ما و شهر معصومه (س)

حدودا سال 83 هجری اولین اعراب مسلمان پای در این ناحیه گذاردند و مورد استقبال قرار گرفتند و از ساکنان قم در قبال حمله دیلیمان به این ناحیه دفاع کردند و این امر باعث تحکیم دوستی این دو قوم شد تا رفته رفته اعراب اشعری حکومت آن را به دست گرفته، به آبادانی کوشیدند و در اعصار بعد، شیعیان در این منطقه از ایران صاحب اعتبار و شهرت شدند. از این رو دوستداران اهل بیت(ع) نیز کم‌کم به این ناحیه آمده و مرکزی از شیعیان را تشکیل دادند.

از جمله اولین مهاجران علوی که به این دیار قدم نهادند، دختر مکرم موسی کاظم(ع) است. این بانوی گرامی بعد از این‌که مامون، امام رضا(ع) را از مدینه به طوس دعوت کرد تاب دوری نیاورده و به فاصله یک سال از مدینه، عازم سفر خراسان ، اما در راه بیمار و در ساوه متوقف شدند و بعد از جویا شدن حالات شهر قم، قصد ماندن تا بهبود را در آنجا کردند و هنگام ورود ایشان، بزرگان این شهر به استقبال حضرت رفته و ابراز ارادت به آن ساحت منور کردند. حضرت معصومه(س) در این مکان بدرود حیات گفتند و این خاک مزین به آرامگاه مطهر ایشان شد.

آرامگاه مطهر حضرت معصومه، نه صرفا به واسطه نسبت وی با ائمه اطهار (ع)، بلکه به واسطه شخصیت معنوی خود ایشان، به زیارتگاه شیعیان مبدل شد، چنان‌که صاحب «ناسخ التواریخ» از ایشان با صفاتی چون «عارفه کامله» یاد می‌کند و حرمش را محل بروز کرامات معرفی می‌کند.

احادیث فراوانی از ائمه (ع) در ثواب زیارت این روضه منور نقل شده است، از این رو این روضه مطهر در طول ادوار به کرات مورد بازسازی قرار گرفته است، اما چنان‌که در تاریخ قم مذکور است، اولین کسی که بر سر این روضه مطهر قبه ساخت، زینب، دختر محمد بن علی بن موسی‌الرضا(ع) است.

بعد از ایشان خاندان‌های مختلف هریک در بازسازی این بنا اهتمام کردند و امروزه شیعیان ایران حرم شریف بانو را همچون حرم برادر معصومش گرامی می‌دارند و این دو خواهر و برادر را نه‌تنها در این سرزمین غریب نمی‌دانند، بلکه قم و مشهد را به نام حضرت معصومه (س) و امام‌ رضا (ع) می‌شناسند.

هوشنگ شکری - جام‌جم