«جمعه»ای که «ایرانی» است

محل قرارم با منوچهرآذری «ایوان شمس»-مکان ضبط برنامه «جمعه ایرانی»- بود.در ازدحام جمعیت به دنبال جای مناسب می گردم و کنار خانمی مسن که می گوید بازنشسته است می نشینم. او یکی از علاقه مندان پر و پا قرص این برنامه شاد و پر نشاط است؛ برنامه ای که پخش آن طی چند دهه در روزهای جمعه و اعیاد و مناسبت ها جایی ویژه در دل مردم باز کرده و خنده بر لبان هر ایرانی جاری می کند.آیتم های برنامه «جمعه ایرانی» به تهیه کنندگی «سعید توکل» شامل دو بخش زنده و ترکیبی هم چون ترانه،نمایش های بلند،کوتاه ، اجرای لطیفه، ارتباط با مخاطبان و مسابقه است. یکی از مواردی که برنامه جمعه ایرانی را متمایز می کند توجه آن به موضوعات روز جامعه و ارائه در قالب های مختلف برنامه‌هاست؛ موضوعاتی شامل گرانی،اجاره خانه،اختلافات خانوادگی و...

موضوع برنامه اخیر این گروه هم درباره مهاجرت، غربت و پشیمانی از مهاجرت است. البته هرچند قالب موضوعات کلی است ولی به دلیل این که عامه مردم با آن در زندگی خود همراه هستند و کلنجار می روند، این کلی بودن موضوعات باعث نمی شود که برنامه تازگی خود را از دست بدهد. ضمن این که این برنامه سعی می کند از طنزهای اینترنتی و شبکه های اجتماعی نیز بهره ببرد. پس با ما همراه باشید و گزارشی از یک عصر خوب بهاری در پشت صحنه برنامه جمعه ایرانی را بخوانید.

سکانس اول: «جمعه ایرانی» در دل همه مردم ایران جا دارد

به اطراف خود که چشم می دوزم در بین علاقه مندان حاضر در سالن همه جور قشری از پیر و جوان،فرهنگی و بازاری، زن و مرد و کودک دیده می شود که با عشق و علاقه هنرمندان پر محبت «جمعه ایرانی» را تشویق می کنند. همین حضور پرشور مردم نشان می دهد که این برنامه در دل بخش زیادی از مردم ایران جا دارد و طرفداران بسیاری به عشق دیدن این برنامه پر مخاطب رادیویی گرد هم می آیند.همان خانم بازنشسته ای که کنارم نشسته بود تمام آیتم های برنامه را می شناخت و اتفاقا با جزئیات فراوان از بخش‌های مختلف این برنامه برایم می گفت. منوچهر آذری، رضا عبدی، الهام صفوی زاده، نازنین مهیمنی، مهران امامیه، داوود منفرد، احسان کرمی، میثم عبدی،امیر پارسی وامیر سهیلی از جمله هنرمندانی بودند که این عصر بهاری در محل ضبط «جمعه ایرانی» حضور داشتند. بازیگران با آن که برای رادیو اجرا می کردند ولی رفتارشان به گونه ای بود که گویی در تئاتر نقش آفرینی می کنند.آن ها به خوبی از هنر زبان بدن استفاده کرده و با حرکات دست و صورت نقش را باورپذیر می کردند، بنابراین فقط صدا تاثیر گذار نبود و بلکه چهره بازیگر هم نقش را به خود می گرفت.به طور مثال وقتی که «احسان کرمی» می خواست نقش یک مسافر را بازی کند بازیگر نقش مقابلش با حرکات دست به گونه ای اجرا می کرد که گویی پشت فرمان نشسته و دارد گاز را می فشارد و دنده را عوض می کند.

سکانس دوم: توازن در اجرا

بیشتر بازیگران این برنامه شاد و پر انرژی مرد بودند و زنان قالبا نقش های کوتاه با دیالوگ هایی کم را بیان می کردند به طور مثال وقتی نمایش کوتاه طنزی را اجرا می‌کردند یکی از خانم های بازیگر نقش دانش آموز پسر را بازی می کرد که خیلی جسور بود و با معلمش جر و بحث می کرد و با صدایی گرم و شاد و با هیجان خاصی سخن می‌گفت و حاضران در سالن تصور می کردند که پسر بچه کوچکی حرف می زند.البته فعال ترین زن این برنامه «الهام صفوی زاده» بود که در کنار «مهران امامیه»-این دو مجریان برنامه هستند-سعی می کرد توازن و تعادل مردانه زنانه ای در برنامه به وجود آورد.

سکانس سوم: اهدای جایزه به بهترین لطیفه

در برنامه شاد و مردمی «جمعه ایرانی» بخشی وجود دارد که مردم لطیفه های خود را روی کاغذ می نویسند و سپس بهترین ها به روی سن می آیند.

در این برنامه هم به همین منوال نام آن هایی که لطیفه نوشته بودند خوانده شد و به روی سن رفتند و بعد لطیفه را خود بیان کردند و در پایان هم به بهترین لطیفه آقایان و خانم ها جوایزی اهدا شد. «مهران امامیه» هم در این میان طنازی می کرد و با حرکات دست خود از مردم می خواست تا آن ها را تشویق کنند و در برنامه مشارکت داشته باشند.

«سعید توکل» تهیه کننده پر تلاش و سخت کوش این برنامه پر سابقه نیز از ابتدای شروع ضبط مدام در حال هدایت بازیگران بود و همه امورات را کنترل می کرد.

سکانس چهارم: غافلگیری برنامه؛ حضور مهدی مقدم

از ابتدای ضبط برنامه مجریان نوید حضور یک خواننده محبوب را می دادند وحاضران در سالن منتظر غافلگیری این برنامه بودند.

بالاخره انتظارها به سر رسید و «مهران امامیه» با هیجان و بیان شور انگیزی «مهدی مقدم» یکی از خواننده های کشورمان را به روی سن دعوت کرد که با تشویق پیاپی از سوی مردم نیز رو به رو شد. «الهام صفوی زاده» هم که از اطلاعات عمومی بالایی برخوردار بود، وقتی مقدم برای اجرا کنار آن ها قرار گرفت با بیان نام ترانه های مقدم سعی کرد با او مزاح کند و گفت: چند سال پیش ترانه ای خواندید که مردم را شفا دادید ( شفا نام یکی از ترانه های مهدی مقدم است).مقدم بعد از یک اجرا در کنار دو مجری پشت میکروفن ایستاد و صفوی زاده گفت: مقدم یکی از خوانندگان متواضع است و برخی از خوانندگان حاضر نمی شوند در یک برنامه بدون پیش زمینه ذهنی بخوانند. در این میان«منوچهر آذری» بازیگر پیشکسوت، طناز و مطرح رادیو از پشت صحنه به روی سن آمد و ازمقدم خواست یکی از ترانه هایش را زنده اجرا کند. که البته مقدم هم با کمال میل این درخواست را پذیرفت.

سکانس پنجم: بفرمایید شیرینی و شربت

احسان کرمی که صداپیشگی شخصیت محبوب ببخشید عزیزم در مجموعه «کلاه قرمزی» امسال را به عهده داشت در این برنامه هم نشان داد توانایی بسیاری در تقلید و بیان صداهای مختلف دارد. پشت سالن ایوان شمس اتاق هایی بود که بازیگران و عوامل بعد از هر اجرای‌شان برای استراحت و تنفس به آن جا می رفتند و با شربت،میوه و شیرینی کام خود را شیرین می کردند من نیز برای خسته نباشید به کنار این تیم صمیمی رفتم وچند بسته آبنبات سوغات بجنورد را برای شان بردم. «امیر سهیلی» سلطان یا همان شیری که در برنامه «هزار و شصت و شونزده» در کنار عمو پورنگ حضور داشت در این برنامه رادیویی جزو بازیگران آیتم های نمایشی بود و عده ای از کودکان با دیدن او ذوق زده می شدند و عکس یادگاری گرفتند.

سکانس ششم: تفاوت برنامه رادیویی با یک برنامه تلویزیونی یا سینمایی

تفاوتی که برنامه رادیویی با یک برنامه تلویزیونی یا سینمایی دارد در این است که تعداد برداشت هایش کم تر است. در برنامه تلویزیونی ممکن است به هزار و یک دلیل مختلف، اجرا متوقف شود یعنی شاید حس بازیگر خوب نباشد یا دیالوگش را اشتباه بگوید، تپق بزند و یا نور خوب نباشد اما این جا تنها عاملی که سبب می شود دوباره ضبط برنامه از سر گرفته شود بیان اشتباه یک دیالوگ است. البته بازیگران گروه جمعه ایرانی همگی توانمند و پیشکسوت هستند و ازصبح تا قبل از ضبط برنامه با تمرین های زیاد سعی می کنند که اشتباهات را به حداقل برسانند. اکثر بازیگران هم بر اساس متن هایی که در دست داشتند و با برنامه ریزی و تمرین از پیش، به روی سن رفته و پشت میکروفن ها می ایستادند و اجرای تئاتری داشته و سپس قبل از خروج از سن متن ها را داخل سبدی روی سن قرار می دادند.

سکانس آخر: خاطره خوش از جمعه ایرانی

زمان گذشته است و قصد ترک محل ضبط برنامه را دارم، برای عرض ادب و خداحافظی از سعید توکل با همراهی منوچهر آذری به روی سن می روم و مورد لطفش قرار می گیرم و در این میان «منوچهر آذری» من را بدرقه می کند. در این چند ساعتی که شاهد ضبط برنامه«جمعه ایرانی» بودم با انرژی بسیار همراه می شوم و خاطره خوشی را با خود به همراه می برم. (مریم ضیغمی/ روزنامه خراسان)