تلویزیون می‌تواند انیمیشن را به اوج برساند

نصیریان متولد سال۱۳۵۰ اهر آذربایجان شرقی است. او با انیمیشن «قفس» در جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران شرکت کرد و جایزه بهترین اثر را در بخش پویانمایی به خود اختصاص داد. نصیریان تاکنون آثاری در حوزه فیلم کوتاه و انیمیشن تولید کرده است؛ سه قطره خون، ضد نور، حفره، جایی دیگر، حافظ، پیر مشق و.‎.. از جمله ساخته‌های این کارگردان است. او در حال حاضر مشغول ساخت یک فیلم انیمیشنی بلند است. نصیریان همچنین جوایزی را از جشنواره‌های کشورهای اسپانیا، آلمان، فرانسه و.‎.. دریافت کرده است.

ابتدا درباره شرایط انیمیشن در ایران صحبت کنید.

اتفاق‌های خوبی برای انیمیشن ایران رخ داد و می‌توانم با یقین بگویم حدود هشت الی 9 سال گذشته ایران جزو بهترین‌های انیمیشن آسیا محسوب می‌شد و این مسیر می‌توانست ادامه پیدا کند، اما مسائلی که برای من شبهه ایجاد کرده این است که با وجود تاسیس موسسه صبا و تولید انیمیشن‌های سینمایی اکنون انیمیشن در چه شرایطی قرار دارد.

ما سه سال قبل، اتمام قلب سیمرغ را جشن گرفتیم و چهار سال تولید آن طول کشید و در جشنواره‌های مختلف، موفقیت‌های بسیاری کسب کرد، اما به طرز عجیبی با اکران آن موافقت نشد تا آنجا که من می‌دانم این وضعیت در صبا فیلم هم وجود دارد و این مرکز که بسیار خوب پیش می‌رفت دچار رکود شده است و شاید دلیل این افت، اختصاص نیافتن بودجه به تولید انیمیشن باشد.

بنابراین شما اصلی‌ترین مشکل انیمیشن را کمبود بودجه می‌دانید؟

بله و متاسفانه ما برنامه مدون و مشخصی برای تولید و حمایت از انیمیشن در تلویزیون و سینما نداریم. مثلا انیمیشن سینمایی «تهران1500» به اکران رسید و با موفقیت روبه‌رو شد و امیدهای خوبی برای انیماتورها به وجود آورد. من نیز به عنوان کارگردان و تهیه‌کننده انیمیشن قلب سیمرغ، امیدوار به ادامه این مسیر برای سینمای انیمیشن بودم، اما متاسفانه به دلیل نبود برنامه مدون همه اتفاق‌ها و برنامه‌ها کوتاه و موقتی است.

انیمیشن از دیده و دل مدیران رفته است و کیفیت‌ آثار طی یکی دو سال قبل فوق‌العاده پایین آمده است. چند وقت پیش فیلم‌هایی را که خروجی سازمان‌های مختلف انیمیشن‌سازی بود، تماشا کردم، کارهایی که عموما سفارش‌های صدا و سیما بود، اما متوجه شدم کیفیت کارها بسیار پایین آمده است. در حالی که بیشتر کسانی که این انیمیشن‌ها را ساخته‌اند می‌شناسم و به توانایی‌شان ایمان دارم اما آنها دلیل ضعف و کیفیت پایین کارشان را مسائل مادی می‌دانند، چراکه تکنولوژی با مسائل مالی ارتباط مستقیم دارد. وقتی پول را از انیمیشن بگیریم به یقین کیفیت پایین می‌آید.

با تغییر مدیران سینمایی، انیمیشن شرایط جدیدی را تجربه کرده است؟

امید داشتم با تغییر مدیران سینمایی، امیدهایی برای انیماتورها زنده شود اما تمام حرف‌ها و سخنرانی‌ها بیشتر جنبه شعار دارد و عملا کسی به فکر انیمیشن نیست. متاسفانه این اتفاق برای من نیز افتاد و با وجود قول‌های فراوانی که به شخص بنده برای اکران فیلم قلب سیمرغ داده شد عملا اتفاقی نیفتاد، در حالی که به گفته خود دوستان اثری موفق و قابل تامل است. همه اتفاق‌ها و ماجراها مانند زنجیر به هم وصل است و اگر می‌خواهیم انیمیشن رشد کند باید دفاتر کوچک و بزرگ انیمیشن‌سازی داشته باشیم و تلویزیون به‌عنوان قطب اصلی این ماجرا فعالیت داشته باشد تا انیمیشن رشد کند، اما پرداخت‌های ناچیز و بی‌موقع سبب شده آسیب بزرگی به این جریان زده است. خیلی از انیماتورهای خلاق به دلیل مشکلات مالی از این عرصه خارج شده‌اند و به نظرم موارد ذکر شده را می‌توان مشکلات و آسیب‌های اصلی و جدی انیمیشن در ایران دانست. من حسرت دوران طلایی انیمیشن در ایران را می‌خورم اما پایه‌های انیمیشن به قدری در کشور ما سست شده که با کمی تغییر وضع مالی دولت و رویکرد و نگاه مدیران به نابودی کشیده می‌شود. به گمانم اصلی‌ترین مشکل انیمیشن این است که با نگاه سیاسی و مدیریتی به آن نگریسته می‌شود و تاکنون میان حرف‌های مدیران جدید سینمایی چیزی جز شعار نشنیده‌ام. امیدوارم ما مانند دایره فقط به دور خودمان نچرخیم و بالاخره بتوانیم از دایره بیرون بیاییم و کاری انجام دهیم. متاسفانه و در کمال ناراحتی می‌توانم آمار دقیقی از ورشکستی دفاتر انیمیشن ارائه کنم و این آمار تکان‌دهنده گواه سخنان من است، چراکه بیشتر از 60 درصد شرکت‌های انیمیشن ورشکست شده‌اند و این از دوران مدیران قبلی آغاز و با این‌که امیدوار به تغییر شرایط در دوره فعلی بودیم اما اتفاقی رخ نداد و باید پرسید چرا باید جریان پویا و رو به رشد انیمیشن در ایران رو به تزلزل رود؟

به نظر شما تلویزیون چه نقشی را در تغییر وضعیت انیمیشن دارد؟

نقش تلویزیون بسیار موثر است و یکی از اصلی‌ترین جاهایی است که می‌تواند انیمیشن را به اوج برساند. دوران اوج تلویزیون زمانی بود که مرتب انیمیشن نمایش می‌داد و دوران اوج انیمیشن نیز زمانی بود که شاهد پخش آن در تلویزیون بودیم و رسانه ملی تولید انیمیشن را به‌عنوان برنامه‌ اصلی خود پیگیری می‌کرد. باید بگویم شرکت‌های انیمیشن‌سازی اعم از کوچک و بزرگ به تلویزیون وابسته هستند و به جریان مالی و خروجی مالی تلویزیون ارتباط مستقیم دارند و موازین صدا و سیما را خوب می‌شناسند.

مریم احمدی