چشم «سلامت» به دست بودجه‌نویسان

وزارت بهداشت از جمله این وزارتخانه‌هاست که اتفاقا در سال‌های اخیر معمولا با کسری بودجه مواجه بوده و مشکلات آن به شکل مستقیم در مسائل درمانی مردم تاثیرگذار بوده است. دراین شرایط دیروز اعلام شد که ممکن است بودجه سال آینده وزرات بهداشت کاهش پیدا کند، مساله‌ای که در شرایط کنونی می‌تواند تهدیدکننده نظام سلامت باشد.

پیک خبر دیروز که از کم شدن بودجه سلامت کشور در سال آینده سخن گفت، عابد فتاحی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس بود که بودجه سلامت سال 92 را انقباضی نامید و اعلام کرد این سال نسبت به سال گذشته سال سخت‌تری برای بیماران خواهد بود.

او از دو نشست با کمیسیون برنامه و بودجه مجلس خبر داد که در آنها مطالبات و نیازهای واقعی حوزه بهداشت و درمان پیش از آن که فصل بودجه برسد، بازگو شده بود. او تعریف کرد که کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در این دو جلسه اعلام کرده است که از ضعف مدیریت حوزه سلامت در نظارت بر بودجه‌ای که به آن اختصاص داده می‌شود، گلایه دارد و گفت: دوستان برنامه و بودجه معتقد بودند بعد از تزریق بودجه به حوزه سلامت، آن طور که باید بر توزیع و هزینه‌کرد این بودجه نظارت نمی‌شود.

اما حتی اگر کمیسیون برنامه و بودجه به عملکرد مدیران حوزه سلامت اعتماد داشت هم به هر حال حق و حقوق این حوزه هنوز کامل پرداخت نشده است که آنها به شیوه توزیعش خرده بگیرند برای مثال سهم حوزه سلامت از محل هدفمندی یارانه‌ها، 10 درصد است که امسال رقمی معادل 600 میلیارد تومان برآورد شده بود، اما هنوز این سهم به وزارت بهداشت پرداخت‌نشده است.

خبر انقباضی شدن بودجه سلامت در سال 92 هم از همین جلسات بیرون آمده است و عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به مهر اظهار کرد: بودجه سلامت در سال 92 فوق‌العاده انقباضی است و از همین رو به ما هشدار دادند که از حالا به فکر باشید و بودجه را بر اساس واقعیت‌ها ببندید.

وی با تاکید بر این‌که بودجه وزارت بهداشت در سال 92 بمراتب بدتر از بودجه سال 91 خواهد بود، تصریح کرد: دوستان وزارت بهداشت با بودجه‌ای که به آنها اختصاص داده خواهد شد، باید بتوانند علاوه بر پرداخت حقوق و مزایای کارکنان و کارمندان دانشگاه‌های علوم پزشکی، اعتباراتی نیز برای تامین هزینه‌های بیمارستان‌ها و... اختصاص دهند که بسیار سخت خواهد بود.

بار سختی روی دوش مردم است

دود کاهش بودجه سلامت در کشور، فقط به چشم مردم می‌رود. این را فتاحی نیز تائید کرد و گفت: هم اکنون نیز که مردم به مراکز درمانی دولتی مراجعه می‌کنند، هزینه زیادی بابت خرید لوازم و تجهیزات مورد نیاز پرداخت می‌کنند که با توجه به وضع بودجه سلامت در سال آینده، احتمالا عده‌ای برای رفتن به بیمارستان‌های دولتی هم ناتوان شوند.

انقباضی کردن بودجه سلامت در حالی رخ می‌دهد که بر اساس چشم‌انداز حوزه سلامت کشور، ‌باید در سال 1404 سهم مردم از پرداخت هزینه‌های درمان به کمتر از 30 درصد می‌رسید اما در وضع کنونی هزینه‌های پرداختی از جیب مردم بشدت افزایش یافته است و مردم 70 درصد هزینه‌ها را می‌پردازند. برای درک میزان تاثیرگذاری تورم بر حوزه سلامت و وضع کنونی این حوزه، فقط کافی است این هشدار فتاحی را در نظر بگیرید که همیشه نرخ تورم در حوزه سلامت دو برابر نرخ تورم در کشور است.

این رشته سر دراز ندارد!

از کدام مشکل حوزه درمان حرف بزنیم که ربطی به بودجه نداشته باشد؟ هر کدام را که بگیرید، یک سرش می‌رسد به بودجه‌ای که نیست و دست وزارت بهداشتی‌ها را خالی گذاشته است؛ برای مثال ماه هاست که مردم از گرانی خدمات درمانی گلایه دارند و پاسخ وزارت بهداشتی‌ها این است که گران شدن قیمت تجهیزات و لوازم پزشکی، باعث آن شده است؛ که گران شدن این تجهیزات، به علت ناتوانی مالی وزارت بهداشت در حمایت از تولیدکنندگان لوازم پزشکی است.

از سوی دیگر تولیدکنندگان این لوازم که حالا مواد اولیه‌شان را به چند برابر قیمت از کشورهای دیگر می‌خرند، همه بدهکار بیمارستان‌هایی هستند که وزیر پیشین بهداشت می‌گفت در جریان است که خیلی از کارکنان شان چند ماهی است حتی حقوق نگرفته‌اند!

آن بیمارستان‌های مقروض، همان مراکزی است که وزیر بهداشت پیشین می‌گفت خبر دارد کارکنان برخی‌شان چند ماهی است حقوق نگرفته‌اند، آن کارکنان بی‌حقوق، همان کسانی هستند که قرار است به مردم خدمات ارائه بدهند اما از آنجا که امکاناتشان کم شده است خدمات را در سطح پایین‌تری ارائه می‌دهند و به این ترتیب مردم ناراضی می‌شوند، این مردم همان‌هایی هستند که تامین سلامت شان و ارائه خدمات بهداشتی و درمانی به آنها از اولویت‌های رفاهی در هر جامعه‌ای است، همان‌هایی که مدتی است وقتی به داروخانه‌ها می‌روند داروها را گران‌تر می‌گیرند چون مواد اولیه ساخت دارو هم گران شده است، همان‌هایی که مجبورند زیرمیزی بدهند چون پزشکان اعتقاد دارند حقشان در نظام سلامت تمام و کمال پرداخت نمی‌شود، همان‌هایی که به گفته رهبر معظم انقلاب قرار است در شرایط بیماری هیچ دلمشغولی جز درمان بیماریشان نداشته باشند و نباید به هیچ وجه هزینه‌های درمان، غم شود و روی دلشان سنگینی کند، همان‌هایی که قرار است بودجه سلامتشان در سال 92 «انقباضی» باشد و آنها هنوز نمی‌دانند که کاهش بودجه سلامت برایشان چقدر گران تمام خواهد شد.

مریم یوشی‌زاده - گروه جامعه