فردوسی، شناسنامه قوم ایرانی است

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از روابط عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آیین پایانی بزرگداشت فردوسی در مشهد فردوسی را حافظ راستین سنت های ملی و شناسنامه قوم ایرانی دانست و گفت: شاید بی وجود این اثر بزرگ، بسیاری از عناصر مثبت فرهنگ گذشته ما در طوفان حوادث تاریخی نابود می شد و اثری از آنها به جای نمی ماند.

وی افزود: فردوسی شاعری معتقد به امامت و ولایت مولا علی (ع) بود و با خلق حماسه عظیم خود ، آمیختگی دو فرهنگ ایران و اسلام را به بهترین روش ممکن عینیت بخشید. با تامل در شاهنامه ، عشق و ارادات این شاعر پارسی گوی به مولا علی (ع) کاملا مشهود است، آنجا که دین و راه خود را پیروی از پیامبر و علی، و خود را خاک پای مولا می داند

فردوسی، مسلمانی ژرف نگر و پیرو مولا علی (ع)

وی با اشاره به شعر «منم بنده اهل بیت نبی / ستاینده خاک پای وصی، گفت: همه این شواهد تردیدی باقی نمی گذارد که فردوسی، مسلمانی ژرف نگر و پیرو مولا علی (ع) است و از این رو تقارن ایام ولادت مولای متقیان علی (ع) و روز ولادت فردوسی تقارنی خجسته به شمار می آید.

جنتی تاکید کرد: ایران هماره سرزمینی فروغ و فرزانگی بوده است، سرزمینی که هزاران حادثه بزرگ و دشوار را تاکنون آزموده و از یکایک آنها سربلند و پیروز و بیگزند بیرون آمده است بدون شک بخش مهمی ازبن مایه این غرور ملی از سیرت و سرنوشت قهرمان شاهنامه فردوسی سرچشمه گرفته است.

عضو کابینه دولت یازدهم افزود: اگر فردوسی در سپیده دم تاریخ ادب و هنر ایران سر برنمی آورد و شاهنامه را نمی سرود، هیچ یک از شاعران بزرگ ایران به آن پایه و مایه که دست یافته اند نائل نمی شدند و فراتر از آن، اکنون که ما گرد همدیگر جمع شده ایم و به زبان شیوای فارسی با یکدیگر سخن می گوییم می توان تا اندازه زیادی مدیون فردوسی هستیم.

جنتی گفت: فردوسی شاعر بزرگ ملی ما را تذکره نویسان با صفت حکیم یاد کرده اند، هر چند از این شاعر بزرگوار، مانند خیام یا ناصر خسرو رساله ای در موضوعات فلسفی باقی نمانده است تا آن را سند حکمت او به شمار آوریم، اما دیباچه منوم نغزی که فردوسی در آغاز شاهنامه در ستایش خداوند و خرد سرود به اندازه دفتری مفصل، نمایشگر معرفت و بینش فلسفی و شاعر قدرت اندیشه او در دریافت و حکمت محسوب می شود.

وی افزود: هنر او در صیانت از زبان فارسی و غنی و نیرومند ساختن آن نیز خود حماسه دیگری است که نه فقط ایرانیان بلکه همه فارسی زبانان جهان را وامدار خود کرده است.

فردوسی بزرگترین سخن سرای ایران

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: اگر پایگاه سخن وابسته به امتداد تفکر باشد، فردوسی بزرگترین سخن سرای ایران و بلکه بزرگترین شاعر جهان است.

وی خیال فردوسی را، نیرومندترین و عاطفه اش شگرف ترین عواطف دانست و افزود: هر شاعری خیال خود را آشکار می کند و فردوسی، نمایاننده خیال هزاران نفر است. هر شاعری عواطف خود را بیان می کند و فردوسی بیان کننده عواطف بی شمار است.

جنتی گفت: فردوسی خرد دینداری، مرگ آگاهی و رستاخیز باوری را در گفتار و کردار قهرمانانه شاهنامه نشان می دهد با تاملی ژرف در کارآفرینشگران زبان فارسی می توان دریافت که بسیاری از آنان همواره یا به زمین می پرداخته اند و یا به آسمان.

عضو کابینه دولت تدبیر و امید افزود: تنها در کار حکیم توس است که زمین و آسمان آشتی خیره کننده و عظیمی فراتر از تصور دارند.

وی گفت: در کار عرفان برتر شدن و فراتر رفتن جز به رها کردن خاک ممکن نیست، اما در کار آموزگار عشق و مرگ، حکیم ابوالقاسم فردوسی، فراتر رفتن آدمی ممکن نیست جز با درگیری مداوم و درگیر و دارا بودن مستمر با زندگی.

وزیر ارشاد هویت ملی را به مثابه مثلثی دانست که یک ضلع آن با زبان و ادب ملی، ضلع دوم آن اسطوره و تاریخ و ضلع سوم آن حکمت و فلسفه است.

جنتی گفت: گزاف نیست اگر بگوییم که زبان فارسی بار این هر سه را به تنهایی بر دوش کشیده است و بی شک فردوسی نخستین و بلکه بزرگترین طلایه دار این راه است.

فردوسی، غرور ملی را برای همیشه در رگ های ایرانیان جاری ساخته است

وی، فردوسی را ادیبی هوشمند و اندیشمندی غیرتمند که ایران و ایرانیان را از جان خود عزیزتر داشته و با آفرینش افسانه های حماسی، غرور ملی را برای همیشه در رگ های ایرانیان جاری ساخته است دانست و افزود: او بر منابع بازمانده کهن، چنان کاخ رفیعی از سخن بنیان می نهند که به قول خودش باد و باران نمی تواند گزندی بدان برساند و گذشت سالیان برآن تاثیری ندارند.

فردوسی یکی از دروازه های ورود اندیشمندان جهان به ایران

وزیر ارشاد، فردوسی را یکی از دروازه های ورود اندیشمندان جهان به ایران دانست و افزود: هر غیر ایرانی کنجکاوی که بخواهد با فرهنگ و ادب این سرزمین آشنا شود، ناگزیر است باید از فردوسی و شاهنامه اش آغاز کند.

وی افزود: ستایش از حکیم توس در حقیقت ستودن خرد ناب ایرانی و تجلیل از گوهر ناب انسانی است.

جنتی با تاکید بر آنکه باید پذیرفت که او هم از هوش سرشار برخوردار بوده است و هم از عقل پرعیار گفت: اگر این هر دو را در کلمه خرد جمع آوریم فردوسی را باید یکی از سرآمدان خرد به حساب آورد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، شاهنامه را کتاب حکمت خواند و افزود: در شاهنامه، خرد و خردورزی منشاء پیروزی ها، پیشرفت ها و نیکی هاست از این روست که فردوسی در دیباچه و تمامی داستان شاهنامه، خرد این ودیعه الهی را می ستاید.

وی گفت: خرد ناب، همان نعمتی است که بشریت امروز سخت از آن بی بهره است و لاجرم سخت بدان نیازمند.

شاهنامه جلوه گاه حکمت نظری و عملی است

جنتی افزود: حکمتی که در شاهنامه از آن سخن می رود، حکمت ملی ایرانیان است که فردوسی در آغاز شاهنامه و نیز جای جای این اثر سترگ از آن سخن می گوید به همین سبب به فردوسی لقب حکیم داده اند چرا که شاهنامه جلوه گاه حکمت نظری و عملی است.

عضو کابینه دولت یازدهم گفت: اهمیت شاهنامه فقط در جنبه ادبی و شاعرانه آن خلاصه نمی شود و پیش از آنکه مجموعه ای از داستان های منظوم باشد تبارنامه ای است که هر بیت آن ریشه در اعماق آرزوها و خواسته های جمعی ملتی کهن دارد.

وی افزود: تفکر فردوسی و اندیشه حاکم بر شاهنامه همواره نوعی دفاع از خوبی ها در برابر ظلم و تباهی است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: وقتی ایران که سرزمین آزادگان محسوب می شود در معرض مصیبت های گوناگون قرار می گیرد پهلوانانش با تمام توان به دفاع از موجودیت این کشور و ارزش های عمیق انسانی مردمانش بر می خیزند و جان بر سر این کار می نهند که نمونه های آن را نه فقط در شاهنامه بلکه به طور عینی در دفاع مقدس دیدیم.

وی تاکید کرد: شاهنامه اثری جهانی است، کتاب دوستی، محبت و مردانگی است که حتی دروغ را بر قهرمانان خود نمی بخشد.بی سبب نیست که این کتاب سترگ را برتر از حماسه های بزرگ عالم چون ایلیاد و اودیسه دانسته اند چرا که برای جهان امروز پیامی بزرگ به سوی انسانیت و جوانمردی دارد.

زبان فارسی مهمترین پیوند و اتحاد ایرانیان

جنتی با تاکید بر آنکه کیست که نداند زبان فارسی مهمترین پیوند و اتحاد ایرانیان در تمام فراز و فرود های تاریخی شان بوده، گفت: فردوسی با نگارش شاهنامه، فرهنگ ایران زمین را بلند آوازه کرد و نشان داد که این فرهنگ زبان، حرف های بسیاری برای گفتن دارند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: مهمترین خدمت فردوسی به ایران این است که هویت ایرانی را به ایرانیان بازشناساند خدمتی که پس از هزار و اندی سال همچنان جاری است.

وی گفت: از پژوهندگان ادب و تاریخ انتظار این است که در جنبه های اسطوره ای، تاریخی و ادبی شاهنامه «کند و کاو» بیشتری کنند و کوشش شاهنامه پژوهان بزرگ معاصر را کامل تر نمایند تا این گوهر یکتا و میراث معنوی ایرانیان هرچه بشتر به ایرانیان و جهانیان شناسانده شود.

جنتی افزود: اما نکته تاسف بار اینکه نسل جوان ما آنچنان که باید ابعاد فکری و شخصیت حقیقی فردوسی آشنا نیست و این مسئله برای جامعه فرهنگ مدار ایران با ستارگان درخشانی همچون فردوسی پسندیده نیست.

وزیر ارشاد گفت: از همه جوانان می خواهم که باری شناخت فردوسی، او را در لابه لای ادبیات شاهنامه جست و جو کنند چرا که این یادگار گران سنگ، گنجینه خرد و دانایی است و سراسر آن درس انسانیت و اخلاق و فضیلت است.

وی افزود: جوانان عزیز بدانند که شاهنامه را نباید تنها از منظر شعری و ادبی یا حتی تاریخی مطالعه کرد، بلکه این کتاب سرشار از لطایف و حقایق دینی عرفانی فلسفی و انسانی است که با کشف رموز آن می توان غنی تر ساختن فرهنگ ایرانی – اسلامی کمک کرد.

جنتی گفت: امیدواریم به زودی شاهد تاسیس رشته مستقل «شاهنامه پژوهی» در مقاطع تحصیلات عالیه دانشگاه ها باشیم که به باور من اگر چنین اتفاقی رخ دهد قطعا در طول زمان آثار ارزشمندی به بار خواهد آورد.