از شیـراز اردیبهشتی تا خلیج همیشه فارس

نهم اردیبهشت 1337، مقبره جدید شیخ الرئیس ابوعلی سینا، مقارن جشن هزاره تولد آن دانشمند شهیر که در زمینی به مساحت بیش از 3000 متر ساخته شده بود، مورد بهره‌برداری قرار گرفت. 12 ستونی که بر فراز آرامگاه ابن سینا نصب شده است، به نشانه احاطه آن علامه به 12 رشته علمی از قبیل: طب، نجوم، ریاضیات، فلسفه، منطق، ادبیات، متافیزیک، عرفان و... و ده ستون جلوی مزار به مثابه گذشت ده قرن از زمان حیات آن دانشمند فرزانه و مسلمان به کار رفته است. مهندس هوشنگ سیحون، طرح این آرامگاه را با الهام از بنای تاریخی گنبد قاووس داده و جالب این که خود بنای آرامگاه هم در حال حاضر به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است.

نهم اردیبهشت همچنین سالروز درگذشت یک استاد بزرگ ادبیات فارسی است. ذبیح‌الله صفا که بخصوص با اثر ارزشمندش درخصوص تاریخ ادبیات شناخته می‌شود، 9 اردیبهشت 1378 درگذشت و پیکرش در محل فوت یعنی شهر لوبک آلمان به خاک سپرده شد. جالب است که این روز، سالروز تولد دکتر محمد معین هم هست که بیش از هر چیز با فرهنگ لغتش برای مردم ما شناخته شده و علاقه‌مندان به این استاد ادبیات می‌توانند با حضور بر سر مزارش در آستانه اشرفیه، از شهرهای استان گیلان، نود و هشتمین سالروز تولد او را گرامی بدارند.

دهم اردیبهشت، اگر قصد گردشگری دارید، باید از هر جای ایران که هستید به سواحل خلیج فارس بروید، چراکه این روز در تقویم رسمی کشور ما به نام روز ملی خلیج فارس نامگذاری شده است. دهم اردیبهشت در تقویم ایران، روز اخراج نیروهای استعماری کشور پرتغال از خلیج فارس و جزیره هرمز است. البته ما توصیه می‌کنیم در این روز به سواحل شمالی خلیج فارس در خرمشهر و آبادان بروید چرا که هم فصل بهار بهترین زمان برای گردشگری در این شهرهاست و هم دهم اردیبهشت روز آغاز عملیات بیت‌المقدس است که به آزادسازی خرمشهر در سوم خرداد 1361 انجامید.

البته اگر تهرانی هستید و نمی‌خواهید از شهر خیلی دور شوید به جنوب تهران و حرم حضرت عبدالعظیم(ع) بروید و ضمن زیارت این مضجع شریف، سری هم به آرامگاه استاد اسماعیل آشتیانی بزنید که نقاش مشهور سده اخیر است. موفقیت این نقاش ایرانی که البته دستی هم بر آتش شعر داشته از آنجا آغاز شد که او بهترین شاگرد کمال‌الملک، نقاش بزرگ ایرانی بود. این استاد بزرگ دهم اردیبهشت 1349 شمسی دار فانی را وداع گفت.

یازدهم اردیبهشت، روز شلوغی در تقویم ایران و جهان است. در این روز بنای جدید آرامگاه فردوسی در طوس خراسان افتتاح شده که حتما کسانی که به مشهد رفته‌اند و دغدغه فرهنگی و ادبی داشتند سری به این بنای زیبا زده‌اند. بنایی که باز هم کار هوشنگ سیحون، معمار برتر ایرانی است. همچنین در شامگاه این روز بوده که استاد مرتضی مطهری، رئیس وقت شورای انقلاب و یکی از تئوریسین‌های نظام اسلامی، به دست اعضای گروه تروریستی فرقان به شهادت ‌رسیده‌اند. برای دیدن محل ترور این استاد شهید می‌توانید به چهارراه فخرآباد در جنوب پل چوبی تهران بروید و اگر هم می‌خواهید یاد این استاد عزیز را گرامی بدارید باید راهی قم شوید تا در حرم حضرت معصومه (س) و در میانه ضریح و مسجد اعظم که علما و مراجع بزرگ دفن هستند، فاتحه‌ای هم نثار این معلم شهید کنید. البته در تقویم رسمی ما روز دوازدهم اردیبهشت به عنوان شهادت شهید مطهری و روز معلم گرامی داشته می‌شود.

در دوازدهم اردیبهشت که مصادف با اول ماه می ‌میلادی و روز جهانی آزادی مطبوعات است. به شما توصیه می‌کنیم کمی منتظر بمانید تا موزه مطبوعات کشور افتتاح شود و سپس بتوانید از گنجینه رسانه‌های چاپی کشور دیدن کنید. البته موزه مطبوعات کشور یک بار در سنوات گذشته افتتاح شده که به دلایلی تعطیل شد تا موزه دیگری برای روزنامه‌ها و سایر مطبوعات بازگشایی شود. در این روز (و در برخی اقوال یازدهم اردیبهشت) میرزارضای کرمانی، ناصرالدین شاه قاجار را در حرم حضرت عبدالعظیم(ع) ترور کرده است. در روستایی به نام عقدا در نزدیکی یزد خانه‌ای وجود دارد که منسوب به خانواده میرزا رضای کرمانی است و در میدان حسن‌آباد تهران هم قبر میرزا رضا وجود دارد که می‌توانید از آن بازدید کنید. سنگ قبر ناصرالدین شاه هم در مجموعه کاخ گلستان، قابل بازدید برای عموم است. دوازدهم اردیبهشت امسال، همچنین دومین سالمرگ اسطوره موسیقی سنتی ایران، محمدرضا لطفی است که در کنار درختی کهنسال، در شهر گرگان دفن شده است و علاقه‌مندان به این استاد، می‌توانند با حضور در این آرامگاه یاد و خاطره او را گرامی بدارند.

پیشنهاد گردشگری ما برای سیزدهم اردیبهشت، مزار قاآنی شیرازی است که در جوار حرم حضرت عبدالعظیم(ع) قرار گرفته است. او که از شعرای عالی‌رتبه قاجاریه تا ابتدای سلطنت ناصرالدین شاه به حساب می‌آید، در فن قصیده‌سرایی مهارت تمام داشته است. اوحدود 160 سال پیش در تهران درگذشته است.

و اما پانزدهم اردیبهشت دو روز در تقویم کشورمان ثبت شده است. نخستین نامگذاری به طور رسمی به نام شیخ صدوق، محدث و فقیه بزرگ شیعی است که در قرن چهارم هجری می‌زیسته و مولف کتاب بزرگ شیعی به نام‌های من لایحضره الفقیه است. مزار ایشان در گورستان ابن بابویه شهرری، محلی برای زیارت مردم است ضمن این که در شماره‌های گذشته در همین صفحه از دیگر ابعاد جذاب تاریخی این گورستان هم سخن گفته‌ایم، اما روز دیگری که به طور غیررسمی در تقویم کشور وجود دارد، نامگذاری پانزدهم اردیبهشت به نام روز شیراز است. کیست که نداند شیراز در اردیبهشت توام با عطر بهار نارنج است و همین مساله لذت تماشای آرامگاه سعدی و حافظ، باغ ارم، حمام و بازار وکیل و نیز زیارت شاهچراغ را چند برابر می‌کند؟

ماه اردیبهشت، ماه تاسیس دو بانک قدیمی ایرانی هم هست. بانک‌های ملی و سپه که جزو معدود بانک‌های دولتی در حال حاضر کشورمان هستند. ساختمان‌های قدیمی این دو بانک، به عنوان یک اثر تاریخی و معرف معماری دوره خود شناخته می‌شود مخصوصا ساختمان صندوق پس‌انداز بانک ملی که در خیابان فردوسی قرار گرفته است. همچنین بانک سپه هم موزه‌ای در حوزه پولی و بانکی دارد که تماشای آن می‌تواند برای علاقه‌مندان به این حوزه جذاب باشد.