حفاظت از بناهای تاریخی اردکان، ‌فقط در ساعت اداری

"محمد پورروستایی" با اشاره به وجود دو بافت تاریخی شریف‌آباد و بافت تاریخی اصلی در این شهرستان و 12 محله‌ی قدیمی در بافت تاریخی اصلی اردکان، ادامه داد: هر کدام از این محله‌ها از نظر قدمت با دیگری متفاوت است. این شهر بعد از اسلام گسترش یافت و در دوره‌های مختلف تاریخی، گاهی با تخریب یا ساخت‌وسازهای بی‌رویه روبه‌رو شد.

وی بیان کرد: نیروهای یگان حفاظت اداره‌ی میراث فرهنگی و گردشگری استان یزد معمولا از هشت صبح تا سه بعدازظهر بافت تاریخی اردکان را تحت کنترل دارند؛ ولی خارج از این ساعات و در روزهای تعطیل هیچ‌کس حفاظت از بافت را برعهده ندارد. به همین دلیل، بسیاری از تخریب‌ها در این بافت در ساعات غیراداری و در روزهای تعطیل انجام می‌شود.

او حسینیه‌ی «کوشکنو» را یکی از قدیمی‌ترین حسینیه‌های شهرستان اردکان دانست که در دوره‌های مختلف تاریخی دست‌خوش تغییرات شده است و اظهار کرد: اصلی‌ترین اتفاق برای تخریب این حسینیه به تخریب کلی آن در جریان ساخت یک خیابان در سال 1338 بازمی‌گردد. حسینیه‌ی کنونی شامل یک ساختمان آجری دو طبقه و یک سوله‌ی فلزی است و حدود یک سال پیش هیأت امنای حسینیه طرحی را برای گسترش آن تهیه کرد که براساس آن قرار است این دو سازه‌، با وجود این‌که فقط چند سال از ساخت آن‌ها می‌گذرد و هزینه‌ی زیادی از محل کمک‌های مردمی برای آن‌ها اختصاص داده شد، تخریب شوند و حسینیه‌ی جدیدی به جای آن‌ها ساخته شود.

باید درباره میراث فرهنگی حساس‌تر بود

این دوست‌دار میراث فرهنگی شهرستان اردکان ادامه داد: اکنون برای اجرایی کردن طرحی که برای توسعه و گسترش این حسینیه به سبک حسینیه‌های قدیم تهیه شده است، باید چهار پنج خانه‌ی تاریخی قرارگرفته در دو ضلع شمالی و غربی حسینیه تخریب شوند، تا آن طرح اجرایی شود. تا کنون نیز یکی از خانه‌های قرارگرفته در پشت حسینیه‌ی «کوشکنو» را بدون مجوز تخریب کرده‌اند که با دخالت اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان یزد ادامه‌ی تخریب‌ها متوقف شده است، ولی هیچ تضمینی برای جلوگیری از تخریب دیگر بناهای پشت این حسینیه وجود ندارد.

پورروستایی همچنین با بیان این‌که بیشتر تخریب‌های صورت‌گرفته در چند سال گذشته با هدف توسعه و گسترش مساجد و حسینیه‌ها بوده است، گفت: مردم تحمل زندگی در کوچه‌های تنگ، باریک و مسقف را ندارند به همین دلیل ساخت و ساز خانه‌های مسکونی در این محدوده زیاد صورت می‌گیرد.

وی با تأکید بر ضرورت فرهنگ‌سازی در میان مردم برای جلوگیری از تخریب بافت‌های تاریخی، اظهار کرد: باید این فرهنگ را میان مردم ایجاد کرد که به بافت تاریخی به‌عنوان بافت فرسوده نگاه نکنند، چون با این نگاه، آن‌ها به‌راحتی به تخریب این‌گونه بناها اقدام می‌کنند. ‌این فرهنگ‌سازی باید به صورتی انجام شود که خود مردم جلوی تخریب آثار تاریخی را بگیرند.

رییس هیأت مدیره‌ی انجمن «چارسوق کویر اردکان» گفت: اگر سازمان میراث فرهنگی در وضعیت کنونی از این‌گونه تخریب‌ها جلوگیری نکند، این رویه ادامه می‌یابد و در پایان، دیگر نه از سازمان میراث فرهنگی کاری برمی‌آید و نه از فعالان بخش خصوصی در این حوزه و در نتیجه، چیزی به نام هویت و میراث فرهنگی نخواهیم داشت.

او با اشاره به این‌که بیشتر بناهای بافت تاریخی اردکان به دوره‌های صفوی و ایلخانی تعلق دارند، افزود: هرچند بیشتر این خانه‌ها قابل سکونت نیستند، ولی همه‌ی آن‌ها دست کم ارزش نگهداری دارند. تا جایی که می‌دانم هیأت امنای چند حسینیه و مسجد دیگر در اردکان هم طرح توسعه برای خود تهیه کرده‌اند و اگر سازمان میراث فرهنگی در شرایط کنونی ببازد، آن افراد به‌راحتی به کار خود ادامه می‌دهند. (ایسنا)