اروپایی های غیر قابل اعتمادند

سابقه طولانی ایران با غرب بویژه بعد از انقلاب اسلامی و خصوصا از زمانی که پرونده هسته‌ای باز شد نشان می‌دهد که نمی‌توان روی اروپا حساب ویژه‌ای باز کرد.

کد خبر: ۱۴۸۱۸۶۴

نویسنده روح الامین سعیدی کارشناس حوزه روابط بین الملل

دلیل آن هم کاملا مشخص است. اروپا به لحاظ سیاسی منهای ایالات متحده آمریکا چندان ظرفیت کنشگری قابل توجهی در عرصه‌های بین المللی ندارد و این موضوع در پرونده‌های مختلف تجربه شده و اروپایی‌ها خصوصا در مساله هسته‌ای نشان دادند که تمایلی به عادی سازی مناسبات با جمهوری اسلامی ندارد.

در این نوع تعاملات همواره ملاحظات حقوق بشری و اشاره به نقش ایران در منطقه مطرح بود و اروپایی‌ها همیشه یک نگاه منفی و از بالا حتی در دوران ریاست جمهوری سیدمحمد خاتمی و حسن روحانی که تا حدودی در عرصه سیاست خارجی دز انقلابیگری و ایدئولوژیکی پایین آمد نسبت به جمهوری اسلامی ایران داشتند. ما در همین دوره‌ها با بی تعهدی کشور‌های اروپایی و خلف وعده‌های فراوان از سوی آن‌ها مواجه بودیم.

در همان دورانی که آقای روحانی مسئول پرونده هسته‌ای بود با وجود آنکه موضوع تعلیق‌ها از سوی ایران پذیرفته شد مکرر اروپایی‌ها در شورای حکام به وعده‌های خود عمل نمی‌کردند. این در حالی بود که بار‌ها بر این نکته تاکید داشتند که ما خواهان عادی سازی پرونده ایران در شورای حکام هستیم، اما چنین اتفاقی رخ نداد.

ریشه اصلی ماجرا به این برمی گردد که اروپایی‌ها هیچگاه نمی‌توانند سیاست مستقلی از آمریکا در مسایل بین المللی اتخاذ کنند و این رویه صرفا محدود به موضوع فعالیت هسته‌ای ایران نیست بلکه در پرونده اوکراین هم شاهد چنین روندی بودیم و کاملا آشکار است که در موضوع اوکراین باید این تقابل میان آمریکا و روسیه حل شود.

پرونده هسته‌ای هم بشدت زیر تحت تاثیر رویکرد‌های سیاسی آمریکا و لابی‌های رژیم صهیونیستی است؛ بنابراین چشم انداز مذاکرات در ماه‌های آتی با توجه به تحولاتی مثل جنگ اوکراین و جنگ غزه چندان جای خوشبینی ندارد.

در خصوص مذاکرات به نظر می‌رسد که این موضوع صرفا منوط به تصمیم گیری‌های رئیس جمهور جدید آمریکا و مقامات ایرانی است و یک اراده سیاسی جدی در ایالات متحده و جمهوری اسلامی براساس تفاهم متقابل شکل بگیرد که البته شواهد نشان می‌دهد که رسیدن به توافقی در این زمینه با توجه به مسائل و رخداد‌های پیش رو بسیار بعید است؛ بنابراین با توجه به این مباحث اگر در شورای حکام علیه ایران پرونده‌ای صادر شود که با توجه به تحولات جاری دور از ذهن به نظر نمی‌رسد قطعا جمهوری اسلامی واکنش‌های مقتضی نشان خواهد دارد و و دایره این واکنش ممکن است شامل کم کردن فعالیت‌های آژانس در ایران یا افزایش میزان و درصد غنی سازی هم شود.

البته موضوع خروج ایران از ان پی تی همواره روی میز بوده، اما تصور نمی‌کنم که در کوتاه مدت چنین اتفاقی بیفتد و تصمیم گیری در این بخش طبعا منوط به حوادث احتمالی مثل حمله به تاسیسات نفتی و هسته‌ای ایران از سوی رژیم صهیونیستی است.