اعتقادات مذهبی در جلوگیری از خودکشی موثرند/ خانواده ها نقش مهمی دارند

دکتر موسی خدمتگزار خوشدل جامعه شناس نیز در گفت وگو با جام جم آنلاین در بیان علت های وقوع خودکشی آن هم در مکان های عمومی به نظریه امیل دورکیم نظریه پرداز و جامعه شناس اشاره می کند و می گوید : دور کیم پدیده خودکشی را به چهار دسته تقسیم کرده است .در دسته اول ،خودکشی کاملا فردی است و فرد بخاطر مشکلات فردی دست به این کار زده است. لذا قابل تعمیم به سایر اجتماع نیست .در دسته دوم خودکشی امر دیگر خواهانه محسوب می شود یعنی فرد به خاطر دیگران دست به این کار می زند.در دسته سوم نیز جبر و هنجارهای اجتماعی به قدری زیاد است که فرد به هنگام مواجه توان خود را از دست می دهد و مجبور به خودکشی می شود واما در دسته چهارم که ارزش مطالعه اجتماعی دارد خودکشی به علت ناکارآمدی هنجارها و قوانین اجتماعی رخ می دهد و از حالت نادر خارج وبه شکل یک پدیده اجتماعی در می آید.

وی خودکشی های اخیر را که در ملاعام ودر مکان های عمومی نظیر خیابان میرداماد و اخیرا نیایش رخ داده است را همان خودکشی دسته چهارم که ناشی از کاهش کارایی هنجارهای اجتماعی و یا کاهش توان فرد در برابر مشکلات اجتماعی است ،می داند و می گوید:مشکلات اجتماعی نظیر بیکاری اغلب یکی از دلایل خودکشی عنوان می شود زیرا فرد به دلیل از دست دادن کار،تمام امکانات شهروندی خود را نیز از دست می دهد . در نتیجه به دلیل خلا و مشکلاتی که در این زمینه برایش بوجود می آید چاره را در خودکشی خود می یابد.

این جامعه شناس می افزاید:این افراد، افرادی هستند که توان مقابله و تحمل مشکلات را ندارند .

خدمتگزار در پاسخ به این پرسش که آیا مشکلات روحی وروانی را نمی توان عامل اغلب خودکشی ها دانست می گوید:این یک اشتباه است که برای این خودکشی ها دلیل فردی ذکر کرد درواقع اینها توجیهی بیش نیست .وقتی با تبیین های فردگرایانه یک مسئله اجتماعی مثل خودکشی را تبیین می کنیم در واقع یک تقلیل گرایی هوشمندانه و آکادمیک اتفاق می افتد. تقلیل گرایی به این معنا که فراموش می کنیم که یک مسئله اجتماعی علت اجتماعی دارد لذا نمی توانیم بگوییم که چرا افراد دیگر در برابر این مشکلات خودکشی نمی کنند.

این جامعه شناس با بیان اینکه هویت شغلی جزو اصلی هویت انسانهاست تصریح می کند :باید بدانیم که برای مسائل اجتماعی علت های اجتماعی بیابیم.

وی تاکید می کند: زمانیکه بخواهیم برای آن دلیل فردی عنوان کنیم مواجه ما با خودکشی مواجه غیر علمی خواهد بود .حتی اگر خودکشی در درون خانواده نیز رخ دهد بازهم عامل اجتماعی دخیل است زیرا نگاهمان به خانواده نیز باید یک نگاه اجتماعی باشد خانواده های ما جدای از سیستم اجتماعی نیستند.

خدمتگزار در عین حال می گوید : روابط درون خانوادگی می تواند عامل بازدارنده در برابر خودکشی باشد ولی این نکته را نیز درنظر بگیریم که چرا یک خانواده توانمند است که عضوی از آنها دست به خودکشی نمی زند و برخی نیز این توانمندی را ندارند . درواقع نقش ساختارهای اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی را در این زمینه نباید نادیده گرفت .

وی حتی نقش روانکاوی و روانشناسی را در درمان این افراد موقتی می داند و می افزاید : این ها مسکنی بیش نیستند و باید مشکل اصلی را برطرف کرد.

این جامعه شناس نقش اعتقادات مذهبی را در کاهش خودکشی نیز بی تاثیر نمی داند و می گوید :اعتقادات مذهبی می تواند نقش تکیه گاه را داشته باشد و با تکیه بر آن بتوانند مشکل خودرا حل کنند به همین خاطر اغلب افرادی که دست به خودکشی می زنند از اعتقادات مذهبی کمتری برخوردارند ولی فراموش نکنیم که نمی تواند تنها راهکار باشد.