شخصیتهای اصلی انیمیشن تینگا تینگا میمونها هستند. در واقع این میمونها علاوه بر اجرای تیتراژ تا حدودی روایت داستان را نیز به عهده دارند. همه حیوانات مجموعه کاملا فانتزی طراحی شدهاند. فیل با گوشهای بزرگ به رنگ قرمز و سیاه یا شیر با یالهای قرمز و طرحدار و میمونها هم رنگهای عجیب و غریب دارند. همه این حیوانات رنگارنگ و عجیب اما زیبا کنار هم در یک جنگل خیالی به نام تینگا تینگا زندگی میکنند. این جنگل که در هر نما از آن تعداد محدودی درخت دیده میشود بستری است برای روایت داستان حیوانات مختلف و دوست داشتنی.
نکته جالب توجه در مجموعه، دقت سازندگان در شناساندن جذابیتها و زیباییهای طبیعی قاره آفریقا در قالب انیمیشن سادهای همچون تینگا تینگاست. در تیتراژ برنامه، نقشهای از این قاره به تصویر کشیده میشود که در گوشه و کنار آن حیوانات مختلف قرار گرفتهاند. این مساله یعنی آموزش و آشنایی کودکان با جاذبههای طبیعی فرهنگی و تاریخی کشورها از اهمیت بسزایی برخوردار است و از این مهمتر، شناساندن میراث ملی به کودکان است. درک و کسب هویت، لازمه پیشرفت جامعه و افراد آن است و بهترین زمان برای آموزش آن دوران کودکی است. میراث طبیعی، فرهنگی، تاریخی، دینی و... کشورمان میتواند زمینه ساز ساخت مجموعه پویانماییهایی همچون تینگا تینگا در سطح ملی باشد.
در یکی از قسمتهای این مجموعه به نام «چرا کرم اینقدر آهسته حرکت میکنه» موضوعاتی همچون تبدیل کرم ابریشم به پروانه، تغییر رنگ پوست در آفتاب پرست، مذمت غرور، داشتن صبر و حوصله در انجام کارها همزمان مطرح شده و با جذابیت بسیار به مخاطب عرضه میشود. از آنجا که این مجموعه انیمیشن زمان نسبتا طولانیای دارد تاکید بسیار روی موضوع اصلی برنامه یعنی داشتن صبر و حوصله در انجام کارها میشود. این تاکید با تکرار بسیار از زبان حیوانات مختلف مطرح شده تا برای مخاطب ابتدا قابل درک و سپس پذیرفته شود. نکته قابل توجه در این مساله عدمکسالت و خستگی در مخاطب با وجود تکرار و تاکید بسیار بر موضوع اصلی برنامه است. شاید بتوان دلیل این موفقیت را در روایت همزمان چند موضوع و نکته آموزشی با استفاده از تصاویر و رنگهای جذاب و شخصیتپردازی خوب در قالب داستانی قوی دانست.
شخصیتهای داستان جزئیات رفتاری بسیار دقیقی دارند؛ مثلا در همین قسمت میبینیم میمونها از کرم میخواهند در مسابقه زیباترین و خوش اخلاق ترین حیوان تینگا تینگا شرکت کند، کرم در نهایت فروتنی اعتراف میکند همه حیوانات جنگل از او زیباتر هستند، اما در نهایت این کرم است که برنده مسابقه میشود. در مقابل کرم، طاووس قرار دارد که با غرور و تکبر فراوان، حیوانات دیگر را مسخره میکند و مطمئن است خود برنده مسابقه خواهد بود. این جزئیات رفتاری در دیگر شخصیتهای داستان همچون شیر، فیل یا لاکپشت نیز قابل مشاهده است.
سادگی و صمیمیت مجموعه نیز میتواند دلیل دیگری برای موفقیت آن باشد. حیوانات جنگل شباهت بسیاری به نقاشیهای کودکان دارند. بعلاوه همه آنها فوقالعاده فانتزی و تخت طراحی شدهاند. رنگآمیزی شخصیتها نیز هیچ قرابتی با واقعیت ندارد. این موضوع در کنار شخصیتپردازی دقیق آنها تضاد مشخصی ایجاد کرده است. گویی سازندگان به عمد خواستهاند با این نوع فضاسازی و شخصیتپردازی فقط ویژگیهای کلی حیوانات بعلاوه خصوصیات متداول انسانی را که به حیوانات نسبت داده میشود به کودکان بیاموزند، نه جزئیات ظاهری، تنوع نژادی و زیستی آنها را. این موضوع شناخت درست سازندگان از نیاز مخاطب خود را نمایان میکند. خردسالان توانایی درک جزئیاتی همچون تنوع نژاد را در حیوانات ندارند. برای آنها حتی تمایز قائل شدن میان سوسمار و مارمولک نیز دشوار است. اما با این که در آفریقا طیف وسیعی از گونهها و نژادهای مختلف حیوانات زندگی میکنند، میبینیم در انیمیشن تینگا تینگا حیوانات عجیب و غریب و ناآشنا دیده نمیشوند و سعی شده است حقایق و مطالب حول همان حیوانات آشنا مطرح شود تا مانع سردرگمی مخاطب و دلزدگی او شود.
شاید تصور شود انیمیشن سادهای همچون تینگا تینگا به زمان طولانی برای روایت داستان خود نیاز ندارد و میتوان آن را در مدت زمان کوتاه ساخت، طوری که از جذابیت لازم نیز برخوردار باشد. اما همین زمان طولانی یکی از ویژگیهای مثبت مجموعه است. دقت در پرداخت دقیق داستان به طوری که هر لحظه و هر ثانیه از کار کاملا منطقی و دقیق ساخته شده است علاوه بر این که کسالت و خستگی ایجاد نمیکند، بلکه تاثیرگذاری بیشتری نیز در مخاطب دارد. در واقع این زمان طولانی به عنوان ابزاری برای بالا بردن درصد یادگیری خردسالان ـکه مخاطبان اصلی برنامه هستند ـ بهکار گرفته شده است.
البته گویا در دوبله این مجموعه دخل و تصرفاتی شده است، زیرا شعرها خیلی ساده و تقریبا بدون آهنگ ادا میشوند، اما باز هم میتوان ردپای شعر و موسیقی را در آن یافت. دیدن آن تصاویر زیبا و خوشرنگ و لعاب همراه با موسیقی و شعر میتواند جذابیتهای بسیاری برای کودکان داشته باشد.
انیمیشن تینگا تینگا با یک تیتراژ خوب آغاز میشود. این تیتراژ که با پرسیدن سوالات متنوع در مورد حیوانات مختلف همراه است خط سیر کلی داستان را همان ابتدا مشخص میکند. سوال در مورد هر حیوان از زبان خودش مطرح میشود؛ مثلا این که «چرا خرطوم فیل درازه؟» یا «چرا لاکپشتها آهسته حرکت میکنند؟». سوالاتی از این دست در کلوزآپهایی از چهره حیوانات مطرح میشوند. تصاویر مختلف در نماهای متفاوت پشت سر هم ردیف شدهاند و انرژی و تحرک بسیاری به تیتراژ دادهاند. این موضوع سبب شده است انیمیشن تینگا تینگا، آغازی خوب، چشم نواز و دعوتکننده داشته باشد. برای روایت داستان نیز کارگردان با دقت، نماهایی متناسب با موضوع انتخاب کرده است. بعلاوه فیلمنامه نیز با جزئیات فراوان پرداخت شده است و مخاطب پس از مواجهه با آغاز خوب و پرکشش برنامه میتواند از داستانی جذاب و تصاویری با ارزش گرافیکی بالا لذت ببرد. در پایان نیز پس از روایت داستان و ارائه موضوعات متنوع آموزشی با تکرار نکته اصلی از زبان یکی از حیوانات برای تاکید بیشتر و ماندگاری در ذهن مخاطب، سوالی برای قسمت بعدی مجموعه نیز مطرح میشود.
بهار عسگری
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد