دیده شدن صدا در تلویزیون

برنامه نمای رادیو از شبکه نسیم تاکنون در دو فصل روی آنتن رفته است؛ فصل اول از سال ۹۸ تا ۹۹ که در ۱۵۰ قسمت با پخش نمایش‌های رادیویی شبکه رادیو نمایش از شبکه نسیم پخش شد. سری جدید این برنامه هم از سال گذشته آغاز شده است و تاکنون هم ادامه دارد. در این گزارش با تهیه‌کننده و کارگردان این برنامه گفت‌و‌گو شده که در ادامه می‌خوانید.
     
قابی از صدای صبا
مجید فتاحی، تهیه‌کننده برنامه‌های تلویزیونی در ابتدای صحبت‌هایش با اشاره به اهدافی که در تولید این برنامه دارد، درباره ویژگی‌های برنامه‌نمای رادیو‌ به جام‌جم می‌گوید: نمای رادیو کاری از شبکه نسیم است که در حال حاضر یکشنبه‌ها و سه‌شنبه‌ها ساعت۱۸به مدت ۲۰دقیقه، از شبکه نسیم تقدیم علاقه‌مندان می‌شود. در تولید برنامه نمای رادیو هدفم این بود که یک اتفاقی را برای رادیو در تلویزیون رقم بزنم. مخاطب می‌تواند برنامه رادیو را با کیفیت از تلویزیون ببیند. ما شش دوربین با بهترین نما و فضا را مهیا می‌کنیم و با تغییراتی کوچک در دکور و انجام میزانسن و...برنامه نمایش رادیویی را باکیفیت از تلویزیون تقدیم مخاطبان خواهیم کرد. یکی از اهداف برنامه این است که رادیو را از تلویزیون نشان دهیم که رادیویی‌ها واقعا هنرمند هستند؛ از گوینده و بازیگر گرفته تا نویسنده، تهیه‌کننده و...هدف این است که صدا را وارد سیما کنیم که می‌تواند تبلیغی برای رادیو در تلویزیون باشد.
تهیه‌کننده برنامه تلویزیونی نمای رادیو ادامه می‌دهد: رویکرد ما در این برنامه طنز و نمایشی بودنش است، چون قرار است که برنامه از شبکه نسیم، شبکه نشاط و سرگرمی پخش شود و ایده اولیه این برنامه براساس نمایش‌های رادیویی طنز شکل گرفت، به همین دلیل سری اول آن در رادیو نمایش ضبط شد. در حال حاضر با شبکه رادیویی صبا به دلیل این که به فضای برنامه‌های شبکه نسیم نزدیک‌تر است، همکاری می‌کنیم. 
   
رادیو بر پایه هنر بنا شده است
فتاحی با پاسخ به این پرسش که تاکنون چه برنامه‌هایی برای پخش از شبکه نسیم انتخاب شده است؟ عنوان می‌کند: تلاش‌مان این است برنامه‌هایی که بازیگران متنوع‌تری دارد را انتخاب کنیم، چون برای بینندگان علاوه بر‌صدا، از لحاظ تصویری هم جذابیت داشته باشد. اولین همکاری ما با رادیو صبا پخش برنامه«سیاه سفید» بود. از شبکه رادیویی ایران هم برنامه«کوی نشاط» را ضبط کردیم و روی آنتن رفت. در حال حاضر هم برنامه «شهر فرنگ» از رادیو صبا ضبط شده و در حال پخش است. وی در ادامه به جزئیات انتخاب برنامه‌های رادیویی اشاره می‌کند و می‌افزاید: برای انتخاب برنامه‌ها ما برنامه‌های شبکه‌های مختلف رادیویی را رصد می‌کنیم و از بین برنامه‌های طنز و نمایشی، یک برنامه را برای پخش از تلویزیون شبکه نسیم انتخاب می‌کنیم.
   
انتخاب بر اساس شایسته‌سالاری
فتاحی در ادامه درباره دغدغه‌اش برای ساخت برنامه نمای رادیو توضیح می‌دهد: کار رادیویی نداشتم، اما سال‌ها با رادیویی‌ها کار کرده‌ام و همه را می‌شناسم و آنها هم با من آشنا هستند. کار کردن با اهالی رادیو را دوست دارم و برایم خیلی لذت‌بخش است، چون رادیو بر پایه هنر بنا شده است. شخصی که در رادیو کار می‌کند حالا نه صرفا گوینده، بلکه نویسنده و تهیه‌کننده و... اگر چارچوب هنری را نداشته باشد، نمی‌تواند در رادیو کار کند. گویندگی که تسلط، فن بیان و قدرت ارتباط با مخاطب و...را نداشته باشد، با توجه به این‌که فقط از طریق صدابامخاطب در ارتباط است، نمی‌تواند پشت میکروفن رادیو بنشیند. در رادیو بر‌اساس شایسته‌سالاری آدم‌ها را انتخاب می‌کنند که اگر جز این باشد، رادیو محکوم به شکست می‌شود.
   
نقد روز به روز
ساجد قدوسیان، تهیه‌کننده برنامه شهر‌فرنگ رادیو صبا با بیان برنامه‌های شاخصی که تهیه‌کنندگی آن را بر‌عهده داشته است، عنوان می‌کند: از سال ۱۳۸۶با نویسندگی وارد رادیو شدم، بیشتر مشاغل رادیویی را تجربه کردم و در حال حاضر هم برنامه‌ساز و تهیه‌کننده هستم. تهیه‌کنندگی برنامه‌های شاخصی همچون«صبح جمعه با شما»، «مسابقه استعدادیابی یک، دو، صدا» و برنامه طنز نمایش ورزشی«زیر خط ورزش» و... را بر‌عهده داشته‌ام. برنامه«حباب» رادیو اقتصاد و «به شرط زندگی» از رادیو نمایش از دیگر برنامه‌هایی است که در دوران خودشان مخاطبان بسیاری داشتند. وی درباره برنامه شهر فرنگ که این روزها از شبکه‌نسیم پخش می‌شود، توضیح می‌دهد: برنامه شهر فرنگ از سال ۱۳۹۹ روی آنتن رفت، البته آن زمان با عنوان«طنز و ترانه» برنامه را شروع کردیم و با توجه به تصمیم شورای سیاست‌گذاری شبکه، این برنامه به شهر فرنگ تغییر نام داد. شهر فرنگ از لحاظ محتوایی نقد مسائل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و مواردی که مردم به هر نحوی با آن درگیر هستند و روزانه با آن دست به گریبان هستند را در‌بر می‌گیرد. این برنامه علاوه بر پخش از شبکه نسیم، شنبه تا چهارشنبه ساعت ۹ صبح به مدت ۶۰ دقیقه از رادیو صبا روی موج اف‌ام ردیف ۱۰۵.۵مگاهرتز تقدیم مخاطبان می‌شود.
   
نشانه به سمت مخاطب هدف 
قدوسیان با اشاره به وجه تمایز این برنامه با برنامه‌های نمایشی و برنامه‌های طنز شبکه‌های دیگر، به‌ویژه برنامه طنز صبح جمعه با شما توضیح می‌دهد: بسیاری از پیشکسوتان و دوستان در رادیو شکل‌های مختلف اجرای برنامه طنز را طراحی کردند. به‌نظرم مدل طرح برنامه صبح جمعه با شما برای ارائه یک برنامه رادیویی، بسیار مدل جذاب و جا‌افتاده‌ای، چه برای مخاطب و چه برای سازندگان شد. به همین دلیل دخل و تصرفی در جزئیات و حواشی این شکل اجرا انجام شده اما اصل ماجرا تغییر نکرده است. همچنان این شکل از برنامه مخاطب خاص خودش را دارد و بسیاری برنامه‌های رادیویی را به این جنس از برنامه می‌شناسند. به عنوان سازنده برنامه صبح جمعه باشما و شهر فرنگ،می‌توانم بگویم که درهردواثر،محورم را روی مخاطب هدف برنامه گذاشته‌ام. مخاطب برنامه شهر فرنگ طبیعتا مخاطب جوان‌تر، به‌روز‌تر و با مسائل روز آشنایی بیشتری دارد. نکته دیگر این که برنامه شهر فرنگ برنامه‌ای که روزانه روی آنتن می‌رود و در این برنامه باید به مسائلی که مخاطب به صورت روزانه با آن درگیر است، بپردازیم‌. نکته دیگر این‌که مخاطب اصلی برنامه شهر فرنگ، بیشتر افرادی بوده که داخل خودرو صدای ما را می‌شنوند و درگیر کار و تلاش روزمره هستند. 

یک اتفاق مبارک
قدوسیان در این گفت‌وگو بیان می‌کند: یک تعامل خوبی شکل گرفت میان برنامه نمای رادیو و شهر فرنگ، بین شبکه نسیم و رادیو صبا، بین من و تهیه‌کننده شبکه نسیم و این تعامل باعث شد خروجی خوبی اتفاق بیفتد. ما هدفمند پیش رفتیم، با شرایطی که تلویزیون داشت کنار آمدیم و آنها هم با مدلی که ما در کار رادیویی داشتیم کنار آمده‌اند و این اتفاق مبارکی بود که امیدوارم ادامه‌دار باشد.