به گزارش جام جم آنلاین و به نقل از تسنیم یک پژوهش که اخیراً توسط پنتاگون وزارت دفاع آمریکا صورت گرفته است نشان میدهد که تا سال 2035 ایالت متحده آمریکا خود را در وضعیتی میبیند که از لحاظ اقتصادی و نظامی با چین و روسیه در حال رقابت شدید قرار گرفته و یا حتی در برخی حوزهها این دو کشور از آمریکا پیشی گرفتهاند و از این جهان رقابتی و بینظم سود بردهاند.
شاخه پژوهشی پنتاگون وابسته به مرکز اطلاعات تخصصی دفاعی طی گزارشی افق جدیدی را متصور شده است و هشدار داده که طی 20 سال پیش رو آمریکا و متحدینش در جهانی زندگی خواهند کرد که شکلدهی به نظم جهانی از زمان جنگ سرد تا آن دوره اگر امکان پذیر نباشد بسیار سخت خواهد بود.
در این گزارش آمده است: در نظم جهانی آینده، تنها تعداد معدودی از کشورها را میتوان با اراده سیاسی، اقتصاد، ظرفیت و تواناییهای نظامی تصور کرد که میتوانند دیگران را مجبور به تغییر هزینههایشان کنند. نیروهای مشترک در رقابت و بینظمی خواهند بود. قدرتهای در حال ظهور شامل چین، روسیه، هند، ایران یا برزیل بهدلیل نقشها، دسترسیها و تواناییهایشان در نظام کنونی جهانی مرتباً ابراز نگرانی و نارضایتی میکنند.
پژوهشگران پنتاگون در بخش دیگری از این گزارش پیشبینی کردهاند: روسیه در حال مدرن سازی توان هستهای بینقارهایِ زمینی، هوایی و دریایی خود است و از عملیاتهای بازدارنده مانند تمرینات هستهای ناگهانی، پرواز بمبافکنها و شناسایی استراتژیک هوایی بر فراز قلمرو ایالات متحده استفاده میکند.
این گزارش تصدیق میکند روسیه و چین در میان کشورهایی هستند که از مفهوم کنونیِ غربی نظم بینالملل ناراضی هستند.
در این گزارش روسیه، چین، هند و دیگر کشورها بهعنوان کشورهای تجدیدنظرطلب در نظر گرفته شدهاند که بهدنبال ارتقای اتحادهای بینالمللی جایگزین هستند در حالی که منابع رو به کاهش غرب نیز روی میزان تسلط واشنگتن در سرتاسر جهان تأثیر دارند.
علیرغم اینکه امروزه سازمانهایی مانند سازمان همکاریهای شانگهای و اتحادیه اقتصادی اوراسیا به نظر ناچیز میرسند اما میتوانند مانند چین، روسیه، هند و دیگر کشورها به چنین گروههای چندملیتی بدل شوند و در نتیجه قواعد و نظم بینالمللی را بهسود خود تغییر دهند.
این پژوهش هشدار میدهد: فشارهای جمعیتی و مالی ادامه پیدا خواهند کرد تا ظرفیتها و تواناییهای ناتو را به چالش بکشند. در آسیا آشکار شدن کاهش تعهدات آمریکا میتواند متحدین و شرکای کنونی آن را ترغیب نماید تا به تلاشهای یکجانبه مدرن سازی نظامی یا جستجوی اتحادها و همکاریهای جایگزین دیگر روی آورند.
با این وجود گرچه گزارش پنتاگون تأکید میکند که هیچ قدرت یا ائتلافی از قدرتها تاکنون ظهور نکردهاند که بهطور جدی بتوانند نفوذ و قدرت جهانی ایالت متحده آمریکا را بهصراحت تحت تأثیر قرار دهند اما مدعی میشود: آمریکا در جهانی عمل خواهد کرد که در قدرت کلی نظامی و اقتصادی خود و متحدینش نمیتواند به سرعت رقبای بالقوه آن فزونی یابد. تعداد زیادی از کشورها میتوانند بهصورت بومی مزیتهای نظامی تولید کنند که برابر و یا حتی بالاتر از قابلیتهای ستاد مشترک ارتش آمریکا و متحدینش باشد، این در حالی است که برتری تکنولوژیک آمریکا با پاسخ نامتقارن، غیرمتعارف و ترکیبی دشمنان آن از بین خواهد رفت.
این گزارش با ارائه دیدگاهی از جهان در سال 2035 در نتیجهگیری میگوید: مشخص نیست که آمریکا بتواند در پرداختن به هنجارهای رقابتی، اختلال دائمی همراه با قابلیتهای برنامهریزی شده، رویکرد کاربردی و منابع مالی بهصورت همزمان تخصص داشته باشد. روزی فراخواهد رسید که میتوان بهشکل مناسبتری مشکلات مربوط به امنیت جهانی را مدیریت نمود و همزمان از اقدامات هزینهبر برای حل آنها بهصورت گسترده اجتناب کرد.
مسکو مکرراً اتهامات مربوط به حمایت و پشتیبانی از بلندپروازیهای جهانی برای مقابله با قدرت آمریکا را رد میکند.
ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در حاشیه نشست اقتصادی بین المللی در سنت پترزبورگ گفته است: روسیه انگیزهای برای ابرقدرت شدن یا حتی یک وضعیت زودگذر برای در ابرقدرت ماندن را ندارد. ما بهصورت تهاجمی رفتار نخواهیم کرد. ما بهصورت مداوم و پیوسته از منافعمان دفاع خواهیم کرد.
در ابتدای سال جاری روسیه نسخه جدیدی از دکترین سیاست خارجی خود را اتخاذ کرده که در بطن آن سیاست تغییر بهسوی یک جهان چندقطبی و چندمرکزی قابل مشاهده است.
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه در ماه آوریل گفت: گذار به یک معماری چندمرکزی باید در حالت ایدهآل و مبتنی بر تعامل مراکز اصلی قدرت باشد.
وی افزود مطمئن نیست که چنین معماری دست یافتنی باشد.
منبع : راشاتودی
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد