در گفتوگو با دکتر فواد ایزدی، استاد دانشگاه تهران و کارشناس مسائل آمریکا به بررسی اعتراض سیاهان در آمریکا و درگیریهای بالتیمور پرداختیم که متن آن پیش روی شماست.
ریشه اصلی اینگونه حوادث در آمریکا چیست؟
مباحث نژادپرستی چیز جدیدی نیست؛ چند صد سال است که شاهد برده داری در آمریکا هستیم و تفکر نژادپرستانه همچنان در این کشور ادامه دارد. این موضوع همانند بسیاری از کشورها نبوده و حتی میتوان گفت برخوردی که دولت آمریکا با بردهها دارد همانند حیوان است. این افراد حتی اجازه ازدواج را نداشته و از آزادیهای مدنی برخوردار نیستند.
دولت آمریکا در دهه 60 مجبور شد امتیازاتی را به سیاهپوستان بدهد اما حقوق شهروندی این افراد در عمل نقض شد. سپس تظاهرات گستردهای برگزار شد و حتی تظاهرکنندگان مقابل گلولههای پلاستیکی و گاز اشکآور مقاومت کرده و به اعتراضات خود ادامه دادند.
براساس آخرین آمار، هر 28 ساعت یکبار یک فرد سیاهپوست توسط پلیس آمریکا کشته میشود و پیش از آنکه بحث در دادگاهها مطرح شود، سیاهپوستان در خیابانها جان خود را از دست میدهند. دولت آمریکا علاوه بر آنکه تجاوزات گستردهای را در سراسر جهان انجام میدهد که نمونه آن پرواز هواپیماهای بدون سرنشین در یمن است، در سطح داخل نیز با مردم خود چنین رفتارهایی را دارد.
حوادث آمریکا سهلانگاری پلیس به حساب میآید یا تبعیضنژادی؟
این حوادث را میتوان تبعیضنژادی دانست اما نمیتوان از آن بهعنوان سهلانگاری پلیس یاد کرد چون اقدامات پلیس آمریکا علیه سیاهپوستان همچنان ادامه دارد. پلیس آمریکا البته باید محتاط باشد زیرا اگر میزان نارضایتیهای عمومی از سرکوب تظاهرات و وحشیگری نیروهای امنیتی افزایش یابد، سیستم کل حکومتی زیر سوال میرود و دولت در نهایت مجبور خواهد شد تا برای حفظ این سیستم بشدت با ظلم برخورد کرده و علیه پلیس محدودیت اعمال کند. البته هیچکس پیشبینی نمیکند که این مشکلات روزی حل شود و نژادپرستی در آمریکا پایان یابد.
چرا اعتراضات مردمی نسبت به این مساله تاکنون به جایی نرسیده و همچنان شاهد این اتفاقات هستیم؟
پلیس آمریکا از آن جهت تظاهرات را سرکوب میکند که نمیتواند سیستم موجود را اصلاح کند و اگر پلیس محکوم شود دیگر سیستم خشن حاکم نمیتواند به حیات خود ادامه دهد.
موضع و دیدگاه دولت آمریکا و احزاب این کشور نسبت به اتفاقات موجود چیست؟
باراک اوباما رئیسجمهور آمریکا فردی دو رگه است. پیش از تصدی پست ریاستجمهوری از سوی وی انتظار میرفت وضع نژادپرستی در آمریکا بهتر شود اما رئیسجمهور سیاهپوست نه تنها مفید نبوده بلکه وضع کشورش پس از روی کار آمدن وی بدتر شده است. در حقیقت این کل دولت آمریکاست که اقدامی قابل توجه را برای پایان وحشیگری پلیس انجام نمیدهد و به عبارتی دیگر سرکوب تظاهرات به صورت سیستماتیک را در دستور کار خود دارد.
پس به نظر شما این اعتراضات به نژادپرستی ادامه پیدا خواهد کرد؟
بله. تظاهرات در آمریکا در اعتراض به نژادپرستی و تبعیض نژادی ادامه پیدا خواهد کرد. زیرا پلیس همچنان به سرکوب معترضان پرداخته و شیوه خود را ادامه میدهد.
دخالتهای دولت باراک اوباما چه تاثیری برای تغییر وضع موجود دارد؟
اوباما با وجود ظاهر سیاهپوستش در عمل حرکت مثبتی را انجام نداده و اقداماتش هماهنگ با دولت بوده است. بنابراین چنین اقداماتی تنها حالت نمادین داشته و خواهد داشت. مردم آمریکا نیز متوجه شدهاند که مبارزه با تبعیضنژادی براحتی امکان پذیر نیست و مردم مظلوم بهخاطر رنگ پوست شان براحتی قربانی میشوند.
معصومه زارع ـ جامجم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد