این سناریو و نمایشی که اردوغان بازی کرد در واقع به گونهای بود که باعث فریب بسیاری از ملتهای منطقه شد و این حس به وجود آمد که دولت ترکیه پرچمداری مبارزات ملت فلسطین را بر عهده خواهد گرفت.
اما به تدریج حرکتی در دولت اردوغان شکل گرفت که براساس آن ارتباطات آشکار و پنهان دولت با رژیم صهیونیستی در مورد حمایت از گروههای تروریستی و تکفیری در منطقه طی پنج – شش سال اخیر شروع شد و رو به گسترش گذاشت.
هر دو طرف کاملا در جهت حمایت از جنگ نیابتی آمریکا، از گروههای تکفیری حمایت کرده و ترکیه به یکی از حامیان اصلی این گروهها تبدیل شد.
آنکارا همچنین ایجاد پایگاههای آموزشی برای تروریستها و انتقال سلاح و نیرو را به داخل خاک سوریه و حتی عراق به عهده گرفت و در برخی عملیاتها به صورت مستقیم با ورود بخشی از نیروهای خود به داخل سوریه، نشان داد در کنار رژیم صهیونیستی و در جهت سیاستهای نظام سلطه حرکت میکند.
از سوی دیگر در زمانی که مقاومت فلسطین در نوار غزه و کرانه باختری در حال مبارزه با رژیم صهیونیستی بود، هیچ گونه اقدام خاصی را ازسوی دولت اردوغان شاهد نبودیم و با وجود اینکه وی اعلام کرده بود نوار غزه به یک بازداشتگاه بزرگ برای ملت فلسطین تبدیل شده و رژیم صهیونیستی باید محاصره غزه را بشکند، عملا هیچ اقدام موثری در جهت اعمال فشار علیه رژیم صهیونیستی از سوی آنکارا انجام نشد.
اقدام اخیر اردوغان در جهت بازسازی روابط با رژیم صهیونیستی به گونهای بود که یک شوک جدی به کشورهای اسلامی منطقه وارد کرد زیرا بسیاری از کارشناسان مسائل منطقه، احیای این روابط را با این سرعت عملیاتی نمیدیدند اما عواملی در این میان دخیل بود که باعث شد دولت اردوغان با این سرعت به دنبال برقراری این روابط باشد.
یکی از آنها شرایط داخلی خود ترکیه است؛ ضمن اینکه دولت ترکیه در سالهای اخیر نتوانست در جهت ورود به اتحادیه اروپا پیشرفت چشمگیری داشته باشد و حتی شاهد بودیم دولت اردوغان مورد بی مهری دولتهای غربی واقع شد. برهمین اساس دولت ترکیه سعی دارد با بازگشایی روابط خود با رژیم صهیونیستی به نوعی چراغ سبز را به کشورهای اروپایی نشان دهد.
این در حالی است که امروزه به نوعی شاهد شکافها در جامعه ترکیه هستیم و اعتراضات عمدهای بروز کرده است.
همچنین با وجود اینکه اردوغان سعی کرد مشکل پ.ک.ک را حل کرده و با کردهای ترکیه به یک صلح برسد، اما حوادث اخیر نشان داد نه تنها پیشرفتی حاصل نشده بلکه اقدامات افراطی آنها افزایش یافته است.
در واقع ترکیه برای تقویت جایگاه خود بین کشورهای اروپایی و در جامعه بین المللی سعی میکند با احیای این روابط از حمایتهای خارجی برخوردار شود، هر چند ممکن است این هزینه برای دولت ترکیه در داخل به بی ثباتی بیشتری منجر شود.
اصغر زارعی - کارشناس مسائل خاورمیانه
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد