چرا مزاحمت​های تلفنی کم شده است؟

بررسی‌ کارشناسان سازمان مخابرات نشان داده که مزاحمت‌های تلفنی بیشتر خانوادگی است و اغلب از سوی افرادی اتفاق می‌افتد که خواستگاری ناموفقی را تجربه کرده‌اند. در این بین می‌توان گفت بیشتر مزاحمان تلفنی کم‌حرف هستند، زیرا آمار‌ها نشان می‌دهد اغلب این مزاحمان ترجیح می‌دهند پشت خط تلفن سکوت کنند.

گذشت زمان نشان داده که پیشرفت تکنولوژی توانسته تا حد زیادی از تعداد مزاحمان تلفنی کم کند، زیرا با آمدن آیدی‌کالر یا همان شماره‌انداز به بازار و مجهز شدن تلفن‌ها به این تکنولوژی دیگر کمتر شخصی جرات ایجاد مزاحمت تلفنی دارد‌، چون وجهه مشترک این افراد ترسو بودن است و آنها همیشه از شناسایی شدن واهمه دارند. به همین دلیل این روزها بیشتر مزاحمت‌های تلفنی از طریق تلفن‌های همگانی یا اعتباری صورت می‌گیرد. جالب است بدانید از حدود ده سال پیش که تلفن‌ها به شماره‌انداز مجهز شده، مزاحمت‌های تلفنی حدود‌ صد درصد کاهش داشته است.

مصطفی کاظم ستوده، مدیر‌‌کل بازرسی و ارزشیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات مخابرات استان تهران درباره مزاحمان تلفنی به جام‌جم می‌گوید: مزاحمان تلفنی کماکان وجود دارند، اما نسبت به گذشته خیلی کمتر شده‌اند، بیشتر مزاحمت‌ها از تلفن‌های همگانی یا تلفن افراد دیگری غیر از مالک اتفاق می‌افتد. برای نمونه سال 91 درخواست کشف مزاحم‌های تلفن‌ ثابت در استان تهران و البرز‌ 4440 مورد بود‌ و سال گذشته این آمار به 3900 درخواست رسیده است.

به گفته ستوده، آمار مزاحمت‌های تلفنی قبل از آمدن تلفن‌های شماره‌انداز صدبرابر آمار‌های ا‌مروزی بوده است.

هرچند امروزه بیشتر مزاحمت‌های تلفنی از طریق تلفن‌های همگانی انجام می‌شود، اما آمار چنین تماس‌هایی نیز کاهش داشته. ستوده اظهار می‌کند: اکنون تلفن‌های همگانی را نیز می‌توان ردیابی کرد، به همین دلیل تعداد مزاحمت‌های تلفنی که از طریق این تلفن‌ها انجام شده سال 91 برابر 566 مورد بوده و سال گذشته به 240 مورد رسیده است.

قطع تلفن مزاحمان

چنانچه از یک خط تلفن برای شخصی ایجاد مزاحمت شود، آن شخص می‌تواند با مراجعه به دفتر امور مشترکین محل زندگی خود یا مراجعه به دفتر بازرسی شرکت مخابرات برای برخورد با شخص مزاحم اقدام کند، اما در این بین با توجه به سابقه مزاحمت‌های ایجاد شده برای مالک خط تلفن تصمیم‌گیری می‌شود. مدیر کل بازرسی و ارزشیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات مخابرات استان تهران عنوان می‌‌کند:اگر از یک خط تلفن برای اولین، دومین یا سومین بار تماس مزاحمتی گرفته شود، براساس قانون برخورد‌های متفاوتی با مالک تلفن خواهد شد، به این شکل که چنانچه بار اول باشد خط تلفن تا یک هفته‌ قطع و از مالک خط‌ تعهد گرفته می‌شود، برای بار دوم سه ماه تلفن قطع و تعهد کتبی تهیه می‌شود، ولی اگر از یک خط تلفن سه بار تماس مزاحمت آمیز برقرار شود، امتیاز خط تلفن از مشترک گرفته می‌شود.

بر اساس‌ آمارهای شرکت مخابرات استان تهران، تعداد مزاحمت‌هایی که سال 91 برای اولین بار به ثبت رسید‌ه، 342 و سال گذشته 166 مورد بوده است، به همین دلیل کارشناسان می‌گویند آمار مزاحمت‌های تلفنی رو به کاهش است.

برخورد قضایی با مزاحمان تلفنی

علاوه بر سازمان مخابرات، شهروندان از طریق قوه قضاییه و دادسرا‌ها نیز می‌توانند برای برخورد با مزاحمان تلفنی اقدام کنند. زیرا قانون برای مزاحمان تلفنی جریمه زندان در نظر گرفته است. ستوده ادامه می‌دهد: جریمه مزاحمان تلفنی براساس قانون شش ماه تا دو سال حبس است. وقتی شهروندی برای پیگیری مزاحم تلفنی به مخابرات مراجعه می‌کند، ما براساس رویه خودمان با مالک خط تلفن برخورد می‌کنیم و هیچ وقت شخص مزاحم را به شاکی معرفی نمی‌کنیم، اما اگر قاضی مشخصات مزاحم را بخواهد ما کتبا مشخصات فرد خاطی را اعلام می‌کنیم.

این در حالی است که مزاحمان تلفنی بیشتر از سیمکارت‌های اعتباری و تلفن‌های همگانی استفاده می‌کنند. به همین دلیل به نظر می‌آید راهی وجود ندارد تا تمامی ‌دسترسی‌های شخص مزاحم را محدود کرد، زیرا اگر سیمکارت او غیرفعال‌ شود، مزاحم تلفنی می‌تواند براحتی از یک اپراتور دیگر سیمکارت تهیه کند. ستوده درباره راهکار موجود برای رفع این مشکل عنوان می‌کند: اکنون چارچوب‌‌هایی برای تمامی اپراتور‌ها تهیه شده که براساس آن می‌توانند با یکدیگر همکاری و مزاحم‌گیری کنند، اما نمی‌توان گفت با چنین طرح‌هایی این معضل صد درصد از بین می‌رود، زیرا این مشکل نیاز به کار فرهنگی و اجتماعی دارد.

اختلافات خانوادگی و سکوت

بیشترین مزاحمت‌های تلفنی در شب و زمانی اتفاق می‌افتد که همه اعضای خانواده دور هم جمع هستند. با تعطیل شدن مدارس و دانشگاه‌ها در تابستان نیز تعداد مزاحمان تلفنی بیشتر از هر زمانی می‌شود. ستوده دراین‌باره توضیح می‌دهد: معمولا در جامعه امروزی بیشتر مزاحمت‌های تلفنی به دلیل اختلافات خانوادگی است. البته جوانانی که به خواستگاری رفته و جواب منفی می‌گیرند در این میان بیشتر به چشم می‌آیند.

به گفته وی، روزهای تعطیل چون جمع خانواده جمع است، تعداد مزاحمت‌های تلفنی بیشتر می‌شود.

ستوده با اشاره به این‌که بیشتر مزاحمان تلفنی را جوانان و میانسالان تشکیل می‌دهند، درباره جنسیت و نحوه مزاحمت مزاحمان تلفنی اظهار می‌کند: مزاحمان از نظر جنسیت باهم برابر هستند، اما اگر عمده مزاحمت‌ها را بررسی کنید متوجه می‌شوید بیشتر مزاحمان تلفنی پشت خط تلفن سکوت می‌کنند.

نکته دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد، هزینه‌ای است که برای شناسایی مزاحمان تلفنی و برخورد با آنها در کشور می‌شود، زیرا بخشی از پرونده‌های دادسراها به مزاحمان تلفنی اختصاص دارد و در سازمان مخابرات نیز برای رفع این معضل چارت سازمانی وجود دارد. طبیعی است اگر این مشکل از بین برود، هزینه‌ها کاهش پیدا می‌‌کند و می‌توان این بودجه را برای سرویس دادن بهتر به شهروندان به کار گرفت.

این در حالی است که مزاحمان تلفنی برای سایر سازمان‌ها نیز مشکل ایجاد می‌کنند. برای نمونه اورژانس، آتش‌نشانی و پلیس همیشه از تماس‌های مزاحمان تلفنی با سامانه تلفنی سازمان خود گله داشته و دارند.

مهدی آیینی ‌/‌ گروه جامعه