یک جشن کاملا دخترونه

بزرگ شدن آرزوی بسیاری از کودکان است و از جایی به بعد برایشان مهم است که جدی گرفته شوند.حال بعد از آن جشن، احساس مهم بودن می‌کنند. هنوز هم مدارس برایشان مهم است که این سنت ورسم دیرینه را انجام دهند تا به دختران اهمیت وارد شدن به دوره جدید زندگی رانشان دهند.این مسأله آن‌قدر اهمیت دارد که تلویزیون نیز به جهت حمایت، به آن پرداخته است. برنامه «جشن فرشته‌ها» برنامه‌ای است که شبکه نهال برای پرداختن به مسأله سن تکلیف دختران، تدارک دیده است.این برنامه پیشتر هم در این شبکه، به صورت آیتم‌های کوتاه پخش شده بود اما فصل تازه آن بسیار متفاوت‌تر و با شکل و شمایل جذاب‌تر با تهیه‌کنندگی حمیدرضا عطارد، سردبیری مریم صائمی و اجرای پرانرژی سارا روستاپور آماده شده است. این برنامه قرار است در دو فصل پخش شود که پخش فصل اول آن ازسه آبان تا ماه شعبان ادامه داردوفصل دوم آن از ابتدای رمضان پخش می‌شود. 
   
آغاز دوره بندگی خدا همراه با جُنگ مفرح
بی‌شک در برنامه‌سازی به ویژه برای کودک و نوجوان، دانستن این که جامعه هدف برنامه چه گروه سنی است مهم است. مریم صائمی، سردبیر برنامه«جشن فرشته‌ها» در این رابطه با جام‌جم گفت: گروه سنی مد نظر ما ۹ تا ۱۲سال است اما هرکسی که برنامه را تماشا کند، ازنظر مامخاطب برنامه است.او ادامه داد:مامی‌خواهیم که ارزش و اهمیت رسیدن به سن تکلیف را در نگاه دختران جا بندازیم. این دوره به نوعی بزرگ شدن و آغاز دوره‌ای است که حق انتخاب بین خوبی و بدی را پیدا می‌کنند و در مقابل این حق انتخاب یک مسئولیت دارندوآن هم بندگی خداست.سعی کردیم درقالب جُنگی مفرح وشاد این مفاهیم راجا بیندازیم. 
   
ضعف فرهنگی در جشن تکلیف پسران
مسأله تکلیف همان اندازه که برای دختران مهم است، برای پسران هم وجود دارد اما همواره سن تکلیف پسران در سکوت و بدون هیچ برنامه‌ای بوده است. صائمی در این باره بیان کرد: دلیل نبود برنامه‌ای برای سن تکلیف پسران کم‌کاری ماست. حتی مدارس هم برایشان جشن نمی‌گیرند. توجیه هم این است که پسران در سن بزرگ‌تری به سن تکلیف می‌رسند اما برای دختران به دلیل سن کمتر در مدارس هم مرسوم است که جشن تکلیف برگزار کنند. این یک ضعف فرهنگی است. 
 
حفظ احترام دختران و شادی‌؛ دو رکن مهم برنامه
نسل جدید کودکان و نوجوانان، قطعا با دوره‌های دیگر متفاوت است. علت آن هم گستردگی تکنولوژی و دسترسی آنها به برنامه‌ها، بازی‌ها و فیلم‌های مختلف جهانی بوده که رقابت با آنها سخت است.به همین جهت اقناع این نسل برای نشستن پای برنامه ایرانی دشوار است و تیم تولید محتوای برنامه قطعا باید با حال و هوای این نسل آشنایی داشته باشد و دغدغه‌های آنها را بشناسد. سردبیر جشن فرشته‌ها در این رابطه گفت: تیم جوان طراحی بازی‌ها و چالش‌های ما همه معلم‌ هستند و سابقه تدریس و تعامل با بچه‌های این نسل را دارند. بنابراین چندان از فضای بچه‌های این سن دور نبودیم.
او افزود: ما دو نکته را مد نظر داشتیم و برایمان مهم بود که این دو نکته در روح جاری برنامه وجود داشته باشد‌؛ اول این که رعایت حریم و احترام بچه‌ها وجود داشته باشد.یعنی ما بچه‌ها را دست نیندازیم، کوچک فرض نکنیم و با آنها کاملا معادل یک انسانی که به مرحله بزرگی رسیده است، رفتار کنیم. 
دوم آن که برنامه شاد باشد. صائمی با معرفی آیتم‌های مختلف جشن فرشته‌ها گفت: برنامه ما سه بازی دارد که ما نامش را چالش گذاشتیم و سه گروه زرد، صورتی و آبی با یکدیگر رقابت می‌کنند. برنده هر رقابت و چالش یکی از عناصری مثل رنگ چادر جشن تکلیف یا طرح کیک جشن یا سرود جشن را انتخاب می‌کند. 
در واقع جشن تکلیفی که آخر برنامه گرفته می‌شود با سلیقه خود بچه‌ها طراحی می‌شود. در بخش دیگر هم بررسی سؤالات دینی و احکام را داریم که سعی کردیم با زبان داستان و روایتی که چندان در فضای مذهبی مرسوم نیست، با رویکردی جدید، آن را بیان کنیم. سعی کردیم مسأله احکام را به فضایی که این رده‌سنی می‌تواند تصور کند، نزدیک‌تر کنیم. 
   
لزوم برندسازی برای حفظ مخاطب
اجرای برنامه‌هایی که جامعه هدفش کودک و خردسال است، مسلما نیازمند شخصی است که در این حوزه تخصص و تجربه داشته باشد. سارا روستاپور، کسی است که سال‌ها در حوزه اجرای برنامه خردسال تجربه دارد.اکنون در جشن فرشته‌ها اجرای برنامه‌ای را برعهده دارد که جامعه هدفش دختران ۹تا۱۲ ساله است و بنابراین برای روستاپور تجربه متفاوتی به حساب می‌آید. روستاپور در رابطه با تفاوت اجرای برنامه خردسال با اجرای برنامه کودک به جام‌جم گفت: اجرای برنامه خردسال با برنامه کودک تفاوت دارد. برنامه خردسال نیاز به ریتم کند و تکرار دارد و صحبت و زبان بدن ما باید همراه با طنز باشد. در برنامه رده‌سنی کودک باید ریتم تند همراه با شیطنت داشته باشیم.در واقع باید مانند یک معلم ورزش هم‌پای بچه‌ها شویم تا آن ارتباطی که باید برقرار شود. وی به برقراری ارتباط با کودکان اشاره کرد و از سخت بودن تولید کار برای نسل جدید حرف زد. 
روستاپور بیان کرد: کسی که در حوزه کودک و نوجوان برنامه‌سازی انجام می‌دهد باید در این حوزه متخصص باشد. دلیلش هم این است که ایده‌ها و تفکراتش متمرکز بر این حوزه باشد. ما در برنامه جشن فرشته‌ها در جلسات ایده‌پردازی، از افراد صاحب نظر در این حوزه کمک می‌گیریم. شخصا سعی می‌کنم برنامه‌های کودک خارج از ایران را ببینم و از آنها ایده پیدا کنم‌؛ چرا که کار کودک در جهان، جدا از بحث‌های دینی و ملی ما، در بحث‌های آموزشی زبان مشترک دارد. 
روستاپور به تفاوت بین نسل جدید و نسل‌های گذشته اشاره کرد و گفت: نسل جدید نسل عجیبی هستند و تفاوت‌شان با ما زیاد است. علت آن هم پیشرفت فضای مجازی و تکنولوژی است. بنابراین نشاندن بچه‌ها پای برنامه‌هایمان کار سختی است اما واقعیت این است که هر زمان تلویزیون کار خوب بسازد ما مخاطب خواهیم داشت. 
مسأله اینجاست که ما باید مخاطب را به دست آوریم و آنها را با برنامه‌های خودمان همراه کنیم. یکی از بهترین کارها برای کشورهای توسعه یافته این است که برخی از برنامه‌ها برای طولانی‌مدت ساخته شوند و منحصر به یک فصل یا دو فصل نشوند. این‌گونه برندسازی می‌کنیم و مخاطب را همراه خود نگه می‌داریم. 
 
بچه‌ها باید به چه چیزهایی فکر کنند؟
روستاپور که خود روان‌شناس کودک و نوجوان بوده و در حوزه اجرا و برنامه‌سازی فعال است، دغدغه کودک و نوجوان را می‌شناسد و خوب می‌داند این گروه سنی به چه چیزهایی فکر می‌کند اما او عقیده دارد که در برنامه‌سازی در برخی مواقع خود سازنده برنامه باید تعیین کند که مخاطب به چه چیزی فکر کند. او در این رابطه بیان کرد: درست است که کودک و نوجوان دغدغه‌هایی دارد و ما نیز باید آن را بشناسیم اما یکی از مهم‌ترین کارها این است که ما راه جلوی بچه‌ها بگذاریم.در واقع ما هدف‌گذاری کنیم و نشان دهیم که بچه‌ها به چه چیزی فکر کنند و چه کاری را انجام دهند. یعنی منتظر نمانیم ببینیم آنها به چه چیزی فکر می‌کنند. آنها به واسطه گستردگی فضای مجازی به نکات بسیاری فکر می‌کنند؛ بنابراین ما باید آنچه را که مفید است در مسیر فکری آنها قرار دهیم. 

آموزش مسئولیت‌پذیری
در برنامه جشن فرشته‌ها در کنار روستاپور چند کودک نیز وظیفه اجرای برنامه را بر عهده دارند. این مجری کودک در این رابطه گفت: یکی از مزایای این کار این است که وقتی ما در برنامه از این سخن می‌گوییم که دوره مسئولیت‌پذیری کودک آغاز شده و بزرگ شده است، نمود عینی داشته باشد و بخشی از مسئولیت برنامه را به آنها بدهیم.از طرفی بسیاری از بچه‌ها علاقه‌مند به اجرا هستند و خوب است که از این طریق بیایند و تجربه کنند تا در آینده مجریان کودک شوند. واقعیت این است که ما نسلی از مجریان کودک بودیم که الان دیگر برنامه‌ساز شدیم. بنابراین نیاز است که به بچه‌ها این امید را بدهیم که می‌توانند اجرا کنند و در کنار ما آموزش ببینند و تجربه کنند تا در آینده مجریان توانمندی شوند.