کشف جریان آب مایع در مریخ

سرانجام این نشست با حضور دانشمندان برجسته ناسا که پیشتر مطالعاتی در خصوص وجود آب در مریخ داشتند، برگزار شد. آنها در مقابل خبرنگاران و دوربین‌های تلویزیونی اعلام کردند مدارک قطعی از جاری شدن آب بر سطح مریخ پیدا کرده‌اند.

این درحالی است که براساس مطالعات پیشین به نظر می‌رسید در گذشته‌ای بسیار دور آب مایع بر سطح سیاره سرخ جاری بوده است و اکنون جز کلاهک‌های یخی در قطب‌های شمال و جنوب و مقادیری از یخ آب که عمدتا در زیر سطح مریخ در نواحی قطبی است، اثری از آب مایع در این سیاره دیده نمی‌شود.

در حال حاضر هفت دست ساخته رباتیک در مدار و سطح مریخ مشغول بررسی، تصویربرداری، نمونه‌برداری و ارسال داده‌های گوناگون به زمین است. با بهره‌گیری از این اطلاعات مطمئنیم که مریخ در گذشته‌های دور دریاها و رودخانه‌های متعددی بر سطح خود داشته است. دانشمندان می‌گویند بروز تغییرات اقلیمی به دلایلی که هنوز چندان شناخته شده نیست، به از بین رفتن این منابع آبی در سطح مریخ منجر شده است.

مدت‌ها پیش مدارگرد اکتشافی مریخ (MRO) با تلسکوپ نیم متری دقیق HiRISE رگه‌های تیره‌ای بر لبه‌‌‌های دیواره گودال‌های مریخی ثبت کرده بود که چیستی آن همواره برای دانشمندان سوال‌برانگیز بود. آنها می‌دیدند در طول بهار و تابستان مریخی این رگه‌ها به‌وجود می‌آید و گسترش می‎یابد، سپس در فصل‌های پاییز و زمستان از بین می‌رود.

حدس دانشمندان این بود که آب مایع باید چنین ساختارهایی را ایجاد کند، اما مدارک کافی برای اثبات این ادعا نداشتند.

اکنون ناسا اعلام کرده است طیف‌سنجی این مناطق نشان می‌دهد آب شور غلیظ حاوی نمک و انواعی از ترکیبات شیمیایی، در دماهای به نسبت سرد مریخ (از حدود 70- تا 24 درجه سانتی‌گراد بالای صفر) جاری می‌شود. دانشمندان می‌گویند این آب حاصل ذخیره‌های زیر سطح مریخ یا رطوبت هواست .

این کشف، امید به پیدا کردن نخستین نشانه از حیات در مریخ را قوت بخشیده است و بدون شک بر آینده اکتشافات در سیاره سرخ اثرگذار خواهد بود.

کاظم کوکرم - دانش