گم شدن جوانان در خانه خودشان

حدود چهار سال از ادغام سازمان جوانان با ورزش می گذرد و در این مدت مشکلات بسیاری از جوانان حل نشده، البته برخی منتقدان نیز بر این باورند زمانی که سازمان جوانان مستقل بود کار چشمگیری در حمایت از جوانان انجام نداد، به نظر آنها تاکنون مسئولان در رفع مشکلات جوانان موفق نبوده‌اند.

فقط یکی از مشکلات جوانان ازدواج است که براساس اعلام سازمان ثبت احوال هم اکنون 11 میلیون جوان مجرد در کشور وجود دارند.

عسکر ملکی، مدیرکل پیشین دفتر برنامه‌ریزی وزارت ورزش و جوانان در گفت‌وگو با جام‌جم درباره دستاوردهای معاونت ساماندهی امور جوانان و تغییرات این معاونت در دو سال اخیر اظهار می‌کند: از معاون پیشین که مدت کوتاهی مشغول کار بود جز تاکید بر علل طلاق و آسیب‌های خانواده عملکردی دیده نشد، از معاون کنونی نیز جز چند مصاحبه، همایش و تاکید بر این که روش مدیران گذشته اشتباه بوده چیزی ندیده ایم. این درحالی است که وزارتخانه هنوز بودجه و پست سازمانی کافی نیز به مقوله جوانان اختصاص نداده است.

به گفته وی، وزارت ورزش نخواسته در حوزه جوانان کاری انجام دهد، در حالی که جوانان قشر هستند، اما ورزش موضوع، بنابراین جوانان باید در اولویت قرار بگیرند، اما وزارتخانه بیشتر به ورزش می‌پردازد.

این در حالی است که ملکی موافق تفکیک جوانان از ورزش نیست، او مشکل اصلی را در این می‌داند که دولت‌ها با مشکلات جوانان در زمان ادغام و استقلال بخش جوانان، کارشناسانه برخورد نکرده و از جوانان استفاده ابزاری می‌کنند.

ملکی می‌افزاید: بحث اشتغال، ازدواج و آسیب‌های اجتماعی جوانان هنوز مطرح است و تاکنون دولتی آن را جدی نگرفته است.

به گفته وی، دولت‌ها خود را به سیاستگذاری در حوزه جوانان محدود می‌کنند، اما تاکنون به نحوه اعمال این سیاست‌ها توجهی نشان نداده‌اند. به بیان دیگر دولت در مقوله جوانان خود را سیاستگذار می‌داند، اما جامعه توقع دارد در این حوزه تحولی صورت بگیرد. به همین دلیل دولت علاوه بر سیاستگذاری باید در حوزه اجرا نیز عملکرد مناسبی داشته باشد.

شورایی که جدی گرفته نمی‌شود

شورای عالی جوانان جایگاه بسیار مناسبی برای تصمیم‌گیری درباره راهبردهای کلان در حوزه جوانان است، اما چون این شورا مرتب تشکیل نمی‌شود و تصمیم‌های نافذی نمی‌گیرد، نمی تواند در این میان تاثیرگذار باشد.این در حالی است که برخی معتقدند سیاستگذاری‌ها در حوزه جوانان از قبل انجام شده برای نمونه شورای عالی جوانان و منشور ملی جوانان حدود 15 سال پیش شکل گرفته و چنانچه این سیاستگذاری‌ها به درستی دنبال شود، می‌توان به کاهش مشکلات جوانان امیدوار بود.

ملکی تصریح می‌کند: شرایط نامناسب شورای عالی جوانان سبب شده دستگاه‌های عضو شورا نیز تصمیم‌ها را اجرا نکنند. در واقع اگر این دستگاه‌ها به وظیفه خود عمل کنند، فرقی نمی‌کند سازمان جوانان روی کار باشد یا معاونت ساماندهی امور جوانان. مشکل اینجاست که دستگاه‌های عضو شورای عالی جوانان مصوبات شورا را در برنامه‌ریزی‌ها و بودجه‌ریزی‌های خود دخیل نمی‌کنند، بنابراین گرهی از مشکلات جوانان باز نمی‌شود.

این در حالی است که باید جلسات شورای عالی جوانان نیز با حضور رئیس‌جمهور به طور مرتب برگزار شود، زیرا شورای عالی جوانان مانند دیگر شوراهای عالی کشور باید جدی گرفته شود.

معاونتی در گیر و دار برنامه

سکینه سیف‌جمالی، مشاور معاونت امور ساماندهی جوانان وزارت ورزش و جوانان نیز در گفت‌وگو با جام‌جم درباره وظایف این معاونت بیان می‌کند: براساس ماده 41 برنامه پنجم، یک سری مدیریت راهبردی در حوزه جوانان به عهده معاونت گذاشته شده و بر این اساس این موضوع که ساماندهی امور جوانان ذیل ردیف بودجه دستگاه‌ها گنجانده شود، در حال پیگیری است و تاکنون چند نهاد مانند صدا و سیما، وزارت فرهنگ و ارشاد، تبلیغات اسلامی و وزارت ورزش به آن عمل کرده‌اند.

به گفته وی، نظارت بر هزینه کرد این ردیف بودجه به عهده معاونت ساماندهی امور جوانان است.

سیف‌جمالی ادامه می‌دهد: علاوه بر این مشخص کردن شاخص‌های ساماندهی امور جوانان نیز در جلسه 35 شورای عالی جوانان تصویب و تدوین شده، اما با توجه به این که بخشی از شاخص‌ها کیفی و برخی کمی بوده، توافقی با مرکز آمار صورت گرفته تا شاخص‌ها در شورای عالی آمار تصویب شود. به گفته وی، لایحه ساماندهی تکالیف دستگاه‌های اجرایی نیز در مرحله تدوین است، چون مقرر شده برای هر دستگاه تکلیفی ویژه در حوزه جوانان تدوین و به قانون بدل شود تا به این شکل بتوان از دستگاه وظایفشان را مطالبه کرد.

مشاور معاونت امور ساماندهی جوانان با اشاره به این که بودجه اختصاص یافته نیز با میزان تکالیف معاونت ساماندهی جوانان سازگاری ندارد، ابراز می‌کند: این مساله را نیز پیگیری می‌کنیم تا بتوانیم ظرفیت مناسبی را برای حوزه جوانان ایجاد کنیم. به گفته وی، آیین‌نامه ساماندهی و اعتبار بخشی مراکز مشاوره نیز در حال پیگیری است، افزون بر این اساسنامه مجمع خیرین ازدواج و مجامع استانی نیز تدوین شده است.

سیف‌جمالی درباره این که چرا رئیس‌جمهور در جلسات شورای عالی جوانان شرکت نمی‌کند، می‌گوید: باید رئیس‌جمهور وقت بدهد، اما به نظر می‌رسد دغدغه اصلی دولت، اقتصاد است.

به نظر می‌رسد هیچ نهادی به معنای واقعی کلمه دغدغه رفع مشکلات جوانان را ندارد به همین دلیل هر سازمان یا وزارتخانه‌ای منتظر است نهاد دیگری به این مهم بپردازد، باید تاکید کرد در چنین شرایطی اگر وزارتخانه‌ای خاص جوانان نیز در کشور تشکیل شود بعید به نظر می‌رسد گرهی از کار مشکلات جوانان باز شود، زیرا تا زمانی که تمام دستگاه‌ها و نهاد‌ها به سهم خود برای حل مشکلات جوانان قدم برندارند، جوانان هر روز با مشکلات تازه‌تری روبه‌رو می‌شوند؛ بحران‌هایی که در نهایت گریبان جامعه را خواهد گرفت و ترمز پیشرفت کشور را خواهد کشید.

مجلس نیز به فکر نیست

عبدالرضا عزیزی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس در گفت‌وگو با جام‌جم عنوان می‌کند: به نظرم معاونت جوانان وزارت ورزش و جوانان باید به سازمان تبدیل شود؛ سازمانی مانند بهزیستی که بودجه مستقلی دارد، اما در مجموعه وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی تعریف شده است. وی درباره این که چرا هیات دولت بحث تفکیک جوانان از ورزش را فعلا منتفی اعلام کرده، اظهار می‌کند: شاید وزیر ورزش و جوانان نتوانسته دولت را توجیه کند.

عزیزی درباره این که آیا نمایندگان مجلس طرحی برای بهبود وضع معاونت ساماندهی جوانان دارند، می‌گوید: در مجلس طرحی وجود ندارد و البته اکنون وقت ارائه طرح نیست. در واقع اگر پیشنهاد به شکل لایحه ارائه شود، بهتر است.

مهدی آیینی

جامعه