ترکیه پس از اردوغان

پس از آن‌که عبدالله گل، رئیس‌جمهور ترکیه از نداشتن برنامه سیاسی در آینده سخن گفت و بسیاری این اظهارات را نشانه تمایل نداشتن او برای پذیرفتن پست نخست‌وزیری اعلام کردند، پیش‌بینی‌ها در مورد نخست‌وزیر آینده این کشور بیشتر شده است. چند روز پیش عبدالله گل گفته بود هر​گونه جابه‌جایی میان وی و نخست‌وزیر این کشور را که در ادبیات سیاسی جهان به مدل پوتین ـ مدودف شهرت یافته، غیرممکن می‌داند. وی در اظهاراتی عنوان کرد: من مدودف، اردوغان نیستم.

البته این اظهارات گل با انتقاد تند روزنامه‌نگاران حامی دولت روبه‌رو شد، اما احمد علی شاهین، معاون حزب عدالت و توسعه از این موضع گل حمایت کرد.

شاهین در حمایت از گل گفت: دلیل اصلی این اظهارات رئیس‌جمهور، متوقف کردن حدس و گمان‌ها و شایعات در مورد برنامه‌های آینده بوده است و نباید با این موضوع برخورد منفی کرد. این نکته که چه کسی نامزد حزب عدالت و توسعه در انتخابات ریاست جمهوری خواهد بود و چه کسی برای رهبری حزب انتخاب می‌شود، در پایان رایزنی‌های داخلی حزب عدالت و توسعه مشخص می‌شود، اما به نظر می‌رسد که نامزد شدن اردوغان برای انتخابات ریاست جمــهوری قطعی است.

وی در توضیح این‌که اگر تصمیم اردوغان برای شرکت در انتخابات ماه آگوست قطعی است، چرا جلساتی برای رایزنی در حزب عدالت و توسعه برگزار می‌شود، گفت: گل و اردوغان در مورد این موضوع گفت‌وگو خواهند کرد و تصمیم نهایی در این رابطه بعد از گفت‌وگوی آنها اتخاذ می‌شود. من به عنوان کسی که رئیس‌جمهور را از نزدیک می‌شناسد، می‌گویم که گل قطعا از تصمیمی که در پایان رایزنی‌ها اتخاذ شود، تبعیت خواهد کرد. شاهین در مورد این‌که در صورت نامزد شدن اردوغان در انتخابات ریاست جمهوری و پیروزی او چه کسی رئیس حزب عدالت و توسعه و نخست‌وزیر ترکیه می‌شود، اظهار کرد: به احتمال زیاد یکی از چهار معاون فعلی نخست‌وزیر این سمت را عهده‌دار خواهند شد، ولی ما در درجه اول علاقه داریم که عبدالله گل این سمت را عهده‌دار شود.

براساس این گزارش، علی باباجان، امرالله ایشلر، بولنت آرینچ و بشیر آتلای، چهار معاون نخست‌وزیر ترکیه هستند که اگر گل با پذیرفتن پست نخست‌وزیری و ریاست حزب مخالفت کند یکی از آنها به این پست می‌رسد. آن‌طور که رسانه‌های ترکیه گفته‌اند، در این میان بولنت آرینچ بیشترین شانس را برای تصدی این پست دارد.

مطرح شدن نام داوود اوغلو

در این میان، رسانه‌های ترکیه نام فرد دیگری را برای این پست مطرح می‌کنند که شخصیت بسیار شناخته‌شده‌ای است. آنها می‌گویند احمد داوود اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه فردی است که احتمال دارد خود را برای پست نخست‌وزیری آماده کند. رسانه‌ها سخنان داوود اوغلو در نشست حزب حاکم در قونیه را نشانه‌ای از این موضوع اعلام کردند.

وی در این سخنان اظهار کرد: تصور کنید اگر حزب حاکم وجود نداشت چه اتفاقی می‌افتاد. حزب حاکم عدالت و توسعه به واسطه تدابیر موجود برای یک دهه دیگر یا حتی قرن‌های متمادی ادامه خواهد یافت. این حزب تنها یک گروه سیاسی نیست، بلکه جنبشی بزرگ و تاریخی محسوب می‌شود. این روند برای قرن‌هاست که ادامه دارد. سرنوشت ترکیه و حزب حاکم به موازات یکدیگر است. این دو با هم ارتباط مستقیمی دارند.

وزیر خارجه ترکیه همچنین اظهار کرد: تظاهرات اعتراضی سال گذشته میلادی در پارک ‌قزی در استانبول و پرونده‌های فساد اعضای حزب حاکم بویژه رجب طیب ادوغان، نخست‌وزیر را هدف قرار داده بود. اختلاف بین عبدالله گل و رجب طیب اردوغان نیز از جمله شایعاتی است که این روزها بر سر زبان‌ها افتاده است. منابع ترکی می‌گویند یکی از دلایل‌نداشتن تمایل گل برای حضور در پست نخست‌وزیری، به دلیل دلخوری او از شخص اردوغان است.

در همین زمینه، روزنامه ترکی «طرف» با اشاره به تنش ایجاد شده میان عبدالله گل، رئیس‌جمهور و رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر که هر دو از رهبران حزب حاکم عدالت و توسعه هستند، نوشت: یکی از شخصیـــت‌های نزدیک به اردوغان به نقل از او گفت که چندی پیش نخست‌وزیر اظهار کرد، هفت سال برای گل کافی است و ما دیگر هیچ دینی به او نداریم.

به نوشته این روزنامه، انتشار این خبر پیش از دیدار اردوغان با گل، موجی از نارضایتی را در کاخ ریاست‌جمهوری ترکیه و برخی نمایندگان پارلمانی حزب حاکم ایجاد کرد.

برخی محافل سیاسی اعلام کردند عبدالله گل بشدت از این اظهار نظر اردوغان ناراحت شده و به همین دلیل در آخرین سخنرانی‌اش در شهر «کوتاهیا» در غرب ترکیه گفته است: اکنون به دلیل شرایط موجود در کشور، هیچ طرح و برنامه‌ سیاسی ندارد.

درگیری در میدان تقسیم استانبول

این بحث و گفت‌وگوهای سیاسی در میان سران حزب حاکم در حالی در جریان است که اعتراض به دولت اردوغان همچنان ادامه دارد. تازه‌تـــرین این اعتراض‌ها در میدان تقسیم استانبول اتفاق افتاد که با خــــشونت نیروهای پلیس روبه‌رو شد.

به گزارش مهر، اتحادیه‌های کارگری ترکیه عصر روز دوشنبه قصد برگزاری تجمعی را در میدان تقسیم استانبول با نام روز می‌داشتند، اما پلیس از برگزاری این تجمع جلوگیری کرد. تجمع روز می از سوی اتحادیه‌های کنفدراسیون توسعه تجارت، اتحادیه‌های تجاری بخش‌های عمومی و اتحادیه مهندسین و طراحان ساختمان ترتیب داده شده بود و قرار بود حاضران در پارک قزی میدان تقسیم تجمع کنند. به نوشته حریت، پس از آن‌که تجمع‌کنندگان به درخواست پلیس برای ترک محل اعتنایی نکردند، حمله پلیس به آنها آغاز شد که در نتیجه آن یک نفر مجروح و 9 نفر نیز بازداشت شدند.

در همین حال، بولنت آرینج، معاون نخست‌وزیر و سخنگوی دولت ترکیه با تهدید افرادی که قصد تجمع در میدان تقسیم استانبول را دارند، گفت: پلیس اجازه تجمع و تظاهرات در استانبول را نخواهد داد.