به گزارش جام جم آنلاین وبه نقل از ایرنا ، عباس عراقچی یکشنبه شب با حضور در شبکه خبر در برنامه ای زنده درباره نتایج مذاکرات اخیر در نیویورک درباره تسریع مسائل مربوط به تحریم های بانکی و برخی سوء برداشت ها از سخنان رییس بانک مرکزی در این باره اظهار کرد: در امر دیپلماسی به طور کلی مخاطب خارجی و مخاطب داخلی تفاوت دارند و دیپلمات ها وقتی با مخاطب خارجی صحبت می کنند، طبیعی است با لحن و ادبیات خاص به دنبال اهداف مشخصی هستند.
وی یادآور شد: دکتر ولی الله سیف (رئیس بانک مرکزی ) به دنبال کاهش فشارها و تسهیل فعالیت های بانکی بوده و از لحن خاصی استفاده کرد و این ادبیات نباید برای مخاطب داخلی به نحوی دیگر در نظر گرفته شود و این مشکلی است که دیپلمات ها همیشه دارند.
معاون وزیر امور خارجه تاکید کرد: یک دیپلمات در صحنه عمل نباید نگران صحبت خود با طرف خارجی و از برداشت های داخلی نگرانی داشته باشد. نباید دیپلمات ها را در موقعیتی قرار داد که از صحبت های مطرح شده با طرف خارجی علیه آنان استفاده کرد.
عراقچی ادامه داد: اینکه از صحبتی که ما با طرف خارجی و دشمن خود می کنیم در داخل بخواهد سوء اسفتاده شود جای نگرانی دارد و برخورد با قدرت رییس بانک مرکزی با طرف خارجی کار درستی بوده است.
وی عنوان کرد: در عرصه نبرد خارجی با طرف هایی که آنان را دشمن حساب می کنیم مشغول نبرد برای تحقق اهداف هستیم و نباید با مطرح شدن برخی صحبت ها منافع کشور قربانی اهداف فروملی نشود.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای گفت: دکتر سیف در کارزاری که برای ارتقای روابط بانکی کشور رفته از ادبیات خاصی استفاده می کند و فشارهای وی در مذاکرات اخیر با طرف آمریکایی و ادامه فشارهای دیپلماتیک از سوی وزیر امور خارجه منجر به مصاحبه جان کری وزیر امور خارجه آمریکا درباره عدم نگرانی بانک های خارجی در تعامل بانک های ایرانی در دوران پسا برجام شد.
رفع نگرای اروپا و اسیا برای معاملات مالی و بانکی
عراقچی با اشاره به صحبت های کری تاکید کرد: وی صراحتا اعلام کرد که بانک های غیرآمریکایی برای کار کردن با ایران نباید نگرانی و مشکلی داشته باشند. این تاثیر دیپلماسی است و دیپلماسی یعنی فشار آوردن برای حرکت طرف مقابل برای رسیدن شما به اهدافتان.
وی ادامه داد: اشاره وزیر امور خارجه آمریکا به این مهم که بانک های غیر آمریکایی هیچ مشکلی برای تعامل با کشورمان ندارند و دارایی های ایران بلوکه نیست نشان از فشار دیپلماسی ایرانی دارد.
معاون وزیر امور خارجه با اشاره به تغییر شرایط در دوران پس از برجام عنوان کرد: خیلی از بانک های اروپایی هنوز در فضای قبل برجام هستند و باید به اینها اطلاع رسانی کنند و نقش اپک (سازمان همکاریهای اقتصادی آسیا–اقیانوسیه) در این راستا مفید نبوده و با فشارهای ما این نقش در حال تغییر است.
عراقچی در ادامه توضیح داد: ما دارایی هایی را در خارج از کشور و در بانک های مختلف داریم؛ این دارایی ها در اختیار دولت، بانک مرکزی و یا وزارت نفت سپرده شده و بخشی از این حساب ها نیز در دوران تحریم بلاک شده بود.
وی ادامه داد: بعد برجام همه این دارایی ها آزاد شده و باید برای استفاده از این دارایی ها، این پول انتقال داده شود که در این زمینه مشکلی وجود داشت.
بی توجهی به جوسازی های امریکا
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای با اشاره جو سازی آمریکایی ها در زمینه میزان دارایی های بلوکه شده کشورمان گفت: به جوسازی آمریکایی ها در هیچ حوزه ای از جمله میزان دارایی ها نباید توجه کنیم. دارایی های ما از بلوکه خارج شده و در اختیار بانک مرکزی است. انتقال این دارایی ها در برخی بانک ها انجام شده و در برخی بانک ها انجام نشده است.
عراقچی تصریح کرد: هر روز شاهد گشایش حساب ها و نقل و انتقال دارایی ها هستیم و بانک مرکزی آمار تبدیل این دارایی ها را دارد. در این راستا مشکلاتی وجود دارد که در حال مرتفع شدن و نقش آمریکا در تسهیل این مهم اثرگذار است.
وی با بیان اینکه میزان دارایی های بلوکه شده در اختیار بانک مرکزی است یادآور شد: درآمد نفتی که به ژاپن، چین، هند و برخی دیگر از کشورها می فروشیم می توانیم دریافت کنیم و پول فروش نفت ما در بسیاری از حوزه ها قابل دسترسی است و نقل و انتقال این هزینه ها در برخی کشورها هنوز دچار مشکل است که حل خواهد شد.
فاصله با شرایط قبل تحریم
معاون وزیر امور خارجه با بیان این که دسترسی به این دارایی ها به معنای تبدیل آن به پول در داخل کشور نیست افزود: هنوز به طور کامل به شرایط قبل از تحریم باز نگشتیم و در این سه ماه برای برقراری روابط کامل بانکی هنوز به زمان نیاز داریم. بانک های ما حدود 10 سال از شبکه بین المللی منقطع بودند و در این سال ها تغییرات بانکی بسیاری صورت گرفته و بحث های احتیاطی گسترده ای بوجود آمد و شبکه های بانکی وسیع تر شده و فعال کردن بانک ها و برقراری این روابط میان بانک های ما و دیگر کشورها زمان می برد.
به گفته عراقچی، در برخی کشورها حساب های بانکی ایران فعال شده و روند مطلوب است اما سرعت این امر باید بیشتر باشد که با توجه به مذاکرات اخیر این مهم تسریع می شود.
عدم تمایل به استفاده از دلار
وی در ادامه با اشاره به تحریم دلار در سال های قبل از سوی آمریکا گفت: تحریم دلار و استفاده از سیستم مالی آمریکا یا 'یو ترن ' تحریم اولیه است و از مدت ها قبل وجود داشته و اصل و موضوع آن هسته ای نیست. در مقطعی اجرای این تحریم متوقف شد و در سال 2008 دوباره برقرار شد و طبق برجام این تحریم برداشته نمی شود.
معاون وزیر امور خارجه تصریح کرد: تمایلی به استفاده از سیستم مالی آمریکا نداریم و از اهداف اقتصادی ما رهایی از وابستگی به دلار و برپایی ارزی به غیر از دلار است و در این راستا به برخی از کشورها از جمله ژاپن به ین نفت می فروشیم.
عراقچی ادامه داد: خواسته ما خروج از وابستگی به دلار و سیستم مالی آمریکا است. ورود به سیستم مالی امریکا خطرات خود را دارد زیرا دادگاه های آمریکایی احکام ناعادلانه ای علیه ما دارند.
وی تاکید کرد: تحریم دلار هم، خواست ما هست که بماند و هم یکی از تحریم های موجود است و خیلی از کشورها با یورو با ما کار می کنند؛ کشورها از سیستم های جایگزین برای روابط اقتصادی با ایران استفاده کنند و این مهم وابستگی به دلار را کاهش می دهد.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای با اشاره به اقدام دادگاه های آمریکایی در مصادره اوراق در یکی از بانک های آمریکایی این رفتار را خصومت آمیز دانست و یادآور شد: ما به دنبال استیفای این مبلغ و مبالغ مشابه هستیم.
تسریع حل مسائل بانکی
عراقچی با اشاره به کارشکنی آمریکایی ها و ارائه گزارش سه ماهه اجرای برجام به مجلس شورای اسلامی یادآور شد: حل مشکل بانکی سرعت بیشتری گرفته و انتظار نداریم یک شبه انجام شود، بازگشت ما به شبکه پیچیده بانکی زمانبر خواهد بود و کارشکنی آمریکایی ها هم وجود داشته و تا روزهای آینده نتایج این مهم دیده خواهد شد.
وی در ادامه به صحبت های اخیر وزیر امور خارجه آمریکا اشاره کرد و توضیح داد: کری به بانک های غیر آمریکایی می گوید که باید از سردرگمی خارج شوند و اعلام می کند که این بانک ها می توانند با ایران وارد فعالیت شوند.
امیدوارم صدا و سیما جزییات این مصاحبه را پخش کند و می بینیم وی با چه صراحتی به رفع تحریم ها و تبادل دارایی ها انجام شود.
معاون وزیر امور خارجه گفت: تعدادی از بانک های اروپایی هستند که به دلیل مراودات با ایران و کوبا در روزگار تحریم تنبیه شدند. این بانک ها برای عدم محرومیت از بازار آمریکا با وزارت دادگستری آمریکا توافقنامه ای امضا کردند که با ایران کار نکنند که این موافقنامه ها همچنان معتبر و البته مدت دار است؛ از یکسال دیگر اکثر این توافقنامه ها به پایان می رسد و پس از یکسال تنها سه بانک به دلیل مدت زمان بیشتر این توافقنامه ها نمی توانند با ایران همکاری کنند و بسیاری از بانک ها این مشکل را ندارند.
خصومت ایران و آمریکا
عراقچی با تاکید بر این که اقدام آمریکا در مصادره دارایی های ایران خصومت آمیز است، افزود: خصومت های ایران و آمریکا برطرف نشده است. برجام قرار نبود خصومت ها را تمام کند و دوستی برقرار شود و این اراده ما و آمریکایی ها نبوده و ماهیت روابط دو کشور تغییر نکرده است.
وی تصریح کرد: مقابله ما با سیاست های سلطه طلبانه آمریکا ادامه دارد و آنها نیز به این سیاست های خصمانه ادامه می دهند.
دولت و تیم مذاکره کننده به دنبال ایجاد رابطه دوستانه با آمریکا نبوده و فقط در مسئله هسته ای مشکلی را مدیریت کردیم و ماهیت دشمن عوض نشده است.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای عنوان کرد: احکام دادگاه های آمریکایی بی اعتبار است و تعبیر وزارت خارجه این است که اموال اوراق بها دار در حساب امانی در بانک آمریکایی گذاشته شده در پروسه ای قضایی و بی اعتبار مصادره شد.
سه اشتباه در گذشته
عراقچی افزود: رای دادگاه های آمریکایی درباره ایران از نظر ما و حقوق بین الملل بی اعتبار هستند. اشتباه نخست در دولت قبل این بوده اوراق مالی در بانکی آمریکایی قرار داده شده که بی احتیاطی بوده است. اشتباه دوم در گذشته این بوده که ما وکیل گرفتیم و وارد دادگاه آمریکایی شدیم و صلاحیت این دادگاه را تایید کردیم و دادگاه علیه ما رای داده و درخواست تجدید نظر کردیم و در دادگاه عالی نیز علیه ما رای صادر شده است.
وی تصریح کرد: طبق مصوبه شورای عالی امنیت ملی حضور ما در دادگاه های آمریکایی ممنوع است و نباید صلاحیت آنان را تایید کنیم؛ شاید در این مورد مجوز گرفته اند اما ورود ما به این سیستم قضایی و تایید صلاحیت اشتباهی بوده که صورت گرفته و با وزارت امور خارجه نیز مشورتی نشده بود.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای یادآور شد: قطعا دادگاه های آمریکایی علیه ما رای صادر می کنند و 1.8 میلیارد دلار ما دست آمریکایی ها رسیده است؛ دادگاه های ایرانی نیز به شکایات رسیدگی کرده و ایران نیز می تواند در این زمینه عمل متقابل انجام دهد.
عراقچی با بیان اینکه به سوییس به عنوان کشور حافظ منافع در باره مصادره اوراق مالی کشورمان در بانک های آمریکایی یادداشت اعتراض دادیم بر پیگیری این مهم از زوایای حقوقی برای بازگرداندن دارایی های کشورمان تاکید کرد.
وی افزود: اگر دارایی های ما در جای دیگر در دسترس آمریکا قرار بگیرد دادگاه های آمریکا دست می گذارند؛ دادگاه های ایران نیز احکام متقابلی را صادر کردند اما دسترسی ما به دارایی های آمریکایی محقق نشده است.
راه های بازگرداندن پول ها
معاون وزیر امور خارجه کشورمان توضیح داد: راه های بازگرداندن این پول ها در حال بررسی است و ستادی به دستور رییس جمهوری برای بررسی این موضوع تشکیل خواهد شد تا این مبلغ استیفا شود.
عراقچی با اشاره به بهانه های واهی آمریکایی ها برای بلوکه کردن دارایی های کشورمان و مطرح کردن حادثه 11 سپتامبر گفت: پول های بلوکه شده ،آزاد شده و آمریکایی ها به بانک های خارجی دسترسی ندارند و اگر این پول در یک بانک آمریکایی باشد آنان می توانند این پول ها را در دست بگیرند.
وی درباره نقض برجام یادآور شد: همه موارد مربوط به اجرای برجام را به هیات نظارت بر اجرای برجام اعلام کردیم و تشخیص این که آیا نقض صورت گرفته یا خیر؟ و تصمیم اقدامات متقابل نیز با این هیات است. جلسات هیات نظارت بر اجرای برجام در حال برگزاری است و مصوبات این هیات به نظر رهبر معظم انقلاب می رسد .
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای با اشاره به تشکیل کمیسیون مشترک ایران و 1+5 بر اساس ضمیمه 4 برجام عنوان کرد: هرگاه ایران به این نتیجه برسد که یکی از طرفین نسبت به تعهدات خود اقدام نکرده در این کمیسیون مطرح می شود. گروه کاری لغو تحریم ها یکی از گروه های کاری این کمیسیون است و آیین کار این کارگروه نیز روز جمعه در نیویورک تصویب شد و این کارگروه از این پس آماده بررسی مسائل است. اگر ایران معتقد باشد یکی از کشورهای 1+5 به تعهدات پایبند نبوده در این کارگروه مطرح می شود.
عراقچی توضیح داد: ما در کمیسیون مشترک درباره کوتاهی طرف مقابل درباره تعهدات در زمینه لغو تحریم ها صحبت کردیم و جمع بندی برای تسریع مسائل شبکه بانکی انجام شد.
قیمت آب سنگین
وی در ادامه به مباحث مطرح شده در زمینه فروش آب سنگین اراک به قیمت اندک در بازار جهانی اظهار کرد: تاجر آب سنگین نیستم و جالب است برخی دوستان بر قیمت آب سنگین تسلط دارند. 200 تن آب سنگین تولید کردیم. در اراک راکتور و کارخانه آب سنگین داریم. راکتور با آب سنگین فعالیت دارد. راکتور جدید اراک در 4 سال آینده 60 تن آب سنگین نیاز دارد و ما 130 تن آب سنگین را طبق برجام کنار گذاشتیم.
معاون وزیر امور خارجه با اشاره به 70 تن آب سنگین مازادگفت : طبیعی است که به عنوان کالای تجاری، آب سنگین را بفروشیم. آمریکا و روسیه و برخی کشورهای 1+5 علاقه مند به خریداری هستند و این که ما به عنوان تولید کننده این کالای نادر وارد بازار شدیم اتفاق خوبی است و معامله با دلار و تایید فعالیت هسته ای ایران اتفاق مهمی است.
عراقچی با بیان این که قیمت گذاری از سوی سازمان انرژی اتمی انجام می شود، ادامه داد: عمده فروشی، غلظت و شرایط فروش در قیمت اثرگذار است اما قیمت معامله شده مشابه قیمت بازارهای بین المللی است.
تلاش بیهوده آمریکایی ها
وی درباره مباحث مطرح شده درباره تلاش برای کنترل ایران در زمینه های مختلف پس از برجام گفت: آمریکایی ها 35 سال است که قصد کنترل ایران را در زمینه های مختلف دارند اما موفق نشدند. این نگرانی ها خوب است که مطرح می شود اما دوستان به قدرت ایران توجه کنند. تلاش آمریکا برای محدود کردن ما بعد برجام وجود دارد اما موضع ما در مسائل مختلف از جمله موشکی مشخص و غیر قابل مصالحه است.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای افزود: متاسفانه آمریکایی ها در موضوع هسته ای موشک های ما را موضوع شورای امنیت کردند که یک سوء استفاده خطرناک در سال های قبل بود و برجام مسئله هسته ای را از موشکی جدا کرد.
عراقچی تصریح کرد: با تست های موشکی ها اعلام شد که برجام نقض نشده و موگرینی نیز در تهران به این مهم اذعان کرد.
وی ادامه داد: موضع ما از روز اول مذاکرات تا مذاکرات اخیر در مسئله موشکی تغییری نکرده و ما در دو سال اخیر درباره هیچ موضوع هسته ای غیر از زندانیان ایرانی در آمریکا به عنوان مسئله ای انسانی مذاکره نکردیم. طرفین سرنوشت زندانیان خود را پیگیری می کردند و این مهم منجر به تبادل تعدادی از زندانیان شد.
معاون وزیر امور خارجه درباره گشت های دریایی آمریکایی در منطقه یادآور شد: در سال های گذشته ناوگان های آمریکا در منطقه بوده و مانورهای نظامی علیه ما اجرا می کردند؛ پایگاه های آنان همواره وجود داشته و ما نیز با توان موشکی و نیروهای مسلح آنان را از فکر تعرض به ایران پشیمان کردیم. حضور آمریکایی ها از ناوگان به گشت دریایی در نوع خود جالب است و سیاست های ایران در منطقه تغییر نخواهد کرد و هیچ کسی با زبان تهدید با مردم ایران نمی تواند سخن بگوید.
معاون وزیر امور خارجه درباره انبار آب سنگین ایران در عمان یادآور شد: انباری در عمان داریم و آب سنگین خود را به خارجی ها می فروشیم و این مهم برای سهولت کار بوده است.
ماجرای جابجایی پرچم ها
وی درباره حضور وزرای خارجه ایران و آمریکا در مذاکرات اخیر نیویورک در مقابل پرچم کشورهای یکدیگر گفت: تا جایی که می دانم برنامه ای در کار نبود و دو پرچم وجود داشت و نحوه ایستادن به این نحو انجام شد. در ملاقات بعدی به جابجایی پرچم ها دقت شده بود و برنامه ای برای این مهم نبود و دلیلی برای این اقدام وجود نداشت.
عراقچی در ادامه درباره وضعیت تحریم ها در دوران پسابرجام یادآور شد: در گزارش ارائه شده به مجلس صادقانه وضعیت را ترسیم و اعلام کردیم در هر بخش از جمله فردو، نطنز و خریداری کیک زرد و تحریم های بخش های مختلف از جمله بیمه و مسائل بانکی و مشکلات بر سر راه مسائل مطرح شد.
وی عنوان کرد: رویکرد غیر سازنده آمریکا درباره مسائل بانکی از جمله مواردی بود که اشاره شد و نگرانی در نزد بانک های خارجی حفظ شده است و اعلام کردیم در حال پیگیری این موضوع هستیم و در مذاکرات و ملاقات ها پیگیری کردیم و پس از مذاکرات دکتر سیف و ظریف در نیویورک این مهم تسریع شد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد