به گزارش خبرگزاریها، اوایل صبح دیروز گرد و غباری از مرکز عراق وارد غرب ایران شد و بیشتر استانهای غرب کشور از جمله کردستان و ایلام را در برگرفت. در استان ایلام این گردوغبار به گونهای بر تمام استان سایه انداخت که حتی کوههای استان نیز در بین غبار ناپدید شد. این شرایط که آلودگی شدید هوا را در پی داشت، باعث شد تمام مدارس این استان به جز مدارس شهرستانهای آبدانان و دره شهر، در تمام مقاطع تحصیلی تعطیل اعلام شود.
مدیرکل بحران استانداری ایلام، با بحرانیخواندن هوای این استان بهدلیل وجود گرد و غبار ناشی از پدیده ریزگردها گفت: منشأ اصلی بروز گردوغبار در ایلام، وقوع توفان در بیابانهای عراق است. احمد کرمی یادآور شد: میزان غلظت ریزگردها به ترتیب در شهرستانهای مهران، ایوان، ایلام و سرابله چند برابر بیش از حد مجاز گزارش شده است.
علی طاهر سارایی، معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست ایلام نیز میزان ذرات معلق در هوای استان را حدود شش برابر حدمجاز و استاندارد اعلام کرد. وی با اشاره به این که شهرستان مرزی مهران آلوده ترین شهر استان بود، میزان ذرات معلق موجود در هوای این شهرستان را 3768میکروگرم در مترمکعب یعنی 30 برابر حد مجاز اعلام کرد.
هوای کردستان؛ پرخطر
هوای استان کردستان نیز از روز گذشته در وضعیت خطرناک و بسیار ناسالم قرار گرفت ؛ امری که به گفته منابع محلی، درخصوص آن اطلاع رسانی دقیق نشده و تدابیر پیشگیرانهای صورت نگرفته بود، طوری که دانش آموزان کردستانی باوجود آلودگی شدید هوا راهی مدارس شدند.
ماهان رحیمی، رئیس اداره امور آزمایشگاه اداره کل حفاظت محیطزیست کردستان با بیان این که براساس دستگاههای سنجش، آلودگی هوای شهرستانهای سقز و سنندج به حد خطرناک رسید، گفت: متاسفانه در دیگر شهرستانهای استان دستگاه سنجش آلودگی وجود ندارد، ولی از آنجا که منشأ این گردوغبار عراق است، به طور قطع شهرهای مرزی استان بیشتر تحت تاثیراین شرایط قرار گرفت.
در همین حال از شرق کشور و استان سیستان و بلوچستان هم خبر میرسد که توفان شدید شن از روز گذشته شمال این استان را فراگرفته و قرار است چند روزی مهمان این منطقه باشد.
مرتضی فرجی، کارشناس پیشبینی سازمان هواشناسی سیستان و بلوچستان، سرعت وزش این توفان را ۷۰ کیلومتر بر ساعت پیش بینی و تصریح کرد: این پدیده که با افزایش ذرات معلق در هوا همراه است، در نواحی مرکزی و مرز شرقی سیستان و بلوچستان نیز مشاهده خواهد شد.
وقوع توفان در سیستان که از قبل پیشبینی شده بود، تمام مراکز درمانی منطقه و جمعیت هلال احمر استان را در حالت آمادهباش قرار داد.
رسول راشکی، مدیرعامل جمعیت هلالاحمر سیستان و بلوچستان دراین باره گفت: از خرداد امسال با آغاز وزش باد همراه با گرد و خاک و حرکت شنهای روان در شهرستانهای شمالی استان، نیروهای عملیاتی هلال احمر با حضور در منطقه به خدماترسانی به مردم مشغول هستند.
وزش توفان با 2 منشأ داخلی و خارجی
مدیر بحران استانداری سیستان و بلوچستان، درخصوص منشأ این توفان به جامجم میگوید: منشأ توفان اخیر سیستان هم داخلی و هم خارجی است و درنهایت به خشکی تالاب بزرگ هامون برمیگردد. غلامرضا اربابی با بیان این که خشکسالی 18 ساله در منطقه، به خشکی کامل بستر دریاچه هامون منجر شده است، میافزاید: هامون ظرفیت 11 میلیون مترمکعب آب داشت و در تابستانها به منزله کولر بادی برای استان عمل میکرد، اما اکنون و پس از خشک شدن، تمام ماسههای بادی کف تالاب با وزش اندک بادی، با شدت به هوا برخاسته و روانه خانه و کاشانه مردم میشود، طوری که وزش توفان 60 تا 70 کیلومتری که زندگی مردم در دیگر استانهای کشور را به هم میریزد، برای مردم این استان به امری عادی و همیشگی تبدیل شده است.
وی با بیان این که منشأ خارجی توفان هم به کشور افغانستان و بخش خشک شده هامون در این کشور برمیگردد، درخصوص اقدامات صورت گرفته توسط مقامات دولتی بهمنظور کاهش یا رفع اثرات بحران توفان در سیستان هم میگوید: مسئولان حفاظت محیطزیست در سطح ملی و استانی درصددند با تهیه و تدوین برنامه جامع مقابله با این آلودگی، به مردم سیستان یاری رسانند، ضمن این که ما خود نیز شش میلیارد تومان اعتبار سال گذشته برای نهال کاری در منطقه سیستان و طی یک برنامه پنجساله درنظر گرفتیم که اکنون در حال اجراست. مدیرکل بحران استانداری سیستان و بلوچستان با اشاره به این که در شرایط فعلی بهترین راهکار برای رفع اساسی این بحران، انتظار برای تدوین و اجرای سند جامع مقابله با آلودگی هوای محیط زیست است، برخلاف برخی اظهارنظرها که تدوین این سند را بینتیجه خوانده بودند، اجرای آن را بیتاثیر و خالی از نتیجه نمیداند.
اواخر سال گذشته و در پی تشکیل ستاد ملی گرد و غبار در سازمان حفاظت محیطزیست، اقداماتی برای تدوین سند ملی گردوغبار آغاز شد. چند روز پیش نیز معاون محیطزیست انسانی سازمان حفاظت محیطزیست از شناسایی کانونهای گردوغبار در برخی استانهای کشور خبر داد و گفت: سند ملی گردوغبار در اواسط پاییز امسال منتشر میشود و امیدواریم با تدوین و اجرای این سند، میزان ریزگردها بهطور چشمگیری کاهش یابد.
سعید متصدی یادآور شد: برای مدیریت بحران گرد و غبار در کانونهای خارجی نیز، سازمان حفاظت محیطزیست تفاهم نامههایی با کشور عراق دارد که برنامههای این تفاهم نامه در اقدام بلند مدت انجام میشود منوط به این که کشور عراق نیز به تعهدات تفاهم نامه پایبند باشد.
گردوغبار؛ غولی که بزرگ و بزرگتر میشود
هجوم ریزگردها از سمت عراق به کشورمان، از بیش از ده سال پیش آغاز شد. این پدیده ناخوشایند که اوایل در ماههای گرم سال ظاهر میشد، در چند سال اخیر بر اثر ادامه یافتن خشکسالی و کاهش بارندگیها به فصول بهار و حتی پاییز و زمستان هم کشیده شده است . متاسفانه در کنار عامل خارجی ایجادکننده ریزگردها، منشا داخلی یعنی خشک شدن تالابها، دریاچهها و نیز افزایش بیابانزایی در سالهای اخیر در ایجاد گردوغبار بهویژه در استانهای شرقی و مرکزی کشور سهم زیادی داشته است.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد