نگرانی بین‌المللی از بروز بحران انسانی در لیبی

به واسطه این درگیری‌ها نیز کشور به دو قسمت تبدیل شده است. در کنار تلفات جانی که به دلیل این اختلافات به وجود آمده، عده زیادی نیز مجبور به ترک خانه و کاشانه خود شده‌اند.

با شدت گرفتن این روند و به دنبال بمب‌گذاری چند روز پیش چند خودرو در طرابلس، پایتخت لیبی و درگیری‌های خشونت‌بار میان گروه‌های شبه‌نظامی رقیب در سراسر این کشور، دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد نسبت به شدت گرفتن خشونت‌ها در لیبی ابراز نگرانی کرد. علاوه بر این، سازمان پناهندگان سازمان ملل نیز در مورد افزایش ناامنی در این کشور هشدار داد.

شورای امنیت و تیم ماموریت سازمان ملل در لیبی نیز به دنبال انفجار در مقابل سفارتخانه‌های مصر و امارات در طرابلس، با انتشار بیانیه‌هایی این اتفاقات را محکوم کردند. در واقع سازمان ملل و نهادهای وابسته به آن تلاش می‌کنند به این روش توجه‌ها را به سمت اوضاع این روزهای لیبی معطوف کنند.

در همین زمینه، روپرت کولویل، سخنگوی مرکز حقوق بشر سازمان ملل بتازگی اعلام کرد گزارش‌های مختلفی از نقض حقوق بشر، سر بریدن فعالان مدنی و بسته شدن مرکز حقوق بشر در طرابلس به این مرکز رسیده است. کولویل اظهار کرد: افزایش فزاینده استفاده از ماشین‌های بمب‌گذاری شده طی روزها و هفته‌های اخیر حاکی از وخیم شدن اوضاع انسانی در لیبی است.

به گزارش منابع خبری، تنها در هفته گذشته دو انفجار در شهات، سه انفجار در طبرق، البیدا و بنغازی و دو انفجار نیز در طرابلس اتفاق افتاده که ده‌ها کشته و مجروح به دنبال داشته است. در این میان نهادهای مدنی و دولتی نیز از این آسیب‌ها و خطرات در امان نبوده‌اند. شورای ملی آزادی‌های مدنی و حقوق بشر لیبی از جمله سازمان‌هایی است که بتازگی مورد تهدید قرار گرفته‌اند.

کولویل به این موضوع اشاره داشت که در اواسط ماه اکتبر گروهی از شبه نظامیان مسلح وارد این شورا شده و خواستار دریافت کلیدها و تمبرهای رسمی این نهاد مدنی شده‌اند. در حادثه دیگری، گروهی از شبه‌نظامیان به دنبال اسامی اعضای ارشد این سازمان بودند. نتیجه این اقدامات در بیست و یکم اکتبر و زمانی مشخص شد که اعضای حقوق بشر سازمان ملل برای دیدار به این مرکز رفتند و با ساختمانی غارت شده روبه‌رو شدند.

در نهم نوامبر نیز گروهی از افراد مسلح به رهبری فردی از گروه «عملیات فجر لیبی» وارد این مرکز شدند. بنا به گفته شاهدان، افراد مسلح ضمن بستن این ساختمان به عابران گفتند در صورتی که پلمب این ساختمان باز شود، توسط اعضای عملیات فجر دستگیر خواهند شد. کولویل افزود: ما به دنبال آن هستیم که این سازمان مهم و حیاتی بار دیگر فعالیت‌های خود را از سر گرفته و دیگر مورد تهدید و حمله قرار نگیرد.

آدرین ادواردز، سخنگوی سازمان پناهندگان سازمان ملل نیز با انتشار بیانیه‌ای به اتفاقات ناگوار دیگری در لیبی اشاره کرد. او هشدار داد که درگیری‌های شدید گروه‌های شبه‌نظامی رقیب در شهرهای شرقی بنغازی و درنه و همچنین در شهرهای جنوبی و غربی اوبری و کیکلا، باعث به وجود آمدن بحران بی‌خانمان‌ها شده است. بنا به گفته ادواردز، طی فقط یک ماه گذشته حداقل 106 هزار نفر خانه‌های خود را در مناطق درگیری ترک کرده‌اند و آن به این معناست که تعداد آواره‌ها از ماه می ‌تاکنون به 393 هزار نفر رسیده است.

در این میان، ناامنی موجود در مناطق مختلف باعث شده عملیات‌های کمک‌رسانی نتواند با موفقیت به کار خود ادامه دهد. در همین حال، سازمان پناهندگان سازمان ملل با استناد به گزارش‌های نهادهای تابعه خود گزارش داد که طی چند هفته اخیر حدود 56 هزار نفر از بنغازی فرار کرده‌اند. گفته می‌شود این آمار حتی از زمان جنگ علیه قذافی در سال 2011 نیز بیشتر شده است.

بحران انسانی در شهری همچون درنه به حدی وخیم است که سازمان‌های بین‌المللی نتوانسته‌اند تعداد دقیقی در این زمینه گزارش کنند. ادواردز به این موضوع هم اشاره کرد افراد آواره در بیش از 35 استان و شهر پخش شده‌اند و نیاز فوری به سرپناه، غذا، آب و دیگر نیازهای اولیه دارند. گفته می‌شود شهرهای مجاور در مناطق درگیری به حدی از پناهندگان پر شده که دیگر نمی‌تواند ارائه دهنده خدمات به مردم باشد.

به عنوان مثال، تمامی مدارس شهر البرج برای پذیرایی از این بی‌‌خانمان‌ها بسته شده است. همین اتفاق مشابه نیز برای مدارس طبرق و بنغازی افتاده است. علاوه بر این، وضع زندگی حدود دو هزار شهروند طبرق که در بنغازی ساکن شده‌اند بسیار اسفبار است و آنها مجبور شده‌اند در پارک‌ها و حتی پارکینگ‌های منازل اسکان یابند.

حسین خلیلی‌ /‌ گروه بین‌الملل