بچه ها، چرا در تصادفات می میرند ؟

شاید هیچ حادثه ای غم انگیز تر از صحنه تصادف یک کودک نباشد؛ برای آنکه چنین حوادثی کاهش یابد و به حداقل برسد علاوه بر آنکه خانواده ها باید تذکرات لازم را به کودکان بدهند، لازم است فرهنگ صحیح ترافیک از کودکی و سنین پایین آموزش داده شده و به مرور در جامعه نهادینه شود.

بررسی آمار کشته شدگان در تصادفات بر اساس سن

بررسی آمار کشته های ناشی از تصادفات بر اساس سن نشان می دهد که گروه سنی زیر 10 سال و هچنین بزرگسالان بالای 60 سال دارای بالاترین درصد فوتی های ناشی از تصادفات هستند و با توجه به اینکه کودکان زیر 3 سال کمتر به عنوان عابر در خیابان ها تردد می کنند گروه سنی زیر 10 سال ، 22 درصد تلفات عابرین را تشکیل می دهند که نشان دهنده تعداد بسیار زیاد تلفات کودکان در سنین بین 4 الی 9 ساله است.

دلایل اصلی تصادفات کودکان

فکر کودکان محدود است و نمی توانند در یک لحظه به چند چیز فکر کنند . ممکن است یک کودک بداند که چه زمانی برای عبور از عرض خیابان امن و مطمئن است ، اما یک تغییر ناگهانی شرایط ترافیک باعث گیج شدن او می شود . ممکن است در تشخیص جهت صدای اتومبیل هایی که به سمت شان می آیند ، دچار مشکل شوند .

از آنجا که اطلاعات کودکان از تصادف ،مجروحیت و مرگ محدود و اندک است ، چندان توجهی به توصیه های والدین و اخطار های ایمنی موجود در سطح راه و خیابانها ( علایم هشدار دهنده ) نمی کنند .کودکان قادر به تخمین سرعت و فاصله اتومبیلی که به سمتشان می آید نیستند از این رو عبور از عرض خیابان برای آنها خطرناک است .

کودکان بر خلاف بزرگسالان به چیزهایی که در زاویه دید آنها ست توجهی ندارند و همین مساله باعث می شود آنها به اتومبیلی که از پشت سر می آید توجه نکنند . کوچک بودن جثه کودکان باعث می شود که وقتی از میان اتومبیلهای پارک شده وارد خیابان می شوند ، دید کافی از سطح سواره رو نداشته باشند . زمانی که در حال عبور از عرض خیابان هستند و اتومبیلی به سمت آنها می آید،. کودکان به چیزهایی توجه می کنند که ممکن است حواس آنها را پرت کند . بازیگوشی و دادن مسابقه با هم گاهی باعث می شود که بچه ها به خطر وسایل نقلیه توجه نکنند . هنگامی که کودکی از عرض خیابان دوطرفه عبور می کند ، سرعت زیاد وسایل نقلیه در یک جهت می تواند عاملی باشد تا او توجه خود را نسبت به جهت دیگر خیابان از دست بدهد و به علت حواس پرتی ، رفتارش دستخوش تغییر شود.

پیشنهادهایی برای اصلاح رفتار کودکان

شناخت رفتار کودک در ترافیک از آن رو اهمیت دارد که برای برنامه ریزی آموزشی ابتدا باید این رفتارها شناخته شود تا بتوان آموزشهای لازم را برای اصلاح و بهبود آنها تدارک دید .

دویدن ناگهانی به خیابان، رها کردن دست بزرگتر خود به هنگام عبور از خیابان ، عبور از خیابان از محل های غیر مجاز، بی توجهی به چراغ عابر پیاده، نبستن کمربند ایمنی در اتومبیل، نشستن در صندلی جلو، نشستن روی پای والدین به هنگام رانندگی، حرکت با دوچرخه در میان سایر وسایل نقلیه و... از جمله رفتارهای نادرستی است که کودکان در تردد های شهری دارند و باید مورد اصلاح قرار گیرد.

گام نخست آموزش ترافیک از خانواده آغاز می شود و اگر افراد خانواده با فرهنگ ترافیک آشنا شوند و در رفتار خود آن را رعایت کنند ، می توانند بر فرزندان خود نیز تاثیر بگذارند .

مرحله دوم آموزش در مهد کودک ها و کودکستان هاست . مربیان مهد کودک می توانند به صورت نظری و عملی کودکان را با عبور و مرور و خطراتی که آنها را تهدید می کند، آشنا سازند. می توان از بازیها و اشعار و نقاشی برای آموزش بهره گرفت .

مرحله سوم آموزش نیز زمانی است که کودک وارد دبستان می شود . این مرحله در صورت عدم توجه کافی می تواند خطرناک ترین مرحله باشد ، زیرا عوامل گوناگونی در این گروه سنی موجب افزایش خطرات می شود، از جمله طولانی بودن و خطرزا بودن مسیر خانه به مدرسه ، بازی گوشی کودک ، شوخی با همکلاسی ها ، تمایل به تنهایی رفتن و به طور مستقل کار کردن.

مرحله چهارم زمانی است که کودک وارد دوره راهنمایی می شود. در این مرحله از آموزش ، مدرسه نیز مسئولیت هماهنگی با اولیا را دارد. باید ضمن انتخاب گذربان یا پلیس برای کمک به دانش آموزان برای عبور ایمن ، دانش آموزان را فعالانه درگیر کرد.لازم است متناسب با کلاس و سن دانش آموزان دروسی در کتابهی درسی گنجانده شود.

پارک آموزش ترافیک کودکان گزینه ای ایده آل برای فرهنگ سازی

برای ارتقاء ایمنی ترافیک باید آموزش در تمام مقطع سنی وجود داشته باشد چرا که در بین گروه های مختلف آسیب پذیر در محیط ترافیک ، کودکان بیشتر به جهت عدم آموزش آسیب می بینند. علاوه بر آموزش های مستقیم ترافیک امروز در دنیا روش های علمی و غیر مستقیم بیشتر به کار گرفته می شود، که یکی از روش های آموزش عملی استفاده از پارک های آموزش ترافیک است.

ایده پارک آموزش ترافیک با استفاده از خودروهای کوچک نخستین بار توسط یک فرد آلمانی فنلاندی الاصل به نام (جاکا ناپاری ) ارائه شد. به همت او نخستین پارک مجهز به چراغ راهنما و تابلوهای ترافیک و خط کشی معابر در سال 1989 میلادی در شهر هامبورگ آلمان گشایش یافت.

در حال حاضر بیش از صدها پارک آموزش ترافیک در کشورهای مختلف دنیا از جمله اتریش، آلمان ، سوئیس، فرانسه، بریتانیا، لهستان، روسیه، پرتغال، اسپانیا، فنلاند، هندوستان، چین، کره، ژاپن و اسکاتلند و …. مورد بهره برداری قرار گرفته است.نخستین پارک آموزش ترافیک در ایران نیز توسط سازمان حمل و نقل و ترافیک تهران طراحی و اجرا شد و در سال 1381 مورد بهره برداری قرار گرفت.

علاوه بر آموزشهای لازم در پارک آموزشی محوطه های تفریحی جهت سرگرمی کودکان طراحی شده است .در کنار محوطه های تفریحی، خودروهای کوچک برقی ،ماشین پدالی در مسیر های مشخصی به صورت یک یا چند دور رفت و برگشت عمل می کنند.

اینگونه وسایل نقلیه کوچک تفریحی به نام ماشین های گو-کارت (Go-carts ) معروف هستند. کرایه دوچرخه یکی از موارد دیگری است که در این پارک ها انجام شده است.

ابتکار دیگری که در این پارکها صورت می گیرد محوطه کوچکی در مقیاس بسیار ریزتر از پارک های آموزش ترافیک به صورت یک شهر مینیاتوری ماکت سازی می شود به همراه وسیله نقلیه های اسباب بازی که در امر آموزش ترافیک از این مورد استفاده می کنند.

در هر صورت تنها راه جلوگیری از آسیب دیدگی و فوت کودکان در سوانح و حوادث ترافیکی، آموزش صحیح ترافیک و آگاه سازی آنها از خطرات احتمالی است که این مهم نه تنها در تهران بلکه در تمام شهرهای کشور باید به طور یکپارچه محقق شود. (مهر )