تنور به سوغات می‌برم

معماری‌های نابی که بعد از صدها سال هنوز انگشت تحیر را به دهان بازدیدکنندگان خود می‌نشاند و چشم آنها را از زیبایی‌های محیرالعقول سیراب می‌کند.

این هنر مخصوص مساجد و دربار نبوده و حتی در دل خانه‌ها هم رخنه کرده، نمونه آن تنوری است که پیترو دلاواله، جهانگرد ایتالیایی آن را بازگو کرده، تنوری گرم که او شوق ساخت آن را در ایتالیا در سر می‌پروراند:

«تنور عبارت است از گودالی چهارگوش، یا دایره مانند که به اندازه دو کف دست یا بیشتر عمق دارد و برای این‌که بهتر گرم شود و آتش را حفاظت کند.

دیواره داخلی آن را با قالبی از سفال پخته می‌پوشانند. در داخل تنور زغال افروخته قرار دارد و اصولا اگر چوب و مواد سوختنی دیگر نیز در آن قرار دهند، تبدیل به ذغال افروخته می‌شود.

روی این کوره، چهارپایه‌ای به شکل یک میز کوچک می‌گذارند که روی آن پارچه ضخیمی مملو از پنبه قرار دارد و تا مقداری زیادی از اطراف میز را نیز می‌پوشاند و مانع از خروج گرمای داخل می‌شود.

در حقیقت به این ترتیب کوره اثر یک بخاری را دارد که اتاق را نیز گرم می‌کند و در موقع غذا خوردن و صحبت کردن و حتی برای خوابیدن از آن استفاده می‌شود و اشخاص روی زمین در روی تشک‌هایی که کنار آن قرار دارد به طوری می‌نشینند که شانه و پشت آنان به دیواری که جلوی آن متکا و بالش چیده شده است، تکیه می‌کنند و همیشه تنور در محلی ساخته می‌شود که فاصله آن با دیوار‌های اتاق و حداقل با دو دیوار مجاور متناسب است و کسانی که طالب حرارت کمتری هستند.

فقط پاهای خود را زیر لحاف می‌کنند و کسانی که حرارت بیشتری را می‌طلبند دست‌ها و بدن خود را نیز به داخل می‌برند ولی سر همیشه بیرون می‌ماند و باید به اطلاعتان برسانم که حرارت این دستگاه به اندازه‌ای مطبوع و لذتبخش است که من هرگز وسیله‌ای به این مفیدی برای مبارزه با سرمای زمستان ندیده‌ام و قصد دارم موقع مراجعت به ایتالیا دستور دهم نمونه‌هایی از آن بسازند.

کسی که طالب حرارت داخلی زیر روپوش چهارپایه نیست، می‌تواند روی تشک بنشیند و روپوش را جلوی خود پایین بیندازد و در این صورت فقط از هوای نسبتا گرم اتاق استفاده کند.

برای روشن کردن تنور و دمیدن در آن کانال کوچکی از پایین تنور شروع می‌شود و به طور مایل بالا می‌آید تا در نقطه دورتری به کف اتاق برسد و در آنجا به دریچه‌ای منتهی می‌شود که گاهی مطابق قطر کانال و گاه بزرگ‌تر از آن است و روی آن را با سنگی که به همان اندازه تراشیده شده است،
می‌پوشانند.»

چمدان