طبق محاسبات و ادعاهای صورت گرفته از سوی نتانیاهو، قرار بود حماس بهصورت کامل از بین برود و اسرای صهیونیست نیز در سایه عملیات نظامی (و نه توافق آتشبس) آزاد شوند! اما اکنون حماس تبدیل به طرف امضاکننده قرارداد آتشبس شده است.
نگاه افکار عمومی اراضی اشغالی به آتشبس
نظرسنجیهایی که طی دو روز اخیر در اراضی اشغالی منتشرشده، گویای همه چیز است! ۶۱ درصد از اسرائیلیها وعده نتانیاهو مبنی بر اینکه حماس مدیریت غزه را بهدست نخواهد گرفت و اینکه حماس در غزه نابود شده را باور ندارند. نظرسنجی کانال ۱۳ اسرائیل همچنین نشان داد که ۶۱.۵درصد از اسرائیلیها از توافق آتشبس در غزه حمایت میکنند، در حالیکه ۲۳.۹درصد با آن مخالفند. این نظرسنجی همچنین نشان دادکه ۵۹.۸درصدمعتقدند که باید مرحله دوم توافق، یعنی توقف جنگ اسرائیل علیه غزه، اجرا شود. به عبارت بهتر، اکثر ساکنان اراضی اشغالی بر این باور هستند که سخن گفتن از اهدافی که نتانیاهو در ابتدای جنگ غزه از آنها سخن گفته بود، دیگر محلی از اعراب نداشته و نخواهد داشت.
آشفتگی در آشیانه صهیونیستها
نکته دیگری که در اینجا باید مدنظر قرار گیرد، معطوف به بحران سیاسی در کابینه نتانیاهو است. اختلافنظرهایی در داخل دولت ائتلافی نخستوزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، در مورد این توافق وجود دارد. حزب صهیونیسم مذهبی به رهبری بزالل اسموتریچ برای باقی ماندن در دولت، شرط گذاشته که نتانیاهو به آنها تعهد دهد که پس از پایان مرحله اول توافق تبادل اسرا و آتشبس در غزه، جنگ از سر گرفته خواهد شد.
این حزب در بیانیهای کتبی اعلام کرد: «بهغیر از اشتیاق برای بازگشت همه گروگانهایمان، حزب صهیونیسم مذهبی بهشدت با این توافق مخالف است.»
همچنین ایتامار بنگویر، وزیر امنیت داخلی اسرائیل و رهبر حزب «قدرت یهود»، اعلام کرد که اگر توافق آتشبس در غزه تصویب شود، از دولت نتانیاهو استعفا خواهد داد. بنگویر و اسموتریچ روی هم ۱۴ کرسی از ۱۲۰ کرسی کنست را در اختیار دارند که برای ساقط کردن دولت کافی است. بنگویر به تنهایی شش کرسی دارد. قرار است توافق آتشبس از یکشنبه ۱۹ ژانویه اجرایی شود.
بحران واقعی در تلآویو
تحلیلگران در اراضی اشغالی(حتی در حزب متبوع نتانیاهو) معتقدند که بسیاری ملاحظات مهم و بنیادین ترسیم شده از سوی نتانیاهو در مذاکرات آتشبس غزه بهصورتی صریح و آشکار نقض شده است. از جمله این موارد، تعهد صهیونیستها به خروج مرحله به مرحله از نوار غزه و از آن مهمتر، ترک محورهای نتساریم و فیلادلفیا در روند سه مرحلهای انجام آتشبس است. در مقابل، حماس نیز همه اسرای صهیونیست را در همان مرحله نخست آتشبس آزاد نخواهد کرد و آزادی قطعی و نهایی همه اسرا، زمانی محقق میشود که آتشبس وارد مرحله نهایی (دائمی) و تضمین شده شود. همانگونه که مشخص است، آنچه درجریان مذاکرات دوحه حاصل شده، مصداق یک آتشبس تحمیلی به حماس نیست و برعکس، انعکاسی از مذاکرات موفقیتآمیز درمسیر عبور از بحرانهای انسانی جاری در غزه است. نتانیاهو در ابتدای جنگ غزه، نابودی کامل حماس، اشغال کامل نوار غزه و آزادی اسرای صهیونیست (بدون انعقاد آتشبس و دادن امتیاز به مقاومت) را سه هدف اصلی خود قلمداد کرده بود اما اکنون چارهای جز اذعان به شکست در دستیابی به این اهداف ندارد. فرسایشی شدن جنگ غزه نه تنهاتبدیل به کاتالیزور وعاملی تسریعکننده درمسیر تسلط میدانی و فرامتنی تلآویو بر معادلات جنگ نشد، بلکه به فرسودگی ارتش و بازتعریف تاکتیکهای نبرد توسط رزمندگان مقاومت در مواجهه با صهیونیستها در مناطق گوناگون غزه و رفح منجر شد.
صهیونیستها در نقطه پایان
نکته دوم، معطوف به آینده سیاسی ــ داخلی اراضی اشغالی پس از انعقاد پیمان آتشبس است. قدر متیقن ماجرا این است که افرادی مانند بنگویر(وزیرامنیت داخلی رژیمصهیونیستی)واسموتریچ (وزیردارایی رژیمصهیونیستی)،نسبت به انعقاد پیمان آتشبس شدیدترین مواضع ممکن را داشته و از استعفای خود در آیندهای نزدیک خبر دادهاند. خروجی و محصول این استعفا، سقوط کابینه ائتلافی نتانیاهو و برگزاری انتخابات زودهنگام خواهد بود؛ انتخاباتی که در آن ائتلاف کنونی در اراضی اشغالی شانسی برای بقا نخواهد داشت. بااین حال، اصلیترین منازعهای راکه ازاین پس دراراضی اشغالی شکل خواهدگرفت بایددرسطوح زیربنایی قدرت جستوجو کرد. واقعیت امر این است که مثلث ارتش، موساد و کابینه در اراضی اشغالی اززمان اشغال فلسطین تاکنون درهمپوشانی مطلق با یکدیگر عمل کردهاند. اما درجریان جنگ اخیر غزه،شاهد واگرایی هر چه بیشتر این به رکن قدرت در تلآویو بودهایم.آنچه منجر به تمرکززدایی افکارعمومی (در اراضی اشغالی، منطقه و جهان) درخصوص منازعات موساد، ارتش و کابینه در تلآویو شد، استمرار جنگ و شرایط ناشی از آن بود. اکنون با انعقاد پیمان آتشبس، منازعات داخی در اراضی اشغالی به نقطه اوج خود خواهد رسید. این منازعه حول موضوعاتی ازجمله «ابعاد اهمال اطلاعاتی و نظامی در شکلگیری عملیات طوفانالاقصی»، «ابعاد شکست میدانی در نوار غزه و لبنان» و «نشست اطلاعات محرمانه در جریان جنگ غزه» صورت میگیرد.