کسی جرات بستن چاههای غیرمجاز را ندارد/ دشتها غیرقابل سکونت می شوند

محمدحسین کریمی پور، درگفت و گو با خبرنگار جام جم آنلاین با اشاره به اینکه متاسفانه رویکرد حاکم همچنان تنبیه بهره برداران مجاز است گفت : بیش از 300 هزار حلقه چاه غیر مجاز در کشور توسط وزارت نیرو شناسایی شده است ،اما متاسفانه دستگاههای ذیربط هیچ یک جرات قلع و قمع آن را ندارند و به دلیل فرهنگ پوپولیستی شایع در کشور بر خورد جدی با این پدیده تا کنون صورت نگرفته و نمی گیرد.

وی افزود :دولت جدید زمانی که کار خود را آغاز کرد دررابطه با رسیدگی به وضعیت دریاچه ارومیه وعده داد که رسیدگی به این موضوع را دراولویت برنامه خود قرار دهد. کارهای مطالعاتی خوبی هم انجام شد. در انتقال آب هم برنامه هایی شروع شد. ولی درد اصلی یعنی اضافه برداشت عظیم درمان نمیشود. متاسفانه همچنان با دهها هزار چاه غیرمجاز این منطقه، مماشات می شود.

ضعف مدیریت

این فعال محیط زیست براین باور است که متاسفانه در کشورما کسی نمی تواند اصلاحات بزرگ را مدیریت کند و کسی حاضر نیست هزینه اصلاحات ملی بزرگ را بپذیرد . و ی این پرسش را مطرح کرد که آیا افراد ذی نفوذ و بزرگان محلی دراین منطقه حاضر هستند برای برخورد با چاههای غیر مجازبا دولت همراهی کنند؟ که پاسخ من در این باره منفی است.

وی با اشاره به 120 میلیارد مترمکعب اضافه برداشت تجمیعی سی ساله آب از منابع زیر زمینی گفت : در غالب دشتهای کشور برداشت آب از توان آبدهی لایه های فوقانی تجدید پذیر عبور کرده و به لایه های عمیق تر استاتیک و حتی گاهی ذخایر فسیلی رسیده است. دست درازی به این لایه های عمیق و اضافه برداشت ها باعث فرونشست دشت ها و از بین رفتن خلل و فرج خاک می شود. بدین ترتیب پتانسیل ذخیره آب در لایه های خاک از بین می رود و دشتهایی که هزاران سال گهواره اقوام ایرانی بوده بی حاصل می شوند. بر اساس آمار وزارت نیرو دو سوم دشت ها دچار بحران شده یا در شرایط فوق بحران است.

کریمی پور بر این باور است که اضافه برداشت مفهومش کمبود آب در 3 – 4 سال آینده نیست بلکه به این معنی است که پتانسیل نگهداری آب دردشت از بین می رود و عملا دشت را غیر قابل سکونت می کند.

برداشت بی رویه دلیل ایجاد ریزگردها

وی برداشت های بی رویه از روان آبها را نیز یکی از تهدیدات منابع آبی دانست و اظهار کرد : در سالهای گذشته هر جا دستمان رسیده است از روان آبهایی که تالابها ، دشت ها و ماندابها را تغذیه می کند برداشت کردیم. اصلا چیزی بنام سهم آب طبیعت قایل نبوده ایم. و امروز متاسفانه شاهد از بین رفتن بسیاری از تالابها و ماندابها هستیم و این مسئله باعث شده تا پوشش گیاهی این مناطق از بین رفته و تالابهایی که از بدو تاریخ قلب حیات ایران بوده اند حالا مولد ریزگردهای مرگبارند. ریزدانه هایی که میلیونها سال بتدریج در کف تالابها ته نشین شده بود با خشک شدن پهنه آبی، در معرض باد قرار گرفته و درحال حاضر کشور به دلیل این ریزگردها با مشکلات عدیده ای روبروست.

استفاده از حق آبه های ایران توسط کشورهای همسایه

به گفته وی علاوه بربرداشت های بی رویه از آبهای زیرزمینی و رو زمینی که غالبا صرف بخش کشاورزی شده است، درمورد آبهای مرزی وبرون مرزی هم بی توجهی شده است . وی افزود: در آبهای شرق کشور متاسفانه افغانستان با بستن آب رود هیرمند و کشف رود به تعهد نامه ها و مقاوله نامه هایی که با ایران امضا کرده است پایبند نیست و این باعث شده تا هم اکنون سیستان و بلوچستان و خراسان با تهدید جدی آب روبرو شود . متاسفانه زور ایران هم به آنها نمی رسد.

در غرب کشور نیزکشور ترکیه با زدن سد ها ی متعدد در مسیر آب ورودی دجله و فرات، در طول 25 سال گذشته از حق آبه های سوریه و عراق به صورت غیر مجاز برداشت کرده است و باعث شده تا هم اکنون عراق وسوریه نیز با کمبود آب مواجه هستند. طبعا حقابه طبیعت قربانی اول است. به دلیل خشک شدن تالابها و کاهش پوشش گیاهی دراین کشورها شاهد ظهور مراکز قدرتمند ایجاد ریزگردها و تاثیر آن بر محیط زیست کشورمان باشیم.

کریمی پور با اظهار تاسف از تصویب برخی قوانین در مجلس گفت : در سالهای گذشته درمجلس قوانینی وضع کردیم که بر اساس آن متاسفانه تصرفاتی را که در منابع آبی با زدن چاههای غیر مجاز صورت گرفته بود تدریجا قانونی کردیم. به مردم یاد دادیم تجاوز و اصرار بر تداوم تجاوز جایزه اش پروانه بهره برداری چند صد میلیون تومانی است که می توان به عنوان نمونه به آخرین ماده واحده تعیین و تکلیف چاههای غیر مجاز که در اسفند ماه سال 89 به تصویب رسید اشاره کرد.

کریمی پور چاره بحران آب را در اطلاع رسانی، تغییر فرهنگ عمومی و مطالبه ملت از حاکمیت دراین عرصه می داند.

سیما رادمنش -جام جم آنلاین