تخریب کلونی معتادان چاره کار نیست

اما حتی امروز که نسبت به گذشته واقع‌بین‌تر شده‌ایم، هنوز تکلیفمان با مواد مخدر به درستی روشن نیست. ما پایتختی داریم که در آن اگر کسی اهل مصرف مواد مخدر باشد در کمتر از 10 دقیقه آن را به دست می‌آورد یعنی خرده‌فروشان و عمده‌فروشان مواد آنقدر در دسترس هستند که کسی برای خرید لنگ نمی‌ماند، اما مسوولان شهر هنوز هم به پاکسازی مناطق آلوده اعتقاد دارند.

نمونه‌اش هم استاندار تهران که دیروز از پاکسازی این مناطق در یک ماه خبر داد. فروشندگان و مصرف‌کنندگان مواد مخدر یک شبکه‌اند که اعضای آن هر جایی می‌توانند باشند حتی اگر به ظاهر تعدادی از آنها در برخی پارک‌ها، رود‌دره‌ها یا نقاط حاشیه‌ای تجمع کنند؛ به همین علت اگر قرار باشد مناطق آلوده پاکسازی شود تنها به گوشه‌ای از این شبکه گسترده آسیب می‌خورد.

در عین حال تعیین زمان یک ماهه برای این پاکسازی نیز زمان کمی است، چون گستردگی و تعدد مناطق آلوده بیشتر از آن است که غائله‌اش با یک ماه جمع شود.

این در حالی است که از بین بردن پاتوق‌ها و پراکندن معتادان و موادفروشان نه‌تنها اقدامی سودمند نیست، بلکه به پخش شدن آنها درسایر نقاط شهر می‌انجامد، آن هم در شرایطی که شکی نیست این معتادان ِ‌از پا درآمده، آخرین حلقه زنجیره توزیع و فروش مواد مخدرند و با جمع شدن آنها، سردسته‌های شبکه مواد مخدر آسیبی نمی‌بینند.

حالا اگر فرض را بر این بگذاریم که پاکسازی مناطق و تخریب پاتوق‌ها اقدامی سودمند است این‌که برای معتادان دستگیر شده، برنامه نداریم خودش یک آسیب است.

معتادان نیاز به بازپروری و استقرار در کمپ‌های ترک اعتیاد دارند درحالی که همچنان برخی پیچیدگی‌های اداری و کاغذبازی‌ها، مراحل صدور کمپ‌ها را به تعویق انداخته است.

البته حتی اگر این کمپ‌ها نیز راه بیفتد و موفق به پاک‌کردن معتادان شویم، همین که نمی‌توانیم از آنها انگ‌زدایی کنیم و به بازار کار و زندگی اجتماعی هدایتشان کنیم ما را به خانه اول برمی‌گرداند.

پس اگر قرار است روزی طرحی برای کنترل مواد مخدر اجرا شود، باید آنچنان هوشمندانه باشد که به جای حذف آخرین حلقه زنجیر، سرچشمه‌ها را هدف بگیرد.

مریم خباز ‌-‌ گروه جامعه