حساسیت بخش مهمی از جامعه آلمان نسبت به شکلگیری حزب آلترناتیو برای آلمان و حضور رسمی چهرههای نئونازیستی در آن، روز به روز بیشتر میشود. کار به جایی رسیده که سران دو حزب سنتی آلمان، یعنی سوسیالدموکرات و دموکراتمسیحی حاضر هستند با یکدیگر همپیمان شوند تا جریان راست افراطی در رأس معادلات اجرایی برلین یا حتی بهعنوان بخشی از دولت ائتلافی حضور نداشته باشد.بااینحال تکلیف انتخابات ماه فوریه(پس ازسقوط دولت ائتلافی اولاف شولتز)هنوزمشخص نیست. نظرسنجیهای صورتگرفته نشان میدهد حزب آلترناتیو برای آلمان در سایه بحرانهای اقتصادی جاری در این کشور و ترس از تشدید بحران پناهجویان و با استفاده از ابزارهای تبلیغاتی پیچیده مانند خلق هراس عمومی (فوبیای اجتماعی) در نقاط گوناگون آلمان، یارگیری گستردهای را در سطح این کشور اروپایی صورت داده است. همین مسأله سبب شده تا سران اتحادیه اروپا و حوزه یورو نیز با نگرانی خاصی انتخابات سراسری ماه فوریه (بهمنماه) را رصدکنند.
ماجرای یک نشست جنجالی
برگزاری نشست رسمی جریان راست افراطی در آلمان را میتوان نقطه آشکارساز بحران سیاسی ــ اجتماعی تازه در این کشور قلمداد کرد. این نشست، در ایالت زاکسن برگزار شده؛ همان ایالتی که جنبش افراطی، ضدمهاجرتی و ضداسلامی پگیدا در بطن آن متولد شده است. نشست دو روزه حزب «آلترناتیو برای آلمان» یا «AFD» از جناح راست افراطی در ریزا، واقع در استان شرقی زاکسن با اعتراضهای گستردهای همراه بود که باعث تأخیر در آغاز آن شد. پلیس اعلام کرد که انتظار میرود تا ۱۰هزار نفر در مقابل مرکز کنوانسیون تجمع کنند. مخالفان گروه افراطی AFD که در هوای سرد به آن مکان آمده بودند، شعارهایی مانند «نه به نازیها» سر میدادند.
خروج از یورو، شعار اولیه راست افراطی آلمان
حزب AFD آلمان تأیید کرده که آلیس وایدل بهعنوان نامزد صدراعظمی معرفی میشود. در این نشست قرار بود ۶۰۰ نماینده، بیانیه جدید حزب را تصویب کرده و بهطور رسمی وایدل را برای صدراعظمی معرفی کنند. نسخه پیشنویس این مانیفست شامل خروج آلمان از یورو و اعمال سیاست مهاجرتی سختگیرانه است. به عبارتی گویاتر، جریان راست افراطی آلمان در وهله اول تلاش میکند از منطقه یورو خارج شده و واحد پول آلمان را از یورو به مارک بازگرداند. در گام دوم، به نظر میرسد خروج از اتحادیه اروپا (بهسبکوسیاق برگزیت در انگلیس) در دستورکار ملیگرایان افراطی قرار گیرد. اما این اهداف تنها در صورتی محقق خواهد شد که این حزب در مسند قدرت در برلین حضور یابد و اکثریت کرسیهای بوندستاگ (پارلمان آلمان) را تسخیر کند.
تقلب از دست ترامپ
اقتصاد و مهاجرت، دو مقولهای است که برای ژرمنها، بیشترین اهمیت را در انتخابات پیشروی آلمان دارد. در این میان حزب AFD آلمان در تلاش است خود را منجی اصلی سرزمین ژرمنها در این دو حوزه نشان دهد. دقیقا همانند فرمولی که دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا جهت همراهسازی آرای مردد و خاکستری به سود خود وحزب جمهوریخواه بهکار گرفت و البته در آن به موفقیت دست پیدا کرد. نسخه جریان راست افراطی در مواجهه با این دو مسأله، تشدید اخراج مهاجران و خروج از منطقه یوروست. دراین میان، ناکامیهای دو حزب سوسیالدموکرات ودموکراتمسیحی واحزاب ائتلافی آنهامانند حزب سبزو دموکراتهای آزاد، نقش بسزایی در گرایش برخی شهروندان بهسوی رادیکالیسم ملیگرایانه ایفا کرده است. ملیگرایان افراطی آلمان در حال تحمیل این گزاره ادعایی هستند که دیگر نمیتوان از اصلاحات روبنایی در اقتصاد آلمان سخنی بهمیانآورد و اکنون، زمان تمرکز بر تغییر زیرساختها (و نه حتی اصلاحات بنیادین) است. قطعا این موج تبلیغاتی، طی هفتههای منتهی به برگزاری انتخابات سراسری آلمان شکل صریحتری پیدا خواهد کرد. سؤال اساسی اینجاست که آیا آلمان، به نیمه قرن بیستم بازمیگردد یا احزاب سنتی موفق به مهار جریان راست افراطی در سایه نوعی همزیستی اجباری خواهند شد؟! پاسخ این سؤال در آیندهای نزدیک مشخص خواهد شد.