتاب کار می‌کنند. دوشنبه‌ها بحث کودک و نوجوان را خواهیم داشت و سه‌شنبه‌ها به موضوع طنز می‌پردازیم. چهارشنبه‌ها نقد اندیشه‌ها را خواهیم داشت، اینها موضوعات مختلف کتاب فرهنگ که در این روزها روی آنتن رادیو فرهنگ می‌رود. هدف برنامه آشنا کردن مخاطبان با محورهای مختلف حوزه کتاب است، به همین دلیل هر روز یک موضوع مشخص شده است تا با توجه به سلیقه‌های مختلفی که مخاطبان دارند، بتوانند کتاب‌های مورد علاقه‌شان را شناسایی کنند و با آنها آشنا شوند و به سراغ حوزه مورد علاقه‌شان برای مطالعه بروند. کتاب فرهنگ یک برنامه گفت‌وگو‌محور نیست، بلکه یک مجله رادیویی بوده که با بخش‌های مختلف و با محوریت کتاب طراحی شده است که موضوع آن در همان روز اتفاق می‌افتد، تقدیم مخاطب می‌شود. این‌که مخاطب می‌تواند در فاصله کوتاه مفیدترین و مناسب‌ترین محتوا را دریافت کند، این وجه تمایز برنامه است که سعی می‌کنیم از گفت‌و‌گوی صرف پرهیز کنیم و بهترین و مفیدترین برنامه را در کوتاه‌ترین زمان ممکن به مخاطب ارائه دهیم. ما مشخصا سلیقه‌های مخاطب را با موضوعات و محورهای مختلف در‌نظر می‌گیریم، برای آشنا کردن آنها با کتاب‌هایی که در حوزه‌های مختلف است، آنها را به فواید و اهمیت کتاب خواندن متمرکز می‌کنیم؛ مثلا مخاطبی که کتاب‌های تاریخی دوست ندارد و به طنز علاقه‌مند است، ما کتاب‌های طنز را به آنها معرفی می‌کنیم. به نوعی مخاطبان را به حوزه مورد علاقه‌شان سوق می‌دهیم که از کتاب خواندن دور نشوند. روزها و بخش‌های مختلف برنامه ما به تازه‌های نشر و رویدادها اختصاص یافته است. روزی که بنده تهیه‌کنندگی آن را بر‌عهده دارم، مخاطبان با مشاغل کتاب آشنا می‌شوند؛ از ویراستاری، صحافی، کتابداری و... که بدانند در حوزه‌های مختلف و مشاغل مرتبط با کتاب کارشان چیست. حتی خوانش کتاب هم در برنامه پیش‌بینی شده است.

راضیه گردکاهد، مجری
دو شب اجرای این برنامه را با محوریت کتاب بر‌عهده دارم، اجرای برنامه‌های دوشنبه کتاب فرهنگ با موضوع کودک و شنبه‌ها کتاب فرهنگ با موضوع تاریخ اجتماعی ایران را بر‌عهده دارم که طبیعتا باید اجرای متفاوت داشته باشم. هدفی که این برنامه دنبال می‌کند، این‌که دانایی و آگاهی خودمان و مخاطبان را بالا ببریم. می‌کوشیم دانش مخاطبان بیشتر شود. دانستن، راه ما را برای بهتر زیستن روشن می‌کند. در برنامه سعی می‌کنیم در قالب ذائقه‌های مختلف، مخاطبان‌مان را همراهی کنیم. همانگونه که مخاطبان کتاب فرهنگ هر شب متفاوت هستند، اجرا هم متفاوت است. معتقدم همین که مخاطبان دوستدار کتاب باشند، همه‌چیز جفت‌وجور می‌شود. باید ببینیم کسی که فرهیخته و اهل مطالعه است، چه نوع اجرایی به دلش می‌نشیند. تلاش می‌کنیم محتوایی که ارائه می‌دهیم جذاب و کارآمد باشد تا توجه مخاطب ما هر جایی که باشد، حین رانندگی و کار و...جلب شود. مخاطب باید احساس کند، چیز مفیدی به آن ارئه می‌دهیم و به دردش بخورد. مخاطبان در برنامه مشارکت بالایی دارند،حتی زمانی که موضوعات تخصصی را به اشتراک می‌گذاریم آنها خیلی تخصصی پاسخ می‌دهند. این مشارکت بهانه‌ای است که حضور مخاطب دربرنامه پررنگ باشد و به‌نوعی از گویندگی صرف خارج می‌شویم. معتقدم همه ما اجزای به‌هم پیوسته هستیم، شاید برای مخاطب نام وعنوان من گوینده یا تهیه‌کننده مهم نباشد اما آنچه که مهم است، بسته شنیداری که باید برای مخاطب جذاب باشد. اگر کارمن خوب باشد،حاصل زحمات تمام همکارانم بوده که تلاش می‌شود به بهترین شکل ارائه شود. متن و انسجام خوب، محتوای درست و موسیقی و...همه بایدبه جان مخاطب بنشیندومی‌تواند در جذب مخاطب تاثیرگذار باشد.