بنا به شواهد موجود، کمک به آوارگان در مناطق شرقی اوکراین یک نیاز اساسی است. بیشتر زیرساختهای دونتسک و لوهانسک (دو شهر اصلی در منطقه دونباس) تخریب شده، منابع غذایی و سوختی این شهرها از بین رفته و در این میان دولت کییف نیز پرداخت حقوق و دیگر مزایا را به این منطقه در ماه نوامبر متوقف کرد. با نزدیک شدن فصل سرما، خطر گرسنگی و مرگ بیش از پیش، مردم این منطقه را تهدید میکند. همانطور که سازمان ملل و سازمان عفو بینالملل بارها اشاره کردهاند، یک بحران انسانی در این منطقه در حال گسترش است.
متاسفانه اظهارات اخیر ژنرال اولکسی نوژدراچوف، فرمانده همکاریهای نظامی و مردمی اوکراین در مناطق شرقی این کشور نشان میدهد مقامات کییف نسبت به این بحران رفتاری نامناسب دارند. در حالیکه سازمانهای بینالمللی شرایط مناطق شرقی اوکراین را یک بحران در حال گسترش میدانند، کییف آن را به صورت یک فرصت میبیند.
آنطور که نوژدراچوف گفته، راهکار کییف این است که با ممانعت از ادامه خدمات دولتی به مناطق تحت کنترل شورشیان، مردم رنج بیشتری ببرند و با گذشت زمان علیه این جدایی طلبان اقدام کنند. وی اظهار کرد: این روش به مردم حاضر در مناطق شرقی نشان میدهد افراد تحت حکومت دولت اوکراین شرایط و زندگی بهتری نسبت به آنها دارند. از سوی دیگر، سازمان عفو بینالملل در گزارشی که در آخرین روزهای دسامبر منتشر کرد، به این موضوع اشاره داشت که نیروهای شبهنظامی طرفدار کییف مانع ارسال و انتقال کمکهای بشردوستانه به مناطق شرقی میشوند.
به عقیده کارشناسان این اقدامات بسیار شرمآور است. این کارشناسان استدلال میکنند که گرچه کییف و کشورهای غربی نیروها و نهادهای حاضر در مناطق شرقی اوکراین را غیرقانونی میدانند اما اگر در هر کشوری افراد مسلح وارد ساختمانی دولتی شده و افرادی را به گروگان بگیرند، آیا نیروهای پلیس مانع ارسال مواد و کالاهای مورد نیاز به گروگانها میشوند؟ با این امید که افراد ربوده شده علیه گروگانگیرها دست به شورش بزنند.
هر تصمیمی با هدف سوءاستفاده از شرایط بحرانی در شرق اوکراین نه فقط موضوعی غیراخلاقی است، بلکه تاثیرات و عواقب منفی زیادی برای کییف به همراه خواهد داشت. این راهکار ممکن است باعث عقبنشینی شبهنظامیان شده و به پترو پوروشنکو کمک کند تا کنترل مناطق بیشتری را در دست داشته باشد، اما اوکراین سرزمینی است که سابقه حسادت و کینه در آن ریشهای است. مردم مناطق غربی اوکراین هیچگاه سیاستهای روسیه در زمان استالین را که از گرسنگی مردم این مناطق به عنوان یک ابزار استفاده میکرد، فراموش نکردهاند. البته ساکنان روسی زبان منطقه دونباس نیز ممکن است بابت این اقدامات هرگز کییف را نبخشند. اثرات عصبانیت غرب و کییف خود را در دونباس نشان میدهد و این موضوع یک معضل اساسی است.
اوکراین نمیخواهد لوهانسک و دونتسک به مناطق جنگی همچون تاتارستان در مولداوی و آبخازیا و اوستیای جنوبی در گرجستان تبدیل شود. اوضاع اقتصادی این کشور مدتهاست در نابسامانی به سر میبرد. اصلاح و احیای این اقتصاد بدون وجود مراکز صنعتی و منابع طبیعی در لوهانسک و دونتسک تقریبا غیرممکن است. در واقع این چالشی نیست که با برافراشتن پرچم اوکراین بر فراز ساختمانها و تصرف اراضی برطرف شود. شرق اوکراین از لحاظ فرهنگی، زبانشناسی و حتی مذهبی با بقیه مناطق این کشور تفاوت دارد؛ این یک تفاوت مهم است که در شهرها و گاهی اوقات در میان خانوادهها هم دیده میشود. تا سال گذشته، این اختلاف یک مانع غیرقابل عبور بر سر راه وحدت ملی نبود؛ اما با کشته شدن بیش از 4700 نفر در شرق اوکراین و کریمه و آواره شدن بیش از یک میلیون نفر و همچنین ادامه درگیریها، این اختلاف و گسستگی بیش از پیش شده است.
هفته گذشته پوروشنکو اعلام کرد پانزدهم ژانویه (بیست و پنجم دی) با نمایندگانی از فرانسه، آلمان و روسیه دیدار میکند تا در مورد برقراری صلح در این کشور بحث و مذاکره کنند. وی به این موضوع نیز اشاره کرد که نمیتوان از طریق نظامی بر منطقه دونباس پیروز شد. روسیه نیز گفته به انتقال نفت به کییف ادامه میدهد. هفته گذشته نیز زندانیان کییف و شورشیان در ولی انجام مذاکرات مینسک با یکدیگر مبادله شدند. اینگونه اقدامات مثبت انجام شده است، اما آیا برای میلیونها شهروند ساکن در منطقه دونباس این تغییرات و اتفاقات به اندازه کافی سریع خواهد بود؟
لسآنجلس تایمز/ مترجم: حسین خلیلی
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
ابراهیم قاسمپور در گفتوگو با جامجم مطرح کرد؛
ضرورت اصلاح سهمیههای کنکور در گفتوگوی «جامجم»با دبیر کمیسیون آموزش دیدبان شفافیت و عدالت