دکتر شدن سخت‌تر شد

اما این‌طور که از محتویات دفترچه انتخاب رشته کنکوری‌ها می‌شود استنباط کرد، گویا امسال سقف این آرزوها برای شیفتگان تحصیل در رشته پزشکی، بلندتر و دست‌نیافتنی‌تر شده است.

امسال در دوره روزانه دانشگاه‌های دولتی در رشته پزشکی، فقط 2882 نفر در دانشگاه‌ها قبول می‌شوند، در حالی که ظرفیت پذیرش رشته پزشکی در کنکور سال گذشته، 4700 نفر اعلام شده بود.

این کاهش چشمگیر ظرفیت دانشگاه‌ها برای پذیرش دانشجویان پزشکی، فقط به رشته پزشکی محدود نشده است، بلکه امسال کنکوری‌ها در رشته‌های دندانپزشکی و داروسازی هم با کاهش شانس قبولی روبه‌رو هستند.

آن‌گونه که مهر گزارش داده است، در دفترچه کنکور 93 تعداد ظرفیت رشته دندانپزشکی به 801 نفر و ظرفیت داروسازی هم به 629 نفر محدود شده است، در حالی که سال گذشته، ظرفیت پذیرش برای رشته دندانپزشکی 1500 نفر و برای رشته داروسازی 1250 نفر اعلام شده بود.

با توجه به این‌که رتبه‌های برتر کنکور گروه علوم تجربی، معمولا رشته‌های پزشکی و دندانپزشکی را انتخاب می‌کنند، براحتی می‌توان نتیجه گرفت که امسال تحصیل در رشته پزشکی، فقط به طیف محدودی از شاگرد اولی‌های کنکور می‌رسد و در این بین، بسیاری از داوطلبانی که احتمال دارد نمره بسیار خوبی هم در کنکور تجربی کسب کرده باشند، از تحصیل در رشته‌های گروه پزشکی محروم می‌شوند.

طبیعی است که امسال خیلی از کنکوری‌های گروه علوم تجربی، از این تصمیم جدید وزارت بهداشت دلخور باشند، اما معاون آموزشی وزارت بهداشت، از این اقدام تازه دفاع می‌کند و به جام‌جم توضیح می‌دهد: ما برای اتخاذ این تصمیم به درخواست دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور، عمل کردیم و به درخواست آنها، ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی کمتر شد.

به گفته امیرمحسن ضیایی، ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی در دو سال گذشته به صورت بی‌رویه افزایش پیدا کرده بود و به همین دلیل، وزارت بهداشت به منظور حفظ کیفیت آموزش پزشکی در دانشگاه‌ها، باید ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی را کاهش می‌داد.

این مقام مسئول می‌پذیرد که کاهش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی در کنکور 93، نمی‌تواند مشکل بیکاری پزشکان عمومی یا توزیع ناعادلانه پزشک در سراسر کشور را حل کند و ضیایی تاکید دارد که این کار صرفا برای حفظ حداقل کیفیت فرآیند آموزشی در دانشگاه‌ها انجام شده است.

آن‌گونه که از وزارت بهداشت خبر می‌رسد، دانشگاه‌های علوم پزشکی در مکاتبه با این وزارتخانه، از کمبود فضای فیزیکی و کمبود امکانات آموزشی برای تربیت پزشک سخن گفته‌اند و به نظر می‌رسد همین تصمیم تازه وزارت بهداشت نیز متاثر از همین گزارشی بوده که دانشگاه‌ها برای وزارت بهداشت، ترسیم کرده‌اند.

این اقدام، ناکافی است

این‌که دانشگاه‌ها اعلام کنند به دلیل کمبود امکانات و حفظ کیفیت آموزشی، ترجیح می‌دهند شیب پذیرش دانشجوی پزشکی را ملایم‌تر کنند، به خودی خود می‌تواند اقدام مثبتی باشد، اما دکتر فرزاد فرقان، عضو شورای عالی نظام پزشکی کشور در گفت‌وگو با جام‌جم معتقد است؛ این اقدام برای اصلاح وضع پزشکان، ناکافی است.

به اعتقاد فرقان، کاهش پذیرش دانشجوی پزشکی با توجه به امکانات موجود، اتفاق خوبی است، ولی این اتفاق باید همراه با حل مشکل بیکاری پزشکان عمومی و توزیع عادلانه پزشک در مناطق محروم باشد وگرنه این اتفاق به خودی خود نمی‌تواند مشکلات پزشکان و نارسایی‌های نظام سلامت را حل کند.

به اعتقاد فرقان، هم‌اکنون حدود 35 هزار پزشک عمومی فعال داریم، ولی در عین حال، 80 هزار پزشک عمومی از کشور فارغ‌التحصیل شده‌اند که خیلی از آنها یا بیکارند یا در مشاغل دیگری کار می‌کنند.

یعنی به باور او، دانشجوی جدید نگرفتن به دلیل ترس از اضافه شدن پزشک عمومی بیکار، نمی‌تواند مشکل بیکاری پزشکان فعلی را حل کند؛ بلکه حل مشکلات نظام سلامت منوط به این است که علاوه بر کاهش دادن ظرفیت‌های پذیرش دانشجوی پزشکی برای حفظ کیفیت آموزشی، به توزیع عادلانه پزشک و اشتغال پزشکان عمومی نیز توجه ویژه شود.

به همین دلایل است که شاید حتی علاقه‌مندان تحصیل در رشته پزشکی هم با این ایده موافق باشند که قبول نشدن در رشته پزشکی، خیلی بهتر از این است که دانشجویی سال‌ها در رشته پزشکی درس بخواند، اما پس از فارغ‌التحصیلی، آینده شغلی مطمئنی در انتظارش نباشد.

ایجاد ظرفیت اضافی برای کنکوری‌های خاص

برای جبران کمبود ظرفیت رشته‌های پزشکی، امسال در پردیس‌های خودگردان وابسته به دانشگاه‌های علوم پزشکی نیز جذب دانشجو انجام می‌شود.

کل ظرفیت پذیرش در این پردیس‌ها 1548 نفر اعلام شده است که در رشته‌های دکتری حرفه‌ای به ترتیب در پزشکی 900 نفر، در دندانپزشکی 270 نفر و در داروسازی 280 دانشجو جذب می‌شود.

البته مشکل کار اینجاست که تحصیل در این پردیس‌ها، شهریه بالایی دارد و حتی در صورت قبولی در پزشکی پردیس‌ها نیز بسیاری از خانواده‌های ایرانی، توان پرداخت شهریه این دوره‌ها را ندارند.

به همین دلیل است که اغلب داوطلبان گروه علوم تجربی، روی ظرفیت پزشکی پردیس‌ها حساب باز نمی‌کنند و بسیاری از داوطلبان ـ بخصوص در مناطق محروم ـ تنها امیدشان برای قبولی در رشته پزشکی، تحصیل رایگان در دوره‌های روزانه است.

اما از آن سو، معمولا داوطلبانی که مشکل مالی ندارند و می‌توانند براحتی در خارج از کشور هم رشته پزشکی بخوانند، در این پردیس‌های پولی جذب می‌شوند.

جدا از پردیس‌ها، دانشگاه‌های علوم پزشکی بقیه‌الله، ارتش و شاهد نیز حدود صد نفر دانشجوی پزشکی جذب می‌کنند، ولی واضح است که این ظرفیت هم ارتباط چندانی به عموم داوطلبان ندارد و درواقع کنکوری‌ها نمی‌توانند به این ظرفیت‌های خاص و ویژه به عنوان شانس پذیرش دانشجوی پزشکی نگاه کنند.

امین جلالوند - گروه جامعه