وال پست چیست؟

این عناصر معمولا به‌صورت یک تیر ستون طراحی خواهند شد و در نقاط حساس مانند گوشه‌ها و محل عبور لوله‌ها نصب می‌شوند. با ایفای نقش‌های مختلف مانند قائم و افقی، وال پست باعث افزایش استحکام و پایداری ساختمان خواهند شد.

آشنایی با وال پست و نقشی آن در ساختمان

وال پست در طول‌های مشخص برای یکپارچه‌سازی دیوار به کار می‌رود. این وال پست باعث اتصال دیوار به اسکلت و در نتیجه افزایش استحکام دیوار می‌شوند. همان‌طور که از نامش پیداست، وال پست به‌عنوان نگهدارنده دیوار عمل می‌کند. این المان که معمولا به‌صورت یک تیرستون طراحی می‌شود و در انتهای سالن‌های صنعتی و به طور کل در فریم‌های با دهانه بزرگ که انتهای آن‌ها با دیوارپوشش داده شده، قرار می‌گیرد.

وظیفه وال پست‌ها انتقال نیروهای ناشی از باد و زلزله از دیوار به فریم است که از تخریب دیوار جلوگیری می‌کند. به طور معمول، وال پست در انتهای متصل به فریم به‌صورت لوبیایی اتصال می‌یابد و برای نصب آسان روی فونداسیون به‌صورت مفصلی انجام می‌شود.

چرا از وال پست در ساختمان استفاده می شود؟

وظیفه اصلی وال پست، پایدارسازی دیوار و در نتیجه افزایش پایداری بنا است. به طور دقیق‌تر، وال پست‌ها دیوارها را به اسکلت اصلی ساختمان متصل می‌کنند. در هنگام بروز زلزله، نیروی عظیمی که بر دیوار وارد می‌شود به اسکلت منتقل شده و دیوارها به طور قابل‌توجهی سالم می‌مانند. به عبارتی دیگر، وال پست‌ها باعث یکپارچگی بیشتر دیوارها شده و از این طریق، آن‌ها را در برابر زلزله مقاوم می‌سازند.

انواع وال پست؛ نگهبانانِ دیوار در قامت‌ های مختلف

وال پست، عضوی وفادار در اسکلت سازه، در چند نوع اصلی به ایفای نقش می‌پردازد و با جان‌فشانی خود، استحکام و پایداری دیوارها را در برابر باد و زلزله تضمین می‌کند.

وال پست قائم

وال پست قائم یکی از انواع وال پست است. این نوع وال پست، همانند ستونی استوار، در طول دیوار به‌صورت عمودی قرار می‌گیرد و بارهای وارده از باد و زلزله را به اسکلت منتقل می‌کند. وال پست‌های قائم در طول دیوار، در فواصل مشخص و در نقاط حساس مانند گوشه‌ها، محل عبور لوله‌ها و بازشوها نصب می‌شوند.

اتصال این نوع وال پست به اسکلت و فونداسیون به‌گونه‌ای انجام می‌شود که در برابر لرزش و فشار مقاوم باشد. وال پست‌های قائم در مواردی که دهانه دیوار بزرگ باشد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. در این حالت، وال پست از روی تیر طبقه پایین به زیر تیر طبقه بالا در دهانه جوش داده می‌شود و از خم‌شدن و فروریختن دیوار در برابر فشار و لرزش جلوگیری می‌کند.

وال پست افقی

یکی دیگر از انواع وال پست، وال پست افقی است.  این نوع وال پست، به‌موازات تیرهای سقف اجرا می‌شود و از لرزش و جداشدن ناگهانی دیوار از سقف جلوگیری می‌کند. وال پست‌های افقی معمولاً در بالای پنجره‌ها و درها و در محل اتصال دیوار به سقف نصب می‌شوند.

اتصال این نوع وال پست به دیوار و سقف به‌گونه‌ای انجام می‌شود که در برابر لرزش و فشار مقاوم باشد. وال پست‌های افقی در دیوارهایی که ارتفاع آنها زیاد است، به‌منظور کاهش ارتفاع آزاد و افزایش استحکام دیوار، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

وال پست ‌های ساخته شده با مقطع IPE

یکی از انواع پرکاربرد وال پست‌ها، وال پست با مقطع IPE است. این نوع وال پست از فولاد مقاوم نورد سرد یا گرم ساخته می‌شود و معمولا شامل 4 قطعه نبشی یا ناودانی خواهد بود. وال پست با مقطع IPE به عنوان وادار قائم میانی و کناری استفاده خواهد شد و نصب آن در دیوارهایی با طول 4 متر و بیشتر الزامی است. این نوع وال پست در هنگام زلزله امکان حرکت دیوار در صفحه خود را فراهم می‌کند. در واقع، این قطعه دیوار را از قاب جدا می‌کند و با استفاده از اتصالات کشویی، لغزش دیوار را بدون خطر ریزش و خرابی ممکن می‌سازد.

وال پست با مقطع باکس فولادی

نوع دیگری از وال پست‌های مرسوم، وال پست با مقطع باکس فولادی (مقطع قوطی) است. این نوع وال پست به‌عنوان وادار قائم و افقی به کار می‌رود. نصب این نوع وال پست به دلیل شکل هندسی منظم آن، هیچ‌گونه بی‌نظمی در سازه ایجاد نمی‌کند. علاوه بر این، می‌توان آن را به‌راحتی با اتصالات پیچی یا جوشی به ساختمان متصل کرد. وال پست با مقطع باکس فولادی به‌عنوان یک تکیه‌گاه قابل‌اعتماد برای دیوار عمل می‌کند و با استفاده از نبشی‌های کنترل‌کننده، شرایطی را فراهم می‌سازد که دیوار هنگام وقوع زلزله، امکان حرکت آزادانه در صفحه خود داشته باشد. به‌این‌ترتیب، کمترین آسیب به ساختمان وارد می‌شود.

وال پست با مقطع ناودانی

نوع دیگری از وال پست‌ها دارای مقطعی تشکیل شده از پروفیل ناودانی (U شکل) هستند. این نوع وال پست شرایطی را فراهم می‌کند که دیوار توسط مصالحی مانند یونولیت یا پشم سنگ، از قاب جدا شود و این امکان را به وجود آورد که دیوار هنگام ورود نیروهای جانبی آسیب‌زننده، آزادانه حرکت کند. این وال پست ممکن است در دو نوع ممتد (پیوسته) و منقطع، بسته به شرایط موردنظر استفاده شود.

به طور معمول، در ساختمان‌هایی که اهمیت بالایی دارند (مانند بیمارستان‌ها)، از وال پست ناودانی ممتد استفاده می‌شود تا احتمال آسیب و حتی ترک‌خوردگی دیوارها به حداقل برسد. در مواردی که اهمیت سازه کمتر باشد، استفاده از نوع منقطع در اولویت قرار می‌گیرد. همچنین، این نوع وال پست در برخی موارد به‌عنوان وادار قائم نیز استفاده می‌شود.

نتیجه گیری

با دانستن وال پست چیست؟ می‌توان به اهمیت و نقش پررنگ آن در استحکام ساختمان پی برد. وال پست‌ها، اجزای بنیادی در ساختمان‌ها هستند که به پایداری دیوارها کمک کرده و از تخریب آنها در برابر نیروهای ناشی از باد و زلزله جلوگیری می‌کنند. انواع مختلف وال پست‌ها از جمله وال پست قائم، وال پست افقی و وال پست‌های با مقاطع مختلف نظیر IPE و باکس فولادی، هر کدام با وظایف خاص خودشان در تقویت و پایدارسازی ساختمان‌ها مؤثر هستند. استفاده از این اجزا، به ایجاد یک سازه قوی و پایدار کمک می‌کند و سطح امنیت و استحکام ساختمان را افزایش می‌دهد.