خودرو، تلفن هوشمند و آینده رانندگی

سال‌های سال، همه سرگرمی سرنشینان درون خودرو، به یک گیرنده رادیو محدود می‌شد. پس از رادیو، ضبط صوت‌های نوار کاست آمدند و به دنبال آن هم پخش‌کننده‌های سی‌دی.

کد خبر: ۶۸۷۵۷۹

این روزها پخش‌کننده‌های سی‌دی‌خور نیز مسیر زوال را در پیش گرفته‌اند و دارند جای خود را به تلفن‌های هوشمند و سیستم‌های پخش استریم موزیک می‌دهند. در مقایسه با چند سال پیش خودروهای امروزی به میزان بسیار بیشتری به محیط خارج بیرون از خود متصل هستند و روند پیش رونده فناوری‌های دیجیتال و تجهیزات الکترونیک و گسترش استفاده از تلفن‌های هوشمند سیستم‌های صوتی درون خودرو را هم دستخوش تغییر و تحول کرده است. ظهور و قدرت‌نمایی محصولات شرکت‌هایی نظیر اپل، گوگل و مایکروسافت فناوری‌های دیجیتال را دستخوش تحولی شگرف کرده و در تک‌تک امور رسوخ کرده است. این نفوذ تا حدی بوده که در حقیقت خودروهای امروزی بیشتر شبیه به یک وسیله جانبی برای تلفن‌های هوشمند درآمده‌اند.

تاریخچه‌ای از سرگرمی‌های درون خودرو

سال‌ها پیش وقتی هنوز خط تولید خودرو روزهای نخست خود را می‌گذراند، هیچ سیستم سرگرمی درون خودرو وجود نداشت. راننده تمام ششدانگ حواسش حین رانندگی به جاده بود و اگر هم گاهی در مسیرهای طولانی حوصله‌اش سر می‌رفت مجبور بود خود را با صحبت با افراد درون خودرو سرگرم کند. نخستین ایستگاه‌های رادیویی اواخر دهه 1920 در آمریکا پا به عرصه ظهور گذاشتند. دهه 1930 بود که خودروها آرام آرام به گیرنده رادیو مجهز شدند.

در آن زمان و تا سال ها بعد سیستم رادیو تنها انتخاب و یکه‌تاز سرگرمی‌های درون خودرو بود و حق انتخابی جز آنچه ایستگاه فرستنده تصمیم گرفته بود پخش کند در برابر راننده وجود نداشت. این موضوع بشدت با فرهنگ خودروی شخصی در تضاد بود؛ فرد با ماشینش می‌توانست حق انتخاب مسیر را داشته باشد، اما سیستم صوتی‌اش به او اجازه نمی‌داد تا آنچه دوست داشت گوش کند. دهه 1950 بود که کمپانی کرایسلر با بلند پروازی، سیستم پخش موسیقی صفحه گرامافون را درون خودرو سوار کرد، در صورتی که چنین سیستمی برای کار کردن نباید تکان می‌خورد. به همین دلیل این سیستم هیچ گاه مورد توجه قرار نگرفت و به محبوبیت نرسید. پس از این شکست، نوارهای مغناطیسی به عنوان جایگزین مناسب‌تری از صفحه‌های مدور شیاردار برای به‌کارگیری درون خودرو شناخته شدند و یکه‌تاز دهه 1970 میلادی شدند. کاست‌ها جمع و جور و ارزان بودند و می‌شد خام آنها را خرید و با موسیقی‌های دلخواه پرش کرد. کیفیت صدایشان عالی نبود و گه‌گاه پیش می‌آمد درون ضبط گیر می‌کردند یا پیچ می‌خوردند. برای ارتقای سطح کیفیت بعدها تغییراتی روی نوارهای مغناطیسی به وجود آمد، اما پخش‌کننده آنها تقریبا از همان ابتدا بدون تغییر باقی ماند.

دهه 1980 بود که پخش‌کننده‌های سی‌دی با کیفیت بسیار بالاتر در مقایسه با رقیبشان (نوار کاست) پای خود را به خودروها باز کردند و در سال‌های بعد با ظهور سی‌دی‌های قابل رایت دوباره، موج جدیدی از کاربرد را برای راننده‌های خوش سلیقه به وجود آوردند. در حال حاضر سیستم‌های صوتی سی‌دی درون خودرویی نیز کم‌کم در حال انقراض هستند و دارند جای خود را به فناوری پیشرفته‌تری می‌دهند که عنان آن به کلی در اختیار تلفن هوشمند است.

تلفن هوشمند در خودرو

بیش از یک دهه پیش بود که بیل گیتس (مدیرعامل سابق مایکروسافت) وعده داد خودروهای آینده به سیستم عامل ویندوز مجهز خواهند شد، گرچه این ادعا هنوز به حقیقت نپیوسته است، اما آی‌پاد، پخش‌کننده موزیک قابل حمل اپل که معرفی شد کاربران تمایل پیدا کردند از این وسیله درون خودروهایشان استفاده کنند. این محبوبیت به حدی رسید که پس از مدتی تبدیل‌کننده‌هایی به شکل نوار کاست وارد بازار شدند که آی‌پاد را به همان ضبط صوت‌های کاستی وصل می‌کرد. پس از آی‌پاد تلفن‌های هوشمند کم‌کم ظاهر شد و ارتباط بدون سیم ـ بلوتوث ـ مورد توجه جدی قرار گرفت. بلوتوث طیف جدیدی از کاربردها را در اختیار خودروسازها قرار می‌داد تا از امکانات آن بهره‌مند شوند.

امروزه تلفن‌های هوشمند می‌توانند به آسانی امکان پخش موزیک و کنترل سیستم صوتی خودرو را با یک اتصال ساده در اختیار راننده قرار دهند، اما برای این کار راننده مجبور است هر بار که خواست موسیقی را عوض کند از تلفن‌اش استفاده کند. چون این روش می‌تواند حواس راننده را پرت کند. خودروسازها روش‌های دیگری را ترجیح می‌دهند، همچون قابلیت تشخیص گفتار راننده و تبدیل آن به دستور یا استفاده از کلیدهای بزرگ و اختصاصی روی فرمان خودرو. از سویی برای کاربردی‌تر کردن سیستم‌های صوتی خودرو عده‌ای بر این باورند که بهتر است در عوض استفاده از یک سیستم صوتی توسط خودروساز در مرکز داشبورد، جایی تعبیه شود تا بتوان هر نوع تبلتی را در آن قرار داد. آن وقت غیر از تغییر در نحوه پخش موزیک، پنجره‌ای از ویژگی‌های غیرقابل مقایسه پیش روی راننده گشوده می‌شود. در واقع یک تبلت می‌تواند جایگزین تمام دستگاه‌های جداگانه‌ای شود که برای منظور‌های مختلف روی خودرو نصب شده‌اند.

مدتی است شرکت‌هایی نظیر آی‌بی‌ام، مایکروسافت همراه با کمک‌های اپل و گوگل در حال کار روی توسعه سیستم تشخیص صوت درون خودرو هستند. در این مورد دستیار صوتی نام‌آشنای اپل ـ سیری ـ طبیعتا باید جاذبه بالایی برای خودروسازان داشته باشد در حالی که شرکت آئودی، گوگل را برگزیده است. از سویی خودرو‌های جدید عمدتا با سیستم اختصاصی خودشان امکانات دیجیتالی ارائه می‌دهند تا اتصال به تلفن هوشمند یا تبلت کاربر.

محصول جدید آئودی به نام A3 مجهز به یک ماژول برقراری ارتباط نسل چهارم (LTE) و مداری جدید است که به تمام محصولات دیجیتال سرنشینان متصل می‌شود. با این سیستم به جای استفاده از یک پایگاه داده منسوخ، خودرو دائما به اینترنت متصل است و داده‌های مورد نیاز خود را برای مسیریابی از گوگل دریافت می‌کند. به این ترتیب غیر از پیدا کردن راه، می‌توان برای هر چیزی در اینترنت جستجو کرد. علاوه بر این به کمک گوگل، آئودی توانسته سیستمی جدید تحت عنوان POI را راه‌اندازی کند. برای مثال اگر هر کدام از سرنشینان درون خودرو عبارتی همچون «کیک خامه‌ای» را به زبان آورند، خودرو فورا از سوی گوگل نزدیک‌ترین قنادی‌ها را به سرنشینان معرفی می‌کند. طبیعتا اگر راننده گرسنه هم باشد، تنها با بیان گرسنه‌ام می‌تواند از خودروی خود نزدیک‌ترین غذاخوری را در جایی که هیچ آشنایی از آن محل ندارد، بیابد.

آینده

اپل و گوگل در حال تدارک نسخه‌ای از سیستم‌های عامل اختصاصی خود (اندروید و آی‌اواس) مخصوص خودرو هستند. هم‌اکنون اپل با سیستم CarPlay خود ـ که در برخی خودروهای ولوو و مرسدس بنز به کار خواهد رفت ـ پیشگام است. اگر تلفن آیفون خود را درون خودرویی که به این سیستم مجهز است وصل کنید، منوهای آی‌او‌اس همچون آیفون با چهار آیکون در هر سطر به نمایش درمی‌آید. البته نه تمام برنامک‌ها بلکه آنهایی که بیشتر ربطی به موسیقی دارند، درون خودرو به نمایش درمی‌آیند. بنابراین نباید توقع برنامه‌هایی نظیر اینستاگرام و اسنپ چت را داشته باشید، تنها پیامک‌های خود اپل در دسترس است که سیری نقش رابط ورودی آن را بازی می‌کند تا حواس راننده از جاده پرت نشود. غیر از کاربران اپلی صاحبان تلفن‌های اندرویدی نیز می‌توانند با بلوتوث یا ارتباط یو‌اس‌بی دستگاه خود را متصل کنند.

مادامی که خودروهای بدون راننده به بحث داغ روز بدل شده‌اند و در حال پیمودن مسیر تکاملی خود هستند، نمایشگرهای اختصاصی برای راننده دور از ذهن نیست. تصور کنید خودرو درحال حرکت است و راننده به‌جای عوض‌کردن دنده دارد صحنه تعقیب و گریز فیلم سینمایی محبوبش را تماشا می‌کند! در حال حاضر نمایشگرهایی برای راننده وجود دارد، اما محدود به HUDها می‌شود که اطلاعات محدودی اعم از سرعت را در برابر چشمان راننده روی شیشه جلوی خودرو قرار می‌دهد. گوگل بر این باور است که عینک ابداعی‌اش می‌تواند اطلاعات بیشتری همچون پیامک ها را به راننده نشان دهد بدون این که باعث حواس‌پرتی وی شود.

از همین حالا می‌توان پیش‌بینی کرد آینده خودروها هم مانند خیلی دیگر از وسایل زندگی روزمره به تلفن‌های هوشمند گره خواهد خورد. شاید روزی برسد که حتی بتوان فرمان خودرو را به دست تلفن همراه داد و آن را به این طرف و آن طرف هدایت کرد.