پیر بشی ولی آزار نبینی

به نظر می‌رسد سالمندان به دلیل کهولت و کاهش توانایی‌هایشان و همچنین آسیب‌پذیر بودن باید تحت توجه و حمایت‌های لازم قرار گیرند و نیازهای آنان در ابعاد جسمی، اجتماعی و روانی مورد ارزیابی و بررسی قرار گیرد.

مسائل مختلفی از جمله بیماری، ناتوانی، اختلالات ذهنی، تنهایی، فقر و بسیاری عوامل دیگر باعث می‌شود تا نیازهای سالمندان در پاره‌ای موارد متفاوت با نیازهای سایر اقشار جامعه باشد که توجه به آنها حائز اهمیت بسیار است.

شبکه رادیویی تهران با توجه به ضرورت توسعه فرهنگ سالمندمداری و نهادینه شدن آن در جامعه و توسعه فرهنگ کرامت از سالمندان، بتازگی تغییرات جدیدی را در کنداکتور خود اعمال کرده است. هر یک از گروه‌های شبکه رادیویی تهران، با توجه به ماموریت‌های خود به موضوع سالمند و سالمندمداری می‌پردازند. مثلا گروه اجتماعی و خانواده، وضع سالمندان را از بعد اجتماعی و خانوادگی بررسی می‌کند. گروه ورزش و سلامت از بعد سلامت جسمی و روحی، شرایط سالمندان را مورد توجه قرار می‌دهد.

مهم‌ترین اهداف برنامه‌های سالمندمحور شبکه افزایش آگاهی سالمندان در زمینه تغذیه، ورزش، بهداشت روانی، ایجاد رفتارهای سالم یا بهبود رفتارهای موجود با سالمندان و توجه خانواده و مسئولان به این قشر آسیب‌پذیر از جامعه است.

شنوندگان می‌توانند هر روز ساعت 10 تا 11 بجز جمعه‌ها برنامه‌های سالمندمحور شبکه رادیویی تهران را از موج اف.ام ردیف 94 مگاهرتز بشنوند.

اکبر محمدی‌خانی، مدیر گروه اجتماعی و خانواده این شبکه می‌گوید: ارتباطات اجتماعی و کسب اعتبار از سوی خانواده و دوستان برای افراد سالخورده از اهمیت بالایی برخوردار است و سبب می‌شود آنها احساس تنهایی نکنند.

افراد سالمند از نظر روانی در معرض آسیب‌های جدی هستند، توجه و احترام به آنها و پذیرش آنها در خانواده و مراقبت روحی از آنها از ابتلا به اختلالات روانی و افسردگی در آنها پیشگیری می‌کند.

سالمندان، گنجینه‌های زندگی

برنامه گنجینه‌ها با شعار سالمندی زیباست، موضوعش طرح مسائل اجتماعی گروه سنی سالمندان است. در آخرین سرشماری رسمی کشور، تهران و گیلان به عنوان پیرترین استانها شناخته شده‌اند، گیلان به واسطه جذابیت‌های طبیعی و هوای سالم بسترهای مناسبی برای یک زندگی آرام سالم سالمندی است تهران نیز دارای تمرکز جمعیت سالمندی است. این برنامه ماموریت دارد تا مسائل اجتماعی سالمندان را در یک بستر رسانه‌ای مطرح کند.

مدیر گروه اجتماعی و خانواده شبکه رادیویی تهران ادامه می‌دهد: طرح مسائل سبب دیده و شنیده شدن سالمند در جامعه می‌شود و جامعه‌ای که در آن هم مسئولان و هم مردم عادی و هم خود سالمندان در آن عضویت دارد. نشر دانستنی‌های کاربردی در خصوص زندگی سالمندی، انتقال تجارب سالمندان به نسل جوان برای پر کردن شکاف نسلی، معرفی سبک و شیوه سالم زندگی در سالمندی، شرایط اجتماعی و طرح این مفهوم که سالمندی به مفهوم پایان انقضا یا پایان حضور و خدمت مفید در جامعه و خانواده برای فرد سالمند نیست.

وی در ادامه به بخش‌های این برنامه اشاره می‌کند و می‌افزاید: آیتم با من حرف بزن، درد دل یک سالمند، با سالمندان بی‌حوصله چه کنیم، سالمندان از خانه چه می‌خواهند، الهی پیر بشی ولی آزار نبینی، صحبت‌های کارشناس برنامه و پخش سرودهای نوستالژیک و قدیمی از پخش‌های تدارک دیده این برنامه است.

محمدی‌خانی یادآور می‌شود: بین سالمندی و رادیو یک وجه مشترکی وجود دارد، سالمندی با پدیده تنهایی مترادف است و هنر رادیو در جلب و جذب مخاطبان فقط به عنوان سرمایه‌های اجتماعی یک رسانه است. با توجه به وجود فرهنگ غنی در جامعه اسلامی امیدواریم هم خانواده‌ها و هم دولت بتوانند توجه ویژه‌ای به موضوع سالمندان داشته باشند چرا که جمعیت سالمندان در کشور ما روز به روز در حال افزایش است.

مرضیه نقدی، تهیه‌کننده «در سایه‌سار سپیدار» می‌گوید: این برنامه کاری از گروه علم و زندگی شبکه رادیویی تهران است که یکشنبه‌ها روی آنتن می‌رود. یک مهمانی کوچک برای سالمندان که از یک سالمند همراه یک یا دو نفر از اعضای خانواده‌اش دعوت می‌شود، یک گپ و گفت صمیمانه و شاد است که درخصوص زندگی و سال‌های مختلف زندگی، ازدواج و کار صحبت می‌شود.

در این برنامه از سالمندان فعال که دل زنده هستند یا از عموم جامعه‌اند یا این‌که هنرمندان قدیمی هستند دعوت می‌شود. بخشی از برنامه نیز به اجرای موسیقی زنده اختصاص یافته است، تصنیف‌های قدیمی و خاطره‌انگیز نیز در برنامه پخش می‌شود.

هیچ وقت برای ورزش کردن دیر نیست

«سلامت سالمندان یکی از مسائل و مشکلات بهداشتی در بیشتر جوامع است و مقابله با این مشکلات نیازمند سیاستگذاری و برنامه‌ریزی‌های دقیق و صحیح است.» اینها را حمیدرضا حصارکی، مدیر گروه ورزش و سلامت شبکه رادیویی تهران می‌گوید و ادامه می‌دهد: معمولا با افزایش سن و تغییرات فیزیولوژیکی که در بدن هر فردی ایجاد می‌شود به طور طبیعی قدرت بدنی کاهش می‌یابد و در سیستم‌های ایمنی بدن و دستگاه گوارش، قلبی ـ عروقی و عصبی نیز اختلالاتی به وجود می‌آید که رعایت یک رژیم غذایی صحیح و انجام ورزش‌های سبک از مهم‌ترین عوامل موثر در حفظ سلامت و شادابی، بویژه در سالمندان به شمار می‌آیند. برنامه فصل نو شبکه رادیویی تهران، سه‌شنبه‌ها با مقوله سالمندی با حضور در پارک‌های شهر تهران روی آنتن می‌رود.

نگاه اصلی این برنامه مقوله سالمندی است به عنوان فصلی نو، تندرستی، نشاط، سلامت و امید به زندگی را نوید می‌بخشد. این برنامه تلاش می‌کند به صورت اجرای میدانی با تولید و پخش بخش‌های متنوع سهمی در ایجاد نشاط و تحقق امید به زندگی و سلامت برای همه شهروندان حاصل شود.

وی خاطرنشان می‌کند: فعالیت نداشتن باعث می‌شود افراد مسن توانایی انجام کارهای خود را از دست بدهند یا به بیماری و استفاده از داروها منجر می‌شود. ورزش منظم می‌تواند به تقویت انرژی، حفظ خوداستقلالی و مدیریت علائم بیماری و یا درد کمک کند.

این برنامه به گروه‌های مختلف غذایی مورد نیاز سالمندان، مزایای ورزش در بهداشت و سلامت روان سالمندان و مجموعه‌ای از عواملی که در حفظ و ارتقای سلامت دخیل هستند، اختصاص یافته است و بازیگران نمایشی تورج نصر و بیژن علی‌محمدی از پیشکسوتان دوبله با اجرای برنامه‌های طنز و گفت‌وگو با سالمندان فضای شادی را به برنامه القا می‌کنند.

این برنامه 30 اردیبهشت، با حضور در پارک پرواز، بوستانی در منطقه سعادت آباد، مهمان جمعی از ورزشکاران و شهروندان بود.

**

دوران پیری به علت ضعف و اختلال در حافظه، از دست دادن شغل و بازنشستگی، ترک فرزندان، مرگ همسر و ابتلا به بیماری‌های مزمن از مهم‌ترین دوره‌های زندگی است که باعث اختلال در سلامت روان و ناامیدی از زندگی می‌شود.

احترام به سالمندان در قرآن که یکی از مصادیق آن والدین سالمند است از جمله مواردی است که نشان می‌دهد سالمندی در دین اسلام از جایگاه والا و ویژه‌ای برخوردار است، این روزها شاهد بی‌توجهی‌های زیادی به سالمندان هستیم.

محمد عینی‌زاده موحد، مدیر گروه معارف و تربیت این شبکه می‌گوید: برنامه برکت زندگی به همین منظور چهارشنبه‌ها پخش می‌شود. مسائل تربیتی و دینی که سالمندان به آن نیازمند هستند، جایگاهی که سالمندان در خانواده دارند و معضلات و مشکلاتی که با آن مواجه هستند در این برنامه بررسی می‌شود.

آیتم پدربزرگ و نوه، قطعه نمایشی‌ است که مسائلی را که بین آنها پیش می‌آید، بازگو می‌کند و به موضوع آشنایی با موسیقی مقامی مناطق مختلف کشور اختصاص دارد.

حرف آخر

یک آسمان محبت، کاری از دفتر شهرستان‌های شبکه رادیویی تهران است که پنجشنبه‌ها از ساعت 10 تا 11 صبح روی آنتن می‌رود. این برنامه یک کار مستند گزارشی است، با این نگاه که سالمندی پایان راه نیست و هنوز بسیاری از سالمندان هستند که منشا اثر، کارآفرینی، مشاوره و همفکر جوانان باشند.

سالمندی می‌تواند سن پختگی و اثرگذاری برای جامعه و خانواده باشد. در هر برنامه سراغ یک سالمند از شهرستان‌های استان تهران می‌رود که آن سالمند باوجود سن بالا هنوز کار و در جامعه فعالیت می‌کند و کارآفرین و معتمد محل است.

هدف برنامه این است که اطرافیان به این افراد توجه کنند، مسئولین تسهیلاتی را در اختیار آنها قرار دهند تا سالمندان با توجه به تجربیات و سابقه خود برای افراد دیگر کارآفرین باشند و همچنین این نگاه به سالمندان باشد که می‌توان به آنها تکیه کرد و محبت و توجه بیشتری به آنها داشت.

اما در آخر باید گفت نباید فراموش کرد، پیری فرآیندی است که متوقف نمی‌شود و فقط با داشتن زندگی سالم و مراقبت‌های ویژه می‌توان این دوران را به دورانی مطلوب و لذت‌بخش، توام با سلامت تبدیل کرد. (مریم کریمی/ ضمیمه قاب کوچک)