به گزارش جام جم آنلاین، وجه غالب رویکرد رسانه های خارجی عربی و غربی به توافق احتمالی هسته ای بین ایران و 5+1 را اظهارات محمد جواد ظریف و پیام ویدیویی یوتیوبی وی تشکیل می دهد و بیشتر رسانه های مورد مطالعه در بررسی حاضر شامل خبرگزاری های رویترز، فرانس پرس و شبکه های اسکای نیوز، العربیه، الجزیره، راشاتودی، روزنامه الوطن عربستان و پایگاه الیوم السابع مصر، این تیتر را روز گذشته از میان سخنان وزیر خارجه ایران برای گزارش اصلی خود درباره مذاکرات ایران و 5+1 برگزیدند: «ظریف: هیچ گاه تا این اندازه به توافق نزدیک نبوده ایم».
تحلیل محتوای گزارش های رسانه های خارجی نیز با وجود تفاوت هایی در رویکردهای این رسانه ها که نشان دهنده خط مشی سیاسی گردانندگان آن است، جهت توافق را نشان می دهد هر چند در برخی رسانه ها مانند اسکای نیوز، بدبینی درباره توافق در قالب اخباری مانند نتایج نظر سنجی از مخاطبان دیده می شود.
عقربه ها توافق را نشان می دهند
حتی رسانه های عربستان سعودی مانند شبکه العربیه و روزنامه الوطن – که به شکلی سنتی در دیدگاه های رسانه ای تلاش می کنند رویکرد مخربی در قبال رفع تحریم های ایران یا بهبود روابط تهران و پایتخت های غربی داشته باشند- در تحلیل های خود از احتمال قوی توافق هسته ای سخن می گویند.
علاوه بر پیام یوتیوبی محمد جواد ظریف در اکثر رسانه های بیگانه با این محور که «غرب باید بین فشار و توافق یکی را انتخاب کند» و همچنین انعکاس رسانه ای پررنگ این عبارت ظریف که «هیچگاه تا این اندازه به توافق نزدیک نبوده ایم»، چند محور دیگر نیز در نوع نگاه رسانه های خارجی به قضیه هسته ای و توافق احتمالی قابل توجه است.
رویترز: گفتگوهای هسته ای ایران در پایان راه
رویترز در گزارشی با تیتر «گفتگوهای هسته ای ایران به پایان نزدیک و نگاه ها بر نقاط اختلاف متمرکز می شود»، آورده است: مذاکره کنندگان تمام تلاش های خود را معطوف به حل نقاط اختلافی درباره برنامه هسته ای ایران کرده اند.
این خبرگزاری به نقل از جان کری وزیر خارجه آمریکا گزارش داد: ما به پیشرفت هایی دست یافته ایم اما هنوز کار زیادی داریم که نیازمند تلاش واقعی جمعی است.
رویترز همچنین به پیام یوتیوبی محمد جواد ظریف اشاره کرده که در آن گفته است: امیدواری وجود دارد زیرا حاکمیت منطق بر توهمات را شاهدم. حس می کنم شرکای مذاکره با ما درک کرده اند که اجبار و فشار هرگز به راه حل های دایمی منجر نمی شود بلکه جدال و دشمنی بیشتر را بر می انگیزد.
راشاتودی: مسکو تمدید مذاکرات را بعید می داند
شبکه راشاتودی روسیه نیز در گزارشی در پایگاه اینترنتی خود نوشت: مسکو تمدید مذاکرات هسته ای ایران را بعید می داند.
در این گزارش آمده است: سرگی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه که یکی از دیپلمات های حاضر در مذاکرات ایران و 5+1 است گفت: برخی مسائل هنوز حل نشده اند اما می توان این مسائل را تا پیش از سقف زمانی هفتم جولای (16 تیرماه) حل کرد. کسی از مذاکره کنندگان دنبال سناریوهای جایگزین عدم توافق نیست، بلکه همگی برای توافق تلاش می کنند.
وی افزود: گمان می کنم در جهت پایان مذاکرات و رسیدن به نتیجه درباره مسائل باقیمانده هستیم.
ریابکوف تصریح کرد: یکی از مسائل باقیمانده موضوع رفع تحریم فروش سلاح به ایران است.
فرانس پرس: راه حل ها در حال ظهور است
فرانس پرس در گزارشی با تاکید بر «فاصله نزدیک کم سابقه مذاکره کنندگان به توافق» از نگاه محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران گزارش داد: راه حل ها در حال نمایان شدن است.
این رسانه غربی در ادامه افزود: به نظر می رسد راه حل میانه ای در ارتباط با ذخیره اورانیوم غنی شده ایران نیز در حال رخ نمودن است. برخی دیپلمات های غربی و ایرانی در حال بررسی انتقال بخش زیادی از ذخیره اورانیوم ایران به خارج هستند؛ مساله ای که سابقا (از سوی ایران) رد شده بود.
الجزیره: ظریف از چالش های مشترک می گوید
شبکه الجزیره نیز بر علاوه بر تاکید بر خوشبینی ظریف درباره نزدیکی به توافق، بخشی از سخنان ظریف در پیام یوتیوبی را مورد توجه قرار داد که در آن بر افق های آینده همکاری برای مبارزه با تروریسم در منطقه تمرکز شده است.
الجزیره گزارش داد: ظریف می گوید که در ارتباط با تهدید داعش در عراق و سوریه، تهران آماده گشودن افق های جدیدی برای مقابله با چالش های مهم و مشترک است.
الیوم السابع: ایران برای مبارزه با خشونت آماده است
پایگاه الیوم السابع مصر نیز همین محور را برای عنوان گزارش جدید مذاکرات بر می گزیند و در تیتر خود می نویسد: «ایران برای مقابله با چالش های مشترک به ویژه افراط گرایی اعلام آمادگی کرد».
الیوم السابع این عبارت های ظریف را پررنگ کرد: «تهدید مشترک امروز افزایش خطر افراطی گری و خشونت است».
العربیه: همه پرونده ها روی میز تهران-واشنگتن می آید
شبکه العربیه وابسته به عربستان سعودی با اشاره به یوتیوب 4 دقیقه ای ظریف از امیدواری به توافق هسته ای از زبان وزیر خارجه ایران خبر داد و در گزارشی تحلیلی روی خروجی پایگاه اینترنتی خود نوشت: همه اتفاقات اخیر تروریستی در جهان یعنی حملات داعش در تونس، کویت و فرانسه به نوعی در پازل آمادگی ها و همکاری های مشترک امنیتی بعد از توافق هسته ای ایران و 5+1 قابل تحلیل است. ظاهرا هیچ تلاشی برای مبارزه با تروریسم نمی تواند جدای از تلاش های بین المللی باشد.
العربیه توضیح داد: دوره بعد از توافق هسته ای دیگر مانند قبل نخواهد بود...تحولات زیادی در منطقه رخ خواهد داد...همه پرونده های مبتلابه منطقه روی میز تهران و واشنگتن خواهد آمد.
الوطن: تبادل پیام های آشتی پیش از پایان مذاکرات
روزنامه الوطن عربستان نیز دو عبارت از محمد جواد ظریف و جان کری وزرای خارجه ایران و آمریکا را در کنار هم قرار می دهد و به این تیتر می رسد: «پیام های آشتی جویانه دوجانبه پیش از پایان مذاکرات هسته ای ایران».
این روزنامه در گزارش خود می نویسد: وزیر خارجه آمریکا از «تلاش های صادقانه همه طرف ها» برای رسیدن به توافق و محمد جواد ظریف همتای ایرانی او نیز از «چالش های مشترک» به ویژه «مبارزه با خشونت و افراطی گری» گفت و این بدان معناست که پیام های صلح جویانه ای بین دو طرف جریان دارد.
نظرسنجی اسکای نیوز
اما شبکه اسکای نیوز در بخش عربی خود یک نظرسنجی درباره توافق هسته ای ایران و 5+1 درج کرده که مخاطبان عرب زبان به آن پاسخ داده اند.
سوال اسکای نیوز این است: آیا توافق هسته ای ایران در موعد خود حاصل می شود؟
تعداد کل مشارکت کنندگان در نظرسنجی ذکر نشده است با این حال تا لحظه تنظیم گزارش پیش رو، 19.66 درصد از شرکت کنندگان در نظر سنجی با پاسخ «آری» در این باره ابراز خوش بینی کرده اند در حالی که کمتر از 70 درصد حاضران در نظرسنجی (69.65 درصد) جواب «خیر» را انتخاب کرده اند و 10.69 درصد «نمی دانم» را مناسب این سوال یافته اند.
جام جم آنلاین- جواد ارشادی
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد