این اقدام که هم دعوت به اصلاح داوطلبانه کابینه است و هم هشدار جدی به استیضاح در صورت تعلل دولت، ریشه در شکاف میان شعارهای انتخاباتی دولت و واقعیتهای اقتصادی جامعه بهخصوص در ماههای اخیر دارد؛ وعدههایی که قرار بود تورم را ریشهکن، ارز را تثبیت و سفره مردم را پربار کنند، اما اکنون بهدلیل سوءمدیریت، به کابوسی معیشتی برای اقشار ضعیف بدل شده است. محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس،درنشست علنی چندروز قبل اعلام کرد اولویت با ترمیم فوری کابینه توسط رئیسجمهور است اما اگر بهسرعت اقدامی صورت نگیرد،مجلس بدون تأخیر فرآیند استیضاح وزرای ناکارآمد را کلید میزند. این موضعگیری، یادآوریای صریح به دولتی است که از روز نخست تشکیل با حمایت بیچونوچرای نمایندگان رأی مثبت قاطع به تمام ۱۹ وزیر پیشنهادی روبهرو شد و اکنون دو راه پیشرو دارد: اصلاح یا پاسخگویی با ابزار نظارتی مجلس.
فصل اول؛ وعدههای انتخاباتی و اقتصادی
دکتر پزشکیان در انتخابات ریاستجمهوری بر شعارهای اقتصادی متمرکز برآمده از دل مطالبات مردمی به پیروزی رسید. او با تأکید بر تجهیز وزارتخانههای معیشتی به تیمی نخبه، کاربلد و عملگرا، قول داد گرانیها را ریشهکن و رفاه عمومی را احیا کند اما آمارهای اقتصادی از تورم بالای ۴۰ درصد، جهش نرخ ارز به بیش از دوبرابر و افزایش سرسامآور قیمت سبد مواد غذایی اساسی، رکوردشکنی نرخ اجارهبها و مسکن در کلانشهرها و قطعیهای بیسابقه آبوبرق که تولید کشاورزی را کاهش داده است، چیز دیگری میگوید.
مجلس شورای اسلامی، که در جلسات رأی اعتماد به همه وزرای پیشنهادی دولت پزشکیان رأی اعتماد قاطع داد، اکنون در پاسخ به مطالبات مردمی بر ترمیم دولت اصرار میورزد. در همین راستا صبح سه شنبه در نشست غیرعلنی مجلس با حضور مسئولان دولتی، وضعیت اقتصادی کشور، معیشت مردم، توزیع کالابرگ و نوسانات نرخ ارز و طلا بحث و تبادلنظر قرار گرفت.
فصل دوم؛ سابقه درخشان وفاق دوجانبه
مجلس از ابتدای دولت جدید بنا را بر همکاری حداکثری با دولت گذاشت و تمام هم و غم خود را بر شکلگیری سریع فعالیتهای دولت متمرکز کرد. هفتههای طلایی نخست دولت نمایندگان با رأی مثبت بیسابقه به تمام ۱۹ وزیر پیشنهادی (بدون رد حتی یک نفر، درحالیکه در دولت سابق چهار وزیر رأی نیاوردند)، دست دولتمردان جدید را باز گذاشت. دکتر قالیباف در سخنرانیهای متعدد تکرار کرد که مجلس نهتنها حامی، بلکه تقویتکننده دوجانبه دولت است و هرگونه مانع را با ابزارهای قانونی برمیدارد. اکنون نیز رویکرد مجلس در برابر دولت را که خواهان اصلاح دولت از درون خود شده است میتوان در همین چارچوب وفاقگونه ارزیابی کرد.
فصل سوم؛ ضرورت احترام دوجانبه
دولت پزشکیان، به عنوان امانتدار اراده ۸۵ میلیونی ملت از صندوقهای رأی، موظف است به صدای نمایندگان مجلس که خود محصول همین انتخابات هستند، احترام بگذارد و همراهی عملی و فوری نشان دهد.
نمایندگان مجلس بارها اعلام کردهاند که نهتنها آماده هر نوع همکاری با دولت هستند که اولویت آنها اصلاح کابینه از درون است. در همین خصوص حمیدرضا حاجیبابایی با اشاره به اینکه مجلس برای عبور از شرایط فعلی اقتصاد از دولت حمایت میکند، گفت: معتقدم تیم اقتصادی دولت باید پای کار بیاید و وارد فاز عملیاتی شود؛ البته اقدامات هم باید به گونهای باشد که به بهبود معیشت مردم منجر شود؛ بنابراین مجلس بنا دارد از دولت حمایت کند و وظایف خود را هم انجام میدهد و هیچ مغایرتی هم با همدیگر ندارند.محمدمهدی مفتح، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز گفت: اگر دولت احساس میکند که برای انجام کارش نیاز به قوانین جدید در حوزه مسائل اقتصادی، اجتماعی و ... دارد یا باید قانون اصلاح شود لایحهای را حتی بهصورت فوریت تقدیم مجلس کند تا در حدود چند ساعت پس از بررسیهای لازم به تصویب برسانیم.با وجود این، وی با اشاره به تلاش برخی نمایندگان برای پاسخگو کردن وزرای دولت تاکید کرد: استیضاح حق قانونی مجلس است که هم در قانون اساسی و هم اینکه در آییننامه داخلی مجلس پیشبینی شده و درحقیقت این اختیار و حق وجود دارد و در موقع خودش باید استفاده شود و به نحوی یک شیوه از کار، بحث نظارت است. محمد منانرئیسی هم با اشاره به شرایط فعلی اقتصادی کشور گفت: امروز نبض اقتصاد و معیشت کشور خوب نمیزند و این موضوع برای مردم کاملا روشن است.درچنین وضعیتی انتظار ما از دولت این است که درگام نخست، اقدام به ترمیم کابینه کند؛ چراکه بارها شنیدهایم برخی مسئولاناعلام میکنندنیازیبه ترمیم نمیبینندوهمه چیزدرحال انجام است،درحالیکه این پیام مناسبی به جامعه منتقل نمیکند.
نایبرئیس کمیسیون عمران مجلس تصریح کرد: اگر خود دولت نیز قبول دارد که وضعیت اقتصادی، معیشتی و حتی فرهنگی کشور مطلوب نیست، قاعدتابایدبه سمت ترمیم کابینه حرکت کند.درغیر این صورت،اکنون چهار الی پنج استیضاح در مجلس مطرح است و انتظار داریم هیاترئیسه مجلس، اگر دولت نسبت به ترمیم کابینه اقدام نمیکند، زمان را از دست ندهد و موضوع را پیگیری کند. باید مردم احساس کنند نهادی در کشور وجود دارد که از حقوق آنها دفاع میکند.
فصل چهارم؛ چشمانداز همافزایی قوا
شرایط کنونی بیش از آنکه درگیری جناحی باشد، فرصتی طلایی و دوجانبه برای همافزایی واقعی و بیسابقه قوای کشور به نفع ایرانیان است. اگر دولت با احترام به مجلس و مردم، کابینه را فورا ترمیم و با جایگزینی وزرای معیشتی با چهرههای قوی و کارآزموده وعدههای انتخاباتی خود را پیگیری کند، میتواند بدون مجادلات سیاسی کابینهای قویتر برای خدمترسانی به مردم در شرایط جنگ اقتصادی ایجاد کند. اما اگر دولت تعلل کرده و بهانهجویی کند، مجلس طبق وظیفه قانونی به استیضاح روی میآورد. روزهای آینده مشخص خواهد شد که آیا دولتمردان راه وفاق دوجانبه را برمیگزینند یا بر حضور چهرههای ناکارآمد که مسبب وضعیت فعلی و اقتصادی این روزهای کشور هستند، اصرار میورزند. آنچه مشخص است، انتظار مردم برای دیدن سفرههایی است که بهجای گرانی، با ثبات، رفاه و عدالت رنگین شده باشند. مسئولان حوزه اجرا و تقنین همگی در یک جبهه واحد ایستادهاند؛ باید شرایط اقتصادی و معیشتی برای مردمی که با فداکاری در جنگ ۱۲روزه دشمن را ناامید کردند، فرق کند. اصلاح کابینه و جایگزینشدن مسئولان متناسب با شرایط کنونی، کمترین اتفاقی است که میتواند رقم بخورد.