«بارکد» پنجمین فیلم کیایی است که تا حالا عنوان پرفروشترین فیلم اکران تابستان را به نام خود ثبت کرده است. البته فیلم مشکلات قابل توجهی هم داشت و جدای از این که بعضیها نظرشان بر این بود از فیلمهای قبلیاش ضعیفتر است، وجود برخی موارد در فرم و محتوا هم موجب شد دچار ممیزیهای زیادی شود و به دستور وزیر ارشاد بعد از دریافت پروانه نمایش، مورد بازبینی مجدد قرار گرفت و در نهایت،ترانه تیتراژ آن با صدای «یاس» (خوانندهای که طرفدارهای ویژهای بین جوانان دارد) به همراه بخش زیادی از دیالوگهایش حذف شد.
«بارکد» یک روایت سرراست و خطی از قصهای که انتخاب کرده ارائه نمیدهد و با همین ساختار غیرخطی یا روایت از انتها به ابتدا تلاش میکند شناسنامهای از مردم روزگارش ارائه کند. حامد (با بازی بهرام رادان) و میلاد (با بازی محسن کیایی) دو دوست قدیمیاند که رفتار و کارهایشان شبیه احمقهاست. این دو جوان میخواهند یکشبه ره صد ساله را بروند و ثروتمند شوند، پس دست به هر کاری میزنند از موادفروشی گرفته تا دزدی و.... حتی درگیرودار این زیادهخواهی، حامد نامزدش (سحر دولتشاهی) را هم از دست میدهد! اما این تمام داستان نیست زیرا حامد و میلاد به سرمنشا بدبختیهایشان یعنی مرد برجنشینی که در تمام مراکز اقتصادی آدم دارد، میرسند و... .
حقیقتش سینمای ایران سالهاست چشمش را به فرهنگ مردم کوچه و بازار بسته است. چون آن را سطحی و مبتذل میداند و در این میان اگر کسی هم سراغش رفته یا میخواهد سبک فیلمهای دهه 40 و 50 را پیاده کند یا با قصهای دمدستی، سرو ته فیلم را هم آورد. اما کیایی، جوان باهوشی است که متوجه این حفره خالی در سینمای ایران شد و سعی کرد با بهرهگیری از نشانههای اجتماعی قصههای جذابی را به مخاطب عرضه کند. کیایی در «بارکد» نیز به مفسدان اقتصادی پرداخته اما با روش خودش. او در دیالوگنویسی مثل همیشه از شوخیهای کلامی بعضا خط قرمزی هم حذر نکرده که بار بیشتر این کلمات و جملات هم مثل همیشه به دوش محسن کیایی برادرش است. «بارکد» فیلم خوش ریتم و خوش ساختی است که برای گیشه ساخته شده که البته اشکالی هم ندارد. چرا که سینما برای جذب مخاطب و گردش اقتصادی به چنین فیلمهایی نیاز دارد. همانطور که سینما به کارگردانهایی مانند کیایی هم نیاز دارد، حتی اگر بعضی از منتقدان فیلمهایش را دوست نداشته باشند یا شوخیهایش را خنده دار ندانند.
سینما برایم سرگرمی است
مصطفی کیایی کارگردان جوان و خوش آتیهای است که اهل سینمای روشنفکری و داستانهای هزارلایه نیست. خودش بر این نظر است که سینما برایش سرگرمی است و جشنواره فیلم فجر همیشه به عنوان ویترینی برای فیلمهایش بوده که به اکران آنها کمک کرده است. او در مورد ساخت «بارکد» توضیح میدهد:«با کمی شیطنت سراغ ساخت بارکد رفتم و آن را به این دلیل ساختم تا حال مردم خوب شود و فیلم بتواند فروش خوبی در گیشه داشته باشد. فضای «بارکد» تفاوت زیادی با کارهای دیگرم داشت و فکر میکنم تجربه نویی در سینمای ایران باشد. به نظرم «بارکد» کاریکاتوری از جامعه است. همه ما و در واقع جامعه درگیر یکسری از حماقتها هستیم و من میخواستم بخشی از این حماقتها را کاریکاتورگونه در یک فیلم جلوی دوربین ببرم.»
«بارکد» فیلم کمدی نیست
بهرام رادان، بازیگری باهوش و بااستعداد است که با نگاهی به کارنامه اش متوجه میشویم که هر پیشنهادی را نمیپذیرد. خودش درباره علت حضورش در این فیلم میگوید: در «بارکد» به دلیل تجربه همکاری قبلی که با کیایی داشتم («عصر یخبندان») خیلی راحت با هم کنار آمدیم. او با بیان این که کاراکتری که در این فیلم بازی کرده با منطقی که همیشه خودش دارد متفاوت است، ادامه میدهد: فکر میکنم همین تفاوتها بازی در نقش را برایم راحت کرد. به نظرم سپردن خودت به دست کسی که سواد و دانش دارد و میتواند تو را به جایی که خودش میخواهد برساند، خیلی جالب بود. «بارکد» فیلم کمدی نیست و با این که فضای متفاوت و فانتزی دارد میتواند لحظات شادی را برای مخاطب به وجود بیاورد.
عطش بازیگری ندارم
محسن کیایی فارغالتحصیل رشته بازیگری از دانشگاه آزاد است که علاوه بر سینما در سریالهای تلویزیونی هم خوش درخشیده. خودش که معتقد است عطش بازیگری ندارد و کلا کار کمدی با جدی برایش تفاوت آنچنانی ندارد، اما انگار مخاطب او را در نقشهای کمدی بیشتر میپسندد. او در مورد نحوه بازی شیرینش در مجموعههای مختلف و خاصه در اینجا «بارکد» با بیان این که همیشه سعی میکند در خدمت کارگردان و فیلم باشد، توضیح میدهد: من بلد نیستم خارج از آنچه کارگردان از من میخواهد بازی کنم و اگر در «بارکد» خوب بازی کردم به خاطر راهنماییهای درست کارگردان بوده است. در کل اگر بخواهم خودم نقشهایم را بازی کنم همه یک شکل میشوند، اما وقتی به حرف کارگردان گوش میدهم نقشم متفاوت میشود.
اعتراض مصطفی کیایی به شبکه جم
بعد از حدود یک ماه که شبکه ماهوارهای جم پخش تیزر فیلمهای ایرانی را قطع کرده بود، از چند روز پیش این اقدام دوباره از سر گرفته شد و تیزر «بارکد» با کیفیتی بسیار پایین از این شبکه بخش شد. به همین دلیل این اقدام خودسرانه با اعتراض کیایی مواجه شد.
چرا که او بر این نظر است این تیزر جزو تیزرهای فرعی فیلم بوده و خودشان هم از آن استفاده نکرده اند و پخش این تیزر به فروش بالای فیلم لطمه خواهد زد! حالا باید منتظر ماند و دید شبکه جم چقدر به این اعتراضات اهمیت میدهد.
ساناز قنبری
جامجم
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد