امروز 25 اردیبهشت در تاریخ

هجری شمسی

25 اردیبهشت 1270

امتیاز تنباکو به واسطه فشار ناشی از فتوای میرزای بزرگ شیرازی لغو شد. پس از این که ناصرالدین شاه قاجار در سفر به فرنگ، دچار کم پولی می‏ شود، امتیاز کشت، تولید و فروش تنباکو به مدت بیش از نیم قرن را به یکی از سرمایه‏داران انگلیسی به نام تالبوت واگذار کرد. وقتی خبر در کشور می‏پیچد با مخالفت علما و مردم مواجه شد و پس از مبارزات گسترده و گذشت هفده ماه از امضای قرارداد تنباکو، میرزای بزرگ شیرازی در فتوای مشهور خود، استعمال تنباکو را در حکم محاربه با امام زمان(عج) اعلام می‏کند و به شاه هشدار می‏دهد که در صورت عدم لغو قرارداد، فرمان جهاد صادر خواهد کرد. سرانجام پایداری علما و حمایت مردم، ناصرالدین شاه را به پرداخت غرامت به تالبوت انگلیسی و لغو قرارداد مجبور ساخت.

25 اردیبهشت 1366

بیانیه شورای امنیت در محکومیت کاربرد سلاح‏های شیمیایی عراق صادر شد. به دنبال عملیات پی در پی قوای جمهوری اسلامی ایران در جبهه‏های غرب و جنوب در فروردین 1366 ش، عراق، بار دیگر سلاح‏های شیمیایی را در مقیاس وسیع به خدمت گرفت. در این حال ایران از دبیر کل سازمان ملل درخواست اعزام هیئت کارشناسی بررسی کاربرد سلاح‏های شیمیایی را کرد و عراق نیز برای آن که از ایران عقب نماند با ادعای کاربرد سلاح‏های شیمیایی از طرف ایران، درخواست مشابهی را عنوان کرد. هیئت کارشناسان از سوم تا چهاردهم اردیبهشت آن سال از دو کشور بازدید به عمل آورد و به کارگیری سلاح‏های شیمیایی از جانب عراق را در سطحی گسترده، اعلام کرد. در نتیجه، دبیر کل سازمان ملل، گزارش هیئت را تقدیم شورای امنیت کرد و آن شورا در رسیدگی به گزارش هیئت و نامه دبیر کل، در 25 اردیبهشت 1366 برابر با 14 می 1987 بیانیه‏ای صادر و اعلام کرد که غیرنظامیان در ایران، بر اثر سلاح‏های شیمیایی مجروح شده‏اند. شورا در آخر بیانیه، بدون ذکر نام از کشور عراق، کاربرد تسلیحات شیمیایی را به شدت محکوم کرد.

25 اردیبهشت 1367

آمریکا و عراق مشترکا به ترمینال نفتی خارک حمله کردند. در ادامه حمایت‏های آمریکا از رژیم بعث عراق در حمله به ایران، سازمان جاسوسی آمریکا، سیا، اطلاعات محرمانه ایران را که از طریق ماهواره‏های جاسوسی به دست آورده بود، در اختیار عراق قرار می‏داد. مقامات جاسوسی آمریکا در دیدارهای خود با مسؤولان عراقی، آنان را تحریک می‏کردند که از برتری نیروی هوایی خود بیشتر استفاده کنند و هدف‏های اقتصادی ایران را که عموماً شامل تاسیسات نفتی و برق می‏شد، بمباران کرده و آنها را از بین ببرند، چرا که برآورد سیا نشان می‏داد که تعداد هواپیماها، تانک‏ها و موشک‏های عراق، چهار برابر ایران است. درنهایت بر اثر تحریک آمریکا، حمله هواپیماهای پیشرفته سوپراتاندارد فرانسوی عراق به جزیره مهم و نفتی خارک در 25 اردیبهشت 1367 موجب وارد آمدن خسارات سنگین شد و قدرت صدور نفت آن جزیره را از 90 درصد کل صادرات نفتی ایران به کمتر از 50 درصد تقلیل داد.

هجری قمری

15 رجب از پنجم بعثت

نخستین مهاجرت مسلمانان مکه به حبشه آغاز شد. در پی فشار طاقت فرسای مشرکان قریش بر مسلمانان، پیامبر اکرم(ص) به تعدادی از پیروانِ خود دستور داد تا برای در امان ماندن از اذیت و آزار مشرکین، به سرزمین حبشه مهاجرت کنند. جمعی از مسلمانان که 11 مرد و 4 زن بودند به سرپرستی عُثمان بنَ مظعون به حبشه مهاجرت کردند و زمینه‏ساز مهاجرت بعدی مسلمانان به سرپرستی جعفر بن ابیطالب شدند. این مهاجرت‏ها، طی سالیان متمادی، سبب نفوذ و گسترش دین اسلام در قاره‏ آفریقا شد.

15 رجب 2

بنا بر مشهور قبله مسلمانان از بیت ‏المقدس به سوی کعبه تغییر کرد. پس از دستور واجب شدن نماز بر مسلمانان، پیروان این آیین الهی، به طرف بیت ‏المقدس، محلی که مورد احترام ادیان دیگر از قبیل یهودیت و مسیحیت بود، نماز می‏خواندند. ولی پس از هجرت پیامبر اسلام به مدینه، یهودیان این شهر، پیامبر اسلام(ص) را مورد طعنه قرار داده و از این که مسلمانان از قبله‏ یهودیان برای نماز استفاده می ‏کنند، آنان را استهزاء می‏ کردند. سرانجام در حالی که 17 ماه از ورود پیامبر اسلام(ص) به مدینه می‏ گذشت، به دستور خدا، کعبه، قبله‏ی مسلمانان گردید. این دستور در حالی که پیامبر اکرم(ص) نماز ظهر را در مسجد بنی‏سَلَمه اقامه می‏کرد از جانب خداوند صادر شد. پیامبر اسلام(ص) در حالِ نماز، روی به مسجدالحرام کرد و دو رکعت پایانی نماز ظهر را به سوی کعبه خواند و به همین دلیل این مسجد در تاریخ اسلام به "ذوالقبلَتَین" معروف شده است.

15 رجب 62

عقیله‏ بنی هاشم، ام المصائب حضرت زینب کبری (س) درگذشت. حضرت زینب(س) پس از بازگشت از شام و رجعت به مدینه، همواره در مجالس خود از راه امام حسین(ع) و مصایب عاشورا سخن می‏راند و مردم را علیه حکومت جور تحریک می‏ کرد. کم کم کار به جایی رسید که اقامت آن حضرت در مدینه با مخالفت والی شهر روبرو گردید و ایشان عازم شام شد. سرانجام آن حضرت در سن 56 سالگی به سرای باقی شتافت. محل دفن آن بانوی مجلله مورد اختلاف است و برخی شام، مدینه وعده‏ای مدفن ایشان را در سرزمین مصر می‏ دانند.

15 رجب 1006

اصفهان به عنوان پایتخت دولت پادشاهی صفوی توسط شاه‏ عباس ‏اول انتخاب شد.