افرادی که علاقمند به هوشمند کردن خانه های خود هستند میتوانند از محصولاتی که با همکاری دو شرکت Home Depot و Winkطراحی شده اند، استفاده کنند.
این محصولات که کنترل آنها با استفاده از برنامههای هوشمند تلفن همراه ممکن است بسیار متنوع بوده و شامل انواع لامپ، سایهبانهای پنجره، کتریهای برقی و .. هستند. علاقمندان میتوانند این وسایل را با مراجعه به بیش از دو هزار فروشگاه در سراسر آمریکا تهیه کنند.
برای مدیریت وکنترل این وسایل از برنامه همراهی موسوم به Wink استفاده میشود که با گوشیهای اندروید و همین طور سیستم عامل iOS سازگاری دارد. با استفاده از این برنامه می توان وسایل نام برده و همین طور وسایل برقی دیگری مانند سیستم تهویه مطبوع منزل، قفل در، انواع پرده و درپوش و در نهایت درب گاراژ منزل را کنترل و باز و بسته نمود.
به عنوان مثال مالک منزل با استفاده از این برنامه میتواند از باز بودن یا بسته بودن درب منزل مطلع شود و از راه دور آن را باز وبسته کند. همچنین میتوان با به کارگیری برنامه وینگ دمای داخل خانه را در هر زمان و مکان کنترل کرد و در صورت گرم بودن خانه دستگاه تهویه مطبوع را روشن کرد تا هوا قبل از بازگشت فرد به خانه به اندازه کافی خنک شده باشد.
بسیاری از شرکتهای سازنده لوازم خانگی تولیدات خود را با برنامه همراه وینک سازگار نموده اند که از جمله آنها میتوان به شرکتهای Chamberlain، Dropcam، GE، Honeywell، Philips و Kwikset اشاره کرد. قرار است مجموع وسایلی که با این فناوری سازگار می شوند به ۱۵۰ مورد برسد، اما تاکنون نیمی از این وسایل آماده و روانه بازار شده است.
مرحله مهم دیگری که در اجرای این طرح در نظر گرفته شده، متصل کردن تمامی این وسایل به یکدیگر و همین طور به اینترنت است. برای این کار هم از برنامه همراه وینک استفاده میشود. در مجموع وسایل هوشمند منزل به دو دسته تقسیم خواهند شد، وسایلی که به طور مستقیم با استفاده از برنامه همراه یاد شده قابل کنترل هستند و وسایلی که ابتدا باید به هاب شرکت وینک متصل شوند و سپس با استفاده از برنامه همراه قابل کنترل خواهند بود.
هزینه خرید و استفاده از هاب وینک ۴۹ دلار برآورد شده ولی اگر علاقمندان دو وسیله خانگی قابل اتصال به اینترنت مانند لامپ یا دوربین را خریداری کنند برای این کار تنها باید ۹۹ سنت پرداخت کنند.
از جمله نگرانی های مهم فنی موجود این است که آیا وینک از سازگاری و هماهنگی کامل با گوشیها و تبلت های اپل و گوگل برخوردار خواهد بود یا خیر. این دو شرکت بزرگ خود سرمایه گذاری های گسترده ای را برای هوشمندسازی منازل و طراحی وسایل مرتبط آغاز کرده اند.
به عنوان مثال گوگل شرکت نست لبز را خریداری کرده و اپل مجموعه جدیدی را با عنوان HomeKit automation راه اندازی کرده است. باید توجه داشت که وینک با Android Wear سازگار است و لذا گوگل در زمینه اجرای پروژه هوشمندسازی منازل یک گام از اپل جلوتر است.
آغاز اجرای این طرح، یکی از نمادهای ورود به عصر سوم اینترنت یا همان اینترنت اشیا محسوب میشود. مهمترین ویژگی این دوره اتصال تمامی وسایل خانگی و برقی به اینترنت و قابلیت دسترسی به اطلاعات کاربری آنها به صورت شبکهای است. این مساله البته دارای مزایای خاصی است که از جمله آنها میتوان به سهولت استفاده از وسایل منزل، قابلیت کنترل آنها از راه دور، تنظیم خودکار هر وسیله بر حسب سلیقه و عادت کاربر و ذخیره این تنظیمات و … اشاره کرد.
اما این تحول به طور قطع از پیامدهای جدی امنیتی هم برخوردار است. با اتصال لوازم منزل به اینترنت هکرها می توانند در صورت وجود نقص فنی در برنامه های کنترل کننده این وسایل اطلاعات کاربری آنها را سرقت کنند یا کنترلشان را در دست بگیرند. می توان تصور کرد که اگر قفل در یک خانه یا سیستم تهویه مطبوع آن توسط یک هکر کنترل شود، چه خطراتی مالکان یک منزل را تهدید می کند، خطراتی که می تواند تا سر حد مرگ چالش آفرین باشد.
این پیشرفت در عرصه فناوری برای دولت ها هم یک چالش محسوب می شود. چون از طریق وسایل خانگی متصل به اینترنت به سادگی می توان از عادات کاربری، سبک زندگی و همه ویژگی های فردی هر خانوار مطلع شد. در واقع این تحول جاسوسی سایبری را برای نهادهای اطلاعاتی سادهتر میکند، زیرا اگر تا به حال ابزار این کار محدود به گوشیها و رایانهها بود، از این پس میتوان از لوازم منزل هم به همین منظور استفاده کرد. با توجه به جدی بودن این چالش ها ضروری است که سیاستگذاران و تحلیل گران در کشورهای مختلف و از جمله ایران برای مدیریت تبعات این تحول به طور جدی برنامه ریزی کنند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد