دست تلویزیون از موسیقی خالی نیست

برنامه‌های موسیقایی تلویزیون فارغ از آن‌که به کدام شاخه از موسیقی می‌پردازند، همواره جزو پرمخاطب‌ترین‌ها بوده‌اند و در صدر نظرسنجی‌ها از لحاظ کسب شاخص محبوبیت. اثرات موسیقی بر روح و روان شنونده‌اش آنچنان واضح، مبرهن و به اثبات رسیده است که بازگویی‌اش شاید تکرار مکررات و مایه ملال به نظر آید. شبکه‌های تلویزیون در سال‌های گذشته با تهیه و تولید برنامه‌های موسیقی‌محور سعی در پاسخگویی به نیازها و خواسته‌های مخاطبان خود داشته‌اند که یکی از پربیننده‌ترین‌شان برنامه «هفت ترانه» شبکه شماست که آنچه ابتدای این مطلب درباره کسب رضایت 70 درصدی مخاطبان و پرپیامک‌ترین برنامه بدون جایزه گفته شد متعلق به این برنامه است که اتفاقا پربیننده‌ترین برنامه شبکه‌های دیجیتال صدا و سیما نیز به شمار می‌رود. سازندگان هفت ترانه هر شب با پخش هفت ترانه مختلف از پاپ گرفته تا سنتی و نواحی و برپایی یک نظرسنجی، از مخاطبان خود می‌خواهند با ارسال پیامک، موسیقی مورد علاقه خود را انتخاب و به آن امتیاز دهند. شاید محبوبیت این برنامه برآمده از همین مشارکت و درگیرکردن مستقیم بینندگان و شنوندگان باشد. مخاطبان با توجه به علاقه و سلیقه‌شان به یکی از موسیقی‌های لری، کردی، بندری، خوزی، آذری، پاپ و سنتی‌ای که پخش می‌شود، رای می‌دهند تا دست‌اندرکاران برنامه زمان بیشتری را به آهنگ‌های برتر و محبوب اختصاص دهند. البته از آنجا که شبکه شما با هدف و رویکرد معرفی جاذبه‌های گردشگری ایران راه‌اندازی شده و به نوعی شبکه گردشگری است، موسیقی نواحی بیشترین سهم از برنامه هفت ترانه را به خود اختصاص داده و همین شاید یکی از دلایل جذابیتش برای همه مردم و بویژه اقوام ایرانی باشد. هفت ترانه هر شب ساعت 21 از شبکه شما پخش می‌شود.

از دیگر برنامه‌های موسیقایی تلویزیون که از شبکه آموزش پخش شده و تمرکزش را بیشتر به موسیقی سنتی و کلاسیک ایرانی قرار داده، «دستان» است. دستان هفت آیتم دارد که سرفصل‌هایی همچون دیدار با پیشکسوتان موسیقی، نگاهی به اتفاقات موسیقایی در دهه‌های اخیر، برگزاری کارگاه‌های آموزشی، معرفی آثار مکتوب حوزه موسیقی، بررسی کنسرت‌ها و جشنواره‌ها و بازخوانی اخبار روز در آنها گنجانده شده است. همچنین در این برنامه مسائل روز دنیای موسیقی با حضور کارشناسانی همچون فریدون شهبازیان، مجید انتظامی، کیوان ساکت، شاهین فرهت و... تحلیل و بررسی می‌شود. سیدعلی سجادی، مجری برنامه چالش‌ها و معضلات موسیقی کشور را به طور صریح و شفاف با مهمانان در میان می‌گذارد و از آنها راهکار طلب می‌کند. تا امروز بزرگانی مانند فرهاد فخرالدینی، لوریس چکناواریان، علیرضا قربانی، حسام‌الدین سراج و... مهمانان دستان بوده‌اند. استقبال گرم از این برنامه موسیقایی باعث شده مدیران شبکه آموزش زمان آن را از 60 به 90 دقیقه افزایش دهند. دستان جمعه‌ها ساعت 21 از شبکه آموزش در معرض دید علاقه‌مندان قرار می‌گیرد.

بینندگانی نیز که یکسره دل در گرو موسیقی سنتی و اصیل ایرانی دارند، می‌توانند با گوش و چشم سپردن به برنامه «دلنوازان» شبکه چهار لحظات خوشی را برای خود رقم بزنند. دلنوازان یک برنامه 30 دقیقه‌ای است که در آن موسیقی توامان است با دکلمه اشعار توسط ژاله صادقیان. سازندگان این برنامه تلاش کرده‌‌اند علاوه بر بخش شنیداری، به وجوه بصری هم اهمیت دهند و از این بابت، پخش موسیقی مزین است به تصاویری از اماکن فرهنگی و ابنیه تاریخی کشور ازجمله آرامگاه حافظ، چهل ستون، آرامگاه سعدی، خانه بروجردی‌های کاشان و... . دلنوازان با این که در حال بازپخش از شبکه چهار است، اما همچنان علاقه‌مندان خاص خودش را دارد. این برنامه دوشنبه و چهارشنبه‌ها ساعت 15 دقیقه بامداد با مخاطبان خود قرار ملاقات دارد و بازپخش آن روزهای سه‌شنبه، پنجشنبه و جمعه ساعت 9 و 30 دقیقه است.

و اما دوستداران موسیقی پاپ هم یکی دو سالی می‌شود هر شب در شبکه تهران شاهد برنامه‌ای هستند که با محوریت این نوع موسیقی پخش می‌شود. «ساعت 25» که نامش را از ساعت پخشش، یک بامداد، وام گرفته است اختصاص به موسیقی پاپ ایرانی دارد. این برنامه علاوه بر دعوت از خوانندگان و آهنگسازان این عرصه و گفت‌وگو با آنها، آموزش ترانه‌سرایی را نیز با حضور استادانی مانند محمدعلی بهمنی در دستور کار خود قرار داده است. ساعت 25 را بخش‌های متنوعی همچون تیک‌تاک (برگزیده موسیقی پاپ) و ساعت شنی (برگزیده موسیقی فیلم، کودک و کلاسیک) تشکیل می‌دهند. آیتم هوای تازه نیز به معرفی چهره‌های جدید در عرصه موسیقی پاپ می‌پردازد.

سازندگان ساعت 25 هرازگاهی دست به ابتکار زده و طرحی نو در برنامه درانداخته‌اند. به‌عنوان مثال، در مقطعی به بینندگانش این فرصت و امکان را داده‌اند که ترانه‌های ماندگار «ای ایران» و «یار دبستانی من» را روی آهنگ‌هایی که می‌توانستند از صفحه اختصاصی این برنامه در فضای مجازی دانلود کنند بخوانند و به برنامه ارسال کنند تا به صورت میکس شده پخش شود. همچنین طی دو دوره نظرسنجی از بینندگان خود خواستند از میان صد تیتراژ برتر تلویزیونی، بهترین را انتخاب کنند که البته هر دوی این طرح‌ها اقبال مخاطبان را به خود دید و با استقبالشان مواجه شد. محمود محمودی و محمدرضا قدیریان، تهیه‌کننده و مجری این برنامه هستند. ساعت 25 در ایام محرم و صفر به «نغمه عشق» تغییر نام داده، اما پس از دو ماه و در نیمه دوم سال به همان روال سابق باز خواهد گشت.

نگاهی اجمالی به برنامه‌های موسیقایی تلویزیون مبین آن است که دوستداران هر نوع و سبک از موسیقی می‌توانند متناسب با علاقه‌شان گوش، چشم و دل خود را برای دقایقی به رسانه دیداری بسپارند چون دست تلویزیون درموسیقی خالی نیست.

محسن محمدی / جام‌جم