کی ـ دراما یا کی ـ سریال اصطلاحی است که به سریالهای ساخت کشور کرهجنوبی گفته میشود.
این سریالها از نظر فرمت و ساختار با آنچه بهعنوان سریال در کشورهای غربی و بخصوص تلویزیون آمریکا تولید میشوند تفاوتهایی دارد، از جمله این که کی ـ دراما یا همان سریالهای کرهای معمولا در فرمت مینیسریال ساخته میشوند و پخش آنها نیز به صورت روزانه است. سریالهای کرهای را در مجموع میتوان به دو گروه اصلی تقسیم کرد:
یک گروه از سریالها براساس داستانهای معاصر و در فضاهای امروزی ساخته میشوند و گروه دوم سریالهای تاریخی است که به اصطلاح کرهای به آن ساگوییک میگویند.
کرهجنوبی از سال1960 میلادی اقدام به تولید سریالهای تلویزیونی کرده است اما ساخت سریالهای کرهای و پخش سریع و فصلهای کوتاه و البته سریالهای تاریخی از دهه 90 میلادی آغاز شد.
از ویژگیهای دیگر سریالهای کرهای میتوان به پخش فشرده و هرروزه آنها اشاره کرد ضمن این که این سریالها فیلمنامههای انعطافپذیری دارند که حتی ممکن است در طول پخش سریال تغییراتی در آن اعمال شود.
این اتفاقی است که متناسب با بازخورد سریال نزد مخاطبان در سریالهای کرهای رخ میدهد و ممکن است در طول پخش داستان سریال تغییر کند.
البته که چنین سطح وسیعی از تغییرات در زمان ساخت و پخش سریال باعث شده تا بازیگران فشار مضاعفی را متحمل شوند و البته شرکتهای تولیدکننده را با چالشهای مالی مواجه کند.
در واقع قدرت مخاطبان و پخشکنندهها موجب میشود تا سریال طبق خواست مخاطبان و شبکه حتی بعد از تولید تغییر کند.
با این وجود سریالهای کرهای به همین دلایل از جمله محبوبترین سریالهای تلویزیونی جهان بهشمار میروند، بهطوری که سریال جواهری در قصر محصول سال 2003 به غیر از تلویزیون جمهوری اسلامی از تلویزیون 90 کشور دیگر جهان نیز پخش شد.
ساختار و تولید
سریالهای بزرگ و مطرح غربی را معمولا تیمی از نویسندگان و تیمی از کارگردانان میسازند اما سریالهای کرهای تفاوت بزرگی با این نوع تولید دارند، چرا که فیلمنامه سریالهای کرهای را معمولا یک نویسنده مینویسد و این سریالهای یک کارگردان دارند.
تفاوت دیگری که سریالهای کرهای با سریالهای آمریکایی بخصوص دارند این است که سریالهای کرهای برخلاف سریالهای غربی که در چند فصل ساخته میشوند غالبا در یک فصل تولید میشوند.
این سریالها بخصوص سریالهایی که داستان معاصر و امروزی دارند در 12 تا 24 قسمت ساخته و پخش میشوند.
اما سریالهای تاریخی کرهای طولانیتر هستند و حتی گاهی از 50 تا 200 قسمت تولید و پخش میشوند، با این وصف این سریالها نیز تنها در یک فصل تولید میشوند.
این در حالی است که سریالهای غربی معمولا در چند فصل مجزا تولید میشوند. نکته جالبی که باید درباره سریالهای کرهای به آن اشاره کرد این است که این سریالها برای پخش درطول هفته و بهصورت هر روز ساخته شده و بهترین ساعت برای پخش آنها ساعتهای 22 و 23 است.
نکته جالبتر این که این سریالها باوجود پخش در هر روز هفته تکرار این سریالها بهصورت مداوم و معمولا در ساعات 19 و 20 روی آنتن شبکههای پخشکننده میرود.
چنین رویهای برای پخش یک سریال موجب میشود که درطول زمان پخش آن بینندگان تقریبا هرزمان که تلویزیون را روشن کنند، میتوانند با سریال کرهای مدنظر خود روبهرو شوند، ضمن اینکه بهدلیل طولانی بودن قسمتها معمولا هر قسمت که روی آنتن میرود بخشهایی از اتفاقات مهم قسمتهای قبلی را نیز شامل میشود و این میتواند دلیل خوبی باشد که مخاطب در هر زمانی که با این سریال مواجه شود، بتواند درک مناسبی نسبت به داستان و روند آن پیدا کند.
سریالهای تاریخی
سریالهای تاریخی کرهای یا به اصطلاح کرهایها ساگوییک مجموعههایی تاریخی و براساس آداب و سنن کشور کره است که معمولا در قسمتهای طولانی و با حضور بازیگران و عوامل زیاد ساخته میشود.
از مولفههای اصلی سریالهای تاریخی کرهای میتوان به استفاده از زبان باستانی، ادوات و لباسهای جنگی، زندگی درباریان و پادشاهان و رهبران نظامی سرشناس و البته توطئههای سیاسی اشاره کرد.
موضوع قابل توجه اینجاست که این ویژگیها باعث شده تا مخاطبان رده سنی میانسالی بشدت با سریالهای تاریخی ارتباط برقرار کرده و تبدیل به مخاطبان اصلی این سریالها شوند اما به مرور تولیدکنندگان کرهای برای جذب مخاطبان جوان داستانهای عاشقانه و استفاده از فضاهای فانتزی و حتی علمی ـ تخیلی را با مجموعههای تاریخی تلفیق کردند.
تاریخ سریالهای کرهای
بخش نمایشی رادیو و تلویزیون در کرهجنوبی در اواخر دهه 20 میلادی توسط ژاپنیها راهاندازی شد و حتی بسیاری از آثار مربوط به نویسندگان ژاپنی بود.
اما بعد از جنگ کره سال 1954 تغییرات عمدهای در تولید برنامههای نمایشی در کره به وجود آمد، بهطوری که در آن دوران نمایشنامههای رادیوییای که پخش میشد انعکاسی از روحیه و خلق و خوی مردم این کشور بود.
کرهایها درسال 1961 سرانجام شبکه تلویزیونی ملی این کشور را راهاندازی کردند و اولین مجموعه تلویزیونی کرهای در سال 1962 از شبکه کیبیاس پخش شد.
از سال 1970 ساخت سریالهای کرهای گسترش یافت و علاقهمندان بسیار زیادی نیز در میان مردم جامعه پیدا کرد، اما کمبود امکانات مالی و تکنولوژی دلیلی بود که کرهها را به جای اتکا به پخش سریالهای آمریکایی و غربی به فکر تولید تلویزیونی کرهای انداخت.
همزمان با پیشرفت صنعتی و تکنولوژی کره در دهه 80 میلادی تولید و ساخت سریالهایی با امکانات و تجهیزات مناسب در این کشور آغاز شد و با استقبال ویژهای از سوی مخاطبان هم مواجه شد.
اوج این اتفاق سال 1987 و در زمان پخش سریالی به نام عشق و جاهطلبی ـ که توسط شبکه امبیسی کره روی آنتن میرفت ـ رخ داد.
این سریال موفق شد بیش از 78 درصد از بینندگان کرهای را پای تلویزیون بنشاند، بهطوری که در زمان پخش این سریال خیابانهای شهرهای مختلف این کشور کاملا خلوت میشد و عملا همه مردم کره پای تلویزیون مینشستند.
از اتفاقات جالب دیگر در تاریخ سریالهای کرهای این که سریالی تاریخیای به نام چوسون به مدت هشت سال از تلویزیون پخش میشد.
اما همانطور که کره در دهه 90 میلادی به کشوری بزرگ در دنیای صنعت تبدیل میشد در سریالسازی نیز پیشرفتهای قابل توجهی بهدست آورد.
در این دهه تغییرات اساسی در فرمت پخش تلویزیونی در کره ایجاد و شبکههای جدیدی نیز بهوجود آمدند.
در این دهه بیشتر تمرکز سازندگان کرهای به ساخت سریالهای ملودرام امروزی معطوف بود اما بعد از سال 2000 کرهایها با خلق سبک جدیدی در سریالسازی توانستند در این صنعت همچون دیگر صنایع به یکی از قطبهای بزرگ دنیا بدل شوند. سریالهای تاریخی کرهای را باید نقطه عطفی در تاریخ صنعت تلویزیونی کرهجنوبی به حساب آورد.
تولید سریال
تا قبل از قرن بیست و یکم سریالهای کرهای توسط تلویزیون تولید میشدند اما از این زمان تصمیم گرفته شد که تولید سریالها به کمپانیهای خارج از شبکه سپرده شود و همین موضوع باعث شد تا رقابت شدیدی میان تولیدکنندگان شکل بگیرد.
با این وجود رادیو و تلویزیون کره معمولا تا 50 درصد در تولید هرسریال مشارکت مالی دارد، ضمن این که اگر سریال از بازیگران و عوامل مشهور و سرشناس استفاده کند حجم مشارکت تلویزیون افزایش هم خواهد یافت.
بخش دیگری از بودجه نیز توسط تولیدکننده و حامیان مالی تامین میشود اما تمام حقوق مادی مربوط به تبلیغات به شبکههای تلویزیونی تعلق میگیرد.
ستارههای گرانقیمت
بازیگران در سریالهای کرهای یکی از ستونهای اصلی بهشمار میآیند، بهطوری که گاهی 55 تا 65 درصد از بودجه فیلم مربوط به استخدام بازیگران است، در حالی که مثلا در کشور ژاپن بین 20 تا 30 درصد از بودجه و در آمریکا 10 درصد از بودجه هر سریال را دستمزد بازیگران تشکیل میدهد.
این به معنای اهمیت نقش بازیگران در جذب مخاطب در سریالهای کرهای است. اما این به این معنا نیست که بازیگران سریالهای کره نسبت به بازیگران دیگر کشورها کاری آسان و پردرآمدتر دارند، بلکه دشواری کار بازیگران کرهای به حدی است که بسیاری از آنها حتی درطول زمان تولید سریال در بیمارستان بستری شدهاند.
ماجرا این است که هزینه بالای تولید سریال باعث شده تا سازندگان این آثار تمام تلاششان را انجام دهند که فیلمبرداری در کوتاهترین زمان انجام شود.
نکتهای که باید به آن اشاره کرد این است که معمولا سریالهای کرهای در طول زمان پخش در حال تولید هم هستند و بازخورد و میزان استقبال مخاطبان باعث به وجود آمدن تغییراتی گاهی اساسی در فیلمنامه میشود.
این تغییرات به حدی است که گاهی چند روز یا حتی چندساعت مانده به شروع فیلمبرداری در کار اعمال میشود.
معمولا سریالهای کرهای تعداد زیادی فیلمبردار دارند که برای سرعت بخشیدن به کار به صورت مداوم و چرخشی کار فیلمبرداری را انجام میدهند.
اما نامشخص بودن و تغییرات فیلمنامه پیش از فیلمبرداری بیش از همه به بازیگران فشار میآورد، چرا که آنها دائما باید آماده باشند و هیچوقت اجازه ترک محل فیلمبرداری را نیابند و یا استراحت یا خواب مناسبی داشته باشند.
بعضی از بازیگران کرهای معمولا مجبور هستند سر صحنه و در مدتهای کوتاهی بخوابند. حجم بالای کار که گاهی به تولید دو سه قسمت از سریال در یک هفته میرسد باعث شده که برخی از چهرههای سرشناس بازیگری در حین فیلمبرداری کارشان به بیمارستان و بستری شدن بکشد.
بازیگران برجسته
یائه یونگ جون، چی جی وو، ها جی وون، هیون بین، جون جی هیون، کیم تائه هی، لی بیونگ هون، حان کیون سوک، لی مین هو، لی سئونگ جی و... .
فیلمنامهنویسان
فیلمنامهنویسان و کارگردانان اغلب در کره بعد از بازیگران افراد شناختهشدهای هستند. در فیلمنامهنویسی نیز زنان افراد موفقتری در سریالنویسی کرهای بهشمار میروند.
همچنین در مقایسه با سینمای کره، سریالهای تلویزیونی برای فیلمنامهنویسان کرهای شغلی جذابتر بهشمار میآید، چرا که از نظر دستمزد به مراتب وضعیت بهتری دارد.
موسیقی
در درامهای کرهای موسیقی نقشی بسیار مهم دارد و این باعث شده که موسیقیهای ساخته شده برای سریالهای کرهای بعد از نمایش بهصورت مجزا توسط مخاطبان خریداری شود.
مکتب کنفوسیوس و سریالهای کرهای
یک محقق در دانشگاه وین اتریش در تحقیقات خود به این نتیجه رسیده است که محبوبیت سریالهای کرهای ریشه در مکتب کنفوسیوس دارد و به همین دلیل است که مخاطبان آسیایی براحتی میتوانند با سریالهای کرهای ارتباط برقرار کنند. احترام به بزرگان، فرزند صالح، خانوادهمحوری و بسیاری دیگر از ارزشهای اخلاقی شرقی و آسیایی در این سریالها نمود عینی دارند.
اما یکی از توزیعکنندگان غربی سریالهای کرهای معتقد است که بخشی از جذابیتهای این سریالها بهخاطر کیفیت کار دوربین و تصویربرداران مناظر دیدنی و لباسهای جذاب است که محصول نهایی را تبدیل به اثری زیبا و جذاب از نظر بصری میکند.
سریالهای کرهای همواره بهدنبال نوآوری در فرمولهای خاص شرقی خود هستند و مطابقتی با تولیدات تلویزیون غربی ندارند. استفان لی، از کارشناسانهالیوود سریالهای کرهای را جذاب و آرامشبخش توصیف میکند.
جایگزین بالیوود
تا قبل از سریالهای کرهای بالیوود نقش اصلی را در تولید سریالهای جذاب برای آسیا و بخصوص کشورهای شرق آسیا ایفا میکرد اما اکنون این سریالهای کرهای هستند که تبدیل به پرمخاطبترین سریالهای آسیایی شدهاند.
امید ذاکرینیا - قاب کوچک
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد