نمک شناس شویم

نمک طعام یددار

این نمک یکی از معمول‌ترین انواع نمکی است که برای پرکردن نمکدان‌های سفره یا میز غذا استفاده می‌شود. به این دلیل به آن یددار می‌گویند که امروزه اغلب کارخانه‌های تولید نمک طعام، موظف شده‌اند این ماده خوراکی را با عنصر ید غنی کنند. جالب است بدانید مصرف روزانه ید می‌تواند از بروز بیماری‌هایی که از کمبود این عنصر به‌وجود می‌آید، نظیر کم‌کاری تیروئید، جلوگیری کند. اگر قصد دارید میزان مصرف نمک طعام خود را کنترل کنید، برای جلوگیری از کاهش میزان ید در بدن می‌توانید از موادی که سرشار از ید هستند مانند غذاهای دریایی استفاده کنید.

نمک دریا

این نمک از تبخیر آب دریا به‌دست می‌آید و کریستال‌های بزرگ‌تر و درشت‌تری نسبت به نمک طعام دارد. نمک دریا را معمولا در بعضی بخش‌های جهان استحصال می‌کنند. نمک دریای سلتیک نوعی نمک دریاست که با استفاده از روش‌هایی به قدمت 2000 سال از آب دریای سلتیک واقع در بروتاین فرانسه به‌دست می‌آید.

نوع دیگری از نمک دریا، گل نمک (Fleur de sel) است که در همین نقطه از کشور فرانسه استحصال می‌شود. برای این منظور نمکی را که در بالاترین لایه قرار می‌گیرد، پیش از فرو رفتن به پایین ظرف، به طور دستی جدا می‌کنند. جالب است بدانید گل نمک یکی از بهترین انواع نمک دریایی در جهان است؛ به همین دلیل قیمت بسیار بالایی دارد.

متاسفانه با وجود آلودگی آب دریاها به فلزات سنگین، نمک دریایی، اغلب حاوی ناخالصی‌هایی است که می‌تواند برای بدن مضر باشد. فلزات سنگینی همچون سرب و آرسنیک که سرطان‌زا هستند و گچ و آهک از جمله ناخالصی‌های این نوع از نمک است. از این گذشته این نمک فاقد عنصر حیاتی ید است.

نمک ترشی

این نمک فاقد هرگونه افزودنی است و اغلب برای تهیه آب شوری که در تولید ترشی استفاده می‌شود، کاربرد دارد. از آنجا که این نمک افزودنی ندارد، آب شوری که با آن درست می‌کنند شفاف است و تیره یا کدر نیست. این در حالی است که نمک طعام حاوی مقادیری ید و مواد ضد گلوله شدن بلورهای نمک است؛ به همین سبب محلول آب نمک آن به شفافی نمک ترشی نیست.

نمک مخصوص نمک سود کردن

این نمک نام خود را از روند آماده سازی گوشت نمک زده گرفته است. از آنجا که این نمک، بلورهای نامنظم و درشت‌تری نسبت به نمک‌های معمولی دارد، می‌تواند بخوبی کار اصلی‌اش یعنی بیرون کشیدن مایعات درون بدن لاشه حیوان را انجام دهد. این نمک که مورد توجه بسیاری از سرآشپزهای دنیاست، طعم ملایمی دارد و فاقد مواد افزودنی است.

نمک صورتی هیمالیا

این نمک از کوهپایه‌های هیمالیا به‌دست می‌آید و اساساً نوعی از نمک دریایی فسیل شده است. علت رنگ صورتی این نمک به دلیل مواد معدنی و بیشتر از همه، آهن موجود در آن است. این نمک از دیگر نمک‌ها گران‌تر است اما خالص‌تر از بقیه بوده و برای بدن مفیدتر است.

نمک سیاه

این نمک که به آن «کالانمک» (Kala Namak) نیز می‌گویند دارای رنگ صورتی تیره است. این نمک بیشتر از معادن نمک هندوستان استخراج می‌شود و دارای بوی سولفوری بسیار قوی است. این نمک اغلب در غذاهایی که در جنوب شرق آسیا طبخ می‌شود، کاربرد دارد. بتازگی این نمک مورد توجه سرآشپزهای آمریکایی ـ که غذاهای بدون گوشت تهیه می‌کنند ـ نیز قرار گرفته است.

گرچه برخی از نمک‌ها تا حدی سالم‌تر از نمک طعام هستند ـ که این نمک نیز به خودی خود ماده بدی نیست ـ اما نتایج تازه‌ترین تحقیقات دانشمندان نشان می‌دهد، مصرف بیش از اندازه سدیم که در نمک وجود دارد، می‌تواند به بروز برخی بیماری‌های مهلک بینجامد. توجه داشته باشید تمام نمک مصرفی روزانه ما از نمکدان سر میز غذا نیست، بلکه مصرف غذاهای آماده نیز سرشار از این ماده است؛ به طوری که نتایج تحقیقات نشان می‌دهد بیشترین میزان نمک دریافتی مردم ایالات متحده از غذاهای آماده و کنسروی است.

سازمان بهداشت جهانی حداکثر مقدار مجاز مصرف روزانه نمک را پنج گرم اعلام کرده است. این مقدار کل نمک دریافتی مستقیم و غیرمستقیمی است که در روز به بدن ما می‌رسد. از آنجا که در نان و دیگر غذاهای متداول روزانه نیز نمک وجود دارد، توصیه می‌شود در تهیه غذای خانگی خوشمزه‌تان تا حد ممکن نمک کمتری مصرف کنید. یادتان نرود، گرچه ممکن است کم کردن مصرف نمک در تهیه غذا، کمی شما را از طعم آن دلسرد کند، اما با مداومت در مصرف کم نمک و استفاده از انواع چاشنی‌های طبیعی همچون آبلیمو و آب نارنج تازه یا آبغوره بتدریج می‌توانید غذای سالم‌تری مصرف کنید.

نمک چیست؟

نمک یکی از کانی‌های فراوان در طبیعت است که از دو عنصر سدیم و کلر تشکیل شده؛ نمک را می‌توان به طور طبیعی از دریا و معادن نمک استخراج کرد./ ضمیمه سیب

حسین ملک‌محمدی

منابع: mothernaturenetwork / BMD