افسانه بایگان با حضور در ایرنا در توضیح نظرش گفت: هنرمند در راس هرم روشنفکری قرار دارد که این مهم وظیفه سنگینی به انسان می دهد و هرچه هنرمند عمیق تر باشد این وظیفه خطیرتر می شود.
بایگان همچنین یادآور شد: هنرمند برای اینکه بتواند در جامعه باشد امروز بیشتر به سطح حرکت می کند اما ما یک نگاه گلخانه ای باید به هنرمندان تازه وارد داشته باشیم؛ جوانان مستعد، گیاهان ترد، ظریف و خاص هستند و با مزرعه هندوانه فرق دارند.
به گفته وی، هنرمندان جوان برای شکل گیری نیاز به حمایت و هدایت دارند تا بتوانند عمیقا در روند هنر سینما تاثیرگذار باشند.
بازیگر فیلم سینمایی کافه ستاره با تاکید بر هدایت و حمایت از استعدادهای جوان در عرصه سینما گفت: سرمایه گذاری معنوی در بخش هنری باید بیشتر انجام شود زیرا هنرمندان جوان، سرمایه های معنوی ما هستند و باید برای آنان وقت بگذاریم و بدانیم که قرار است برای آنان در مسیر هنر چه اتفاقی رخ دهد.
به گفته بازیگر فیلم سینمایی نابخشوده، وظیفه اصلی سینما تربیت انسان و تعالی دادن است و بقیه مسائل در این هنر، بیشتر شوخی است.
** چگونه بازیگر شدم؟
بازیگر فیلم سینمایی محاکمه در ادامه سخنانش با بیان این که استعدادهای جوان برای ورود به سینما باید کانالیزه شوند و متاسفانه این استعدادها اغلب به بیراهه می روند، در مورد دوران آغاز بازیگری خود گفت:
اوایل سال 60 بود که وارد سینما شدم و این در شرایطی بود که من در دوران سرگشتگی قرار داشتم.
هر روز ساعت ها قدم می زدم و از خدا می خواستم دری بزرگ را به روی من باز کند؛ در نهایت برای تست بازیگری دعوت شدم و محل تست دادن دقیقا همانجایی بود که من با خدا برای گشوده شدن درهای بزرگ راز و نیاز کرده بودم.
بازیگر فیلم سینمایی کنعان با یادآوری حضور خود در مجموعه تلویزیونی سربداران توضیح داد: حضور در سربداران یک اتفاق بود. به قولی یک وقت هایی راه آدم را صدا می زند و خودش هم آدم را می برد.
بایگان با یادآوری این که پیش تولید مجموعه سربداران یک سال و نیم طول کشید ادامه داد: فیلمبرداری سربداران از ابیانه آغاز شد و سپس گروه به کاشان آمد و من در کاشان برای نخستین بار جلوی دوربین قرار گرفتم.
بازیگر مجموعه تلویزیونی وضعیت سفید افزود: فضای کار در سربداران برای من بسیار جذاب بود و هر روز اتفاقی نو را تجربه می کردم.
وی ادامه داد: روزی در ده ابیانه راه می رفتم که احساس کردم صدای یک سمفونی از بتهوون را می شنوم؛ به دنبال صدا رفتم و به خانه ای قدیمی در ابیانه رسیدم که مملو از کوزه های قدیمی و رنگ های مختلف بود و گروه به همراه آقای خورشیدی در حال طراحی بخشی از شهر میکده ها بودند که قرار بود شیخ حسن از آنجا عبور کند.
**مجموعه سربداران اثری بازیگر ساز
بایگان توضیح داد: در همان زمان چیزهایی می نوشتم و آقای رهگذار نویسنده مجموعه سربداران مرا تشویق می کرد. موضوع قالب در مجموعه سربداران تفکر بود و به عبارتی اینکه کمال گرایی از اندیشه آغاز می شود و بعد تبعا گفتار زیبا می شود و عمل هم نیکو خواهد شد و در حقیقت ریاست و رهبری با اندیشه است.
بازیگر مجموعه تلویزیونی راه طولانی ادامه داد: برای ساخته شدن یک انسان به عنوان بازیگر حرفه ای درباره این مباحث بحث می شد؛ تمرینات ما در مجموعه سربداران بسیار جدی بود. در عین حال من حق نداشتم بعد از ساعت 9 شب بیدار باشم و باید 6 صبح بیدار می شدم.
بایگان تاکید کرد: همچنین در زمینه خواندن کتاب ها نیز گروه در تولید سریال سربداران مرا هدایت می کرد و به عنوان نمونه ˈهنر چیستˈ لئون تولستوی را به من برای مطالعه پیشنهاد کرده و از من درباره این کتاب ها به تناوب پرسش می کردند که بدانند من آنها را مطالعه می کنم یا نه. از حسن تصادف من هم از یک خانواده فرهنگی آمده بود.
**استعداد جوانان در سینما به درستی کانالیزه نمی شود
وی با یادآوری اینکه این طرز تفکر به من کم کم جهان بینی داد، افزود: اکثر جوانان که علاقه مند به سینما بوده و گاه وارد سینما می شوند استعدادهای شگرفی دارند اما این استعداد ها به درستی کانالیزه نمی شود و به دلیل سستی ریشه، به بیراهه می رود.
این بازیگر سینما همچنین گفت: آموزشگاه های سینمایی ما بر روی یکسری حرکت ها و فن بیان و موضوعات سطحی و بیرونی کار می کنند؛ البته امیدوارم آموزشگاه ها در سطح مطلوبی فعالیت کنند اما کسی که کار هنری می کند باید از درون به تعالی برسد.
بایگان تاکید کرد: هنرمند وظیفه اش دادن نگاهی صریح تر و زیبایی شناسانه تر به جامعه است، اگر من نوعی این نگاه را نداشته باشم نمی توانم به عنوان یک هنرمند به جامعه خط فکری برای حرکت دهم.
**سربداران اثر ماندگار
بایگان با اشاره به حضور 30 ساله خود در عرصه سینما توضیح داد: هنوز بعد از گذر 30 سال، سربداران را جور دیگری دوست دارم زیرا علاوه بر بازیگر، منشی صحنه نیز بودم و به همین دلیل، تمام فیلمنامه بسیار منسجم سربداران را حفظ شده بودم.
وی ادامه داد: متن، موسیقی، کارگردانی در سربداران بی نظیر بود و به هر گوشه ای از این کار نگاه می کنم تفکر مورد نظرم را که با آن شکل گرفته ام را می بینم.
این بازیگر سینما درباره ادامه مسیر کاری خود پس از بازی در مجموعه سربداران گفت: کار دشواری بود زیرا من با یک شاه نقش فعالیت هنری خود را شروع کرده بودم.
بایگان اظهار کرد: در آن سال ها ارزشگذاری نوینی برای سینما وجود نداشت و نمی دانستیم ما به ازای کلاه مخملی ها قرار است چه چیزی جایگزین شود از این رو سناریوهای پیشنهادی بعد از سربداران مرا اذیت کرد.
وی با یادآوری اینکه سربداران در دو سال ساخته و پخش شد، گفت: در طول دو سال فیلمبرداری ، دکورها نیز ساخته شد و در نهایت این اثر شهریور سال 60 تا دی ماه سال 62 طول کشید که از حسن تصادف شب تولدم روی آنتن رفت.
**سینما به درستی به زنان بها داده است
بایگان با اشاره به تاثیر سینما در بها دادن به بانوان در جامعه افزود: سینما ظرفیت بهادادن به بانوان را داشته و دارد زیرا بستر انقلاب ما معنوی و ارزشی است و انقلاب اسلامی، والاترین بستری است که هنرها می توانند در آن به تعالی برسند اما باید بررسی کنیم از این بستر چقدر استفاده کردیم.
وی اظهار کرد: بعضا تنگ نظری ها و اشتباهات موجب شده ما در سینما دچار خواب گردی شویم در صورتی که اگر حرکتی که با سربداران شروع شده بود را ادامه می دادیم امروز بیشتر به تعالی رسیده بودیم.
این بازیگر سینما تاکید کرد: سینما زندگی مرا دستخوش تغییر کرد زیرا بیشتر زمان عمرم را در سینما گذراندم؛ تبعات درونی حضور در سینما برای من بسیار خوب بود زیرا موضوع هنر به من خط داد و دغدغه مند شده و از موضوعات سطحی دور شدم.
**مردم هم لطف داشتند هم سوء ظن و تردید
بایگان در ادامه به دشواری های پیش رو برای حضور در عرصه سینما اشاره کرد و افزود: از منظر بیرونی حضور در سینما برای من دشوار بود و بخصوص سال های اول، با حضور در سینما از سوی برخی همکاران و بعضا مردم سختی هایی را متحمل شدم.
وی ادامه داد: مردم هم محبت داشتند و هم سوء ظن و هم تردید؛ اما امروز موضوع برای مردم و همکاران جا افتاده و هرکس جایگاه خود را پیدا کرده است.
** اگر زیبایی اندیشه دغدغه شود بسیاری از مشکلات سینما حل می شود
بازیگر فیلم سینمایی جهان پهلوان تختی همچنین گفت: ما اگر به این مهم برسیم که زیبایی اندیشه مهمترین دغدغه ما است بسیاری از مشکلاتمان در سینما حل شده و دیگر عوامل نیز در اختیار این مهم قرار می گیرد.
بایگان ادامه داد: امروز ما همه درگیر دعواهای خودمان هستیم و اصل و اساس به دست فراموشی سپرده و درگیر ریا شدیم.
وی اظهار کرد: اگر بدانیم چه اندیشه زیبایی را قرار است تبلیغ کرده و ظرفیت های این اندیشه را بشناسیم می توانیم موفق باشیم اما تا وقتی اسیر نگرش سطحی باشیم در سینما دچار خوابگردی خواهیم بود.
بایگان در بخشی دیگر از صحبتش درباره انتظارش از رییس جمهوری آینده ، با یادآوری اینکه تنها مشکل سینمای ایران بودجه نیست و ظرف اندیشه است ادامه داد: بخشی از مشکلات سینمای ایران که می تواند به دست بالاترین مقام اجرایی کشور حل شود بودجه است اما تمام مشکل سینمای ایران بودجه نیست.
بازیگر فیلم سینمایی مرد عوضی توضیح داد: خیلی وقت ها بودجه هست اما به درستی خرج نمی شود زیرا اندیشه درستی پشت آن نبوده و کسی که مسوول جریان سازی بوده تفکر درستی نداشته یا کم کاری کرده است.
بایگان افزود: در حالی که بخش خصوصی ضعیف شده و درگیر عدم بازگشت سرمایه از سینما است رییس جمهور آینده باید به فکر ایجاد اندیشه ای متعالی در سینما باشد.
وی گفت: اگر این اندیشه به درستی جریان داشته باشد بر اساس آن می توان بودجه تعیین کرد و در این راه از بخش خصوصی نیز حمایت کرد.
*آب پریا بهترین سریال نوروزی
بایگان همچنین درباره سریال های نوروزی که امسال از شبکه های سیما پخش شد یادآور شد: در سریال های تلویزیونی در نوروز امسال آب پریا را پسندیدم و به مرضیه برومند به دلیل ساخت این سریال موفق تبریک می گویم.
وی تاکید کرد: نمونه یک کار معنوی سالم را امسال در آب پریا دیدم و تنها سریالی را که دنبال کردم این اثر تلویزیونی بود؛ گروه خوبی این اثر را کار کرد و کارهای جدیدی از عوامل این سریال دیده شد.
این بازیگر سینما گفت: عواملی را در سال های گذشته داشتیم که در برخی کارها جواب داده اند و در بخش های مختلف توانسته اند کارهای معنوی خیلی خوب انجام دهند و درباره افسانه ها و اسطوره های سرزمینمان شناخت داشته و درباره شهدا، ماوراء و... خوب فیلم می سازند.
وی ادامه داد: اگر هنرمندی این توانایی تفکر عمیق را دارد باید بیشتر مورد توجه مسئولان قرار گیرد؛ بخصوص در صدا و سیما که موضوع ایجاد جریان اندیشه و سلیقه سازی است.
بایگان اظهار کرد: ما از این افراد برای کار و استفاده از اندیشه هایشان در راه درست استفاده نکرده و بعضا از یک فرد اندیشمند می خواهیم یک کار کمدی سطحی بسازد.
وی این گفت و گو را با طرح این سوال پایان داد که چرا به این افراد بها نمی دهیم؟ - کسی که اندیشه فلسفی و نگاه درستی دارد باید بجای خودش از او استفاده کرد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد